^{८.५९.१}संजय उवाच

^{८.५९.२}तं तु यान्तं महावेगैरश्वैः कपिवरध्वजम्
युद्धायाभ्यद्रवन्वीराः कुरूणां नवती रथाः
परिवव्रुर्नरव्याघ्रा नरव्याघ्रं रणेऽर्जुनम्

^{८.५९.३}कृष्णः श्वेतान्महावेगानश्वान्कनकभूषणान्
मुक्ताजालप्रतिच्छन्नान्प्रैषीत्कर्णरथं प्रति

^{८.५९.४}ततः कर्णरथं यान्तमरीन्घ्नन्तं धनंजयम्
बाणवर्षैरभिघ्नन्तः संशप्तकरथा ययुः

^{८.५९.५}त्वरमाणांस्तु तान्सर्वान्ससूतेष्वसनध्वजान्
जघान नवतिं वीरानर्जुनो निशितैः शरैः

^{८.५९.६}तेऽपतन्त हता बाणैर्नानारूपैः किरीटिना
सविमाना यथा सिद्धाः स्वर्गात्पुण्यक्षये तथा

^{८.५९.७}ततः सरथनागाश्वाः कुरवः कुरुसत्तम
निर्भया भरतश्रेष्ठमभ्यवर्तन्त फल्गुनम्

^{८.५९.८}तदायस्तममुक्तास्त्रमुदीर्णवरवारणम्
पुत्राणां ते महत्सैन्यं समरौत्सीद्धनंजयः

^{८.५९.९}शक्त्यृष्टितोमरप्रासैर्गदानिस्त्रिंशसायकैः
प्राच्छादयन्महेष्वासाः कुरवः कुरुनन्दनम्

^{८.५९.१०}तां कुरूणां प्रविततां शस्त्रवृष्टिं समुद्यताम्
व्यधमत्पाण्डवो बाणैस्तमः सूर्य इवांशुभिः

^{८.५९.११}ततो म्लेच्छाः स्थितैर्मत्तैस्त्रयोदशशतैर्गजैः
पार्श्वतोऽभ्यहनन्पार्थं तव पुत्रस्य शासनात्

^{८.५९.१२}कर्णिनालीकनाराचैस्तोमरैः प्रासशक्तिभिः
कम्पनैर्भिण्डिपालैश्च रथस्थं पार्थमार्दयन्

^{८.५९.१३}तामस्त्रवृष्टिं प्रहितां द्विपस्थैर्यवनैः स्मयन्
चिच्छेद निशितैर्भल्लैरर्धचन्द्रैश्च फल्गुनः

^{८.५९.१४}अथ तान्द्विरदान्सर्वान्नानालिङ्गैर्महाशरैः
सपताकान्सहारोहान्गिरीन्वज्रैरिवाभिनत्

^{८.५९.१५}ते हेमपुङ्खैरिषुभिराचिता हेममालिनः
हताः पेतुर्महानागाः साग्निज्वाला इवाद्रयः

^{८.५९.१६}ततो गाण्डीवनिर्घोषो महानासीद्विशां पते
स्तनतां कूजतां चैव मनुष्यगजवाजिनाम्

^{८.५९.१७}कुञ्जराश्च हता राजन्प्राद्रवंस्ते समन्ततः
अश्वाश्च पर्यधावन्त हतारोहा दिशो दश

^{८.५९.१८}रथा हीना महाराज रथिभिर्वाजिभिस्तथा
गन्धर्वनगराकारा दृश्यन्ते स्म सहस्रशः

^{८.५९.१९}अश्वारोहा महाराज धावमानास्ततस्ततः
तत्र तत्रैव दृश्यन्ते पतिताः पार्थसायकैः

^{८.५९.२०}तस्मिन्क्षणे पाण्डवस्य बाह्वोर्बलमदृश्यत
यत्सादिनो वारणांश्च रथांश्चैकोऽजयद्युधि

^{८.५९.२१}ततस्त्र्यङ्गेण महता बलेन भरतर्षभ
दृष्ट्वा परिवृतं राजन्भीमसेनः किरीटिनम्

^{८.५९.२२}हतावशेषानुत्सृज्य त्वदीयान्कतिचिद्रथान्
जवेनाभ्यद्रवद्राजन्धनंजयरथं प्रति

^{८.५९.२३}ततस्तत्प्राद्रवत्सैन्यं हतभूयिष्ठमातुरम्
दृष्ट्वा यदर्जुनं भीमो जगाम भ्रातरं प्रति

^{८.५९.२४}हतावशिष्टांस्तुरगानर्जुनेन महाजवान्
भीमो व्यधमदभ्रान्तो गदापाणिर्महाहवे

^{८.५९.२५}कालरात्रिमिवात्युग्रां नरनागाश्वभोजनाम्
प्राकाराट्टपुरद्वारदारणीमतिदारुणाम्

^{८.५९.२६}ततो गदां नृनागाश्वेष्वाशु भीमो व्यवासृजत्
सा जघान बहूनश्वानश्वारोहांश्च मारिष

^{८.५९.२७}कांस्यायसतनुत्रांस्तान्नरानश्वांश्च पाण्डवः
पोथयामास गदया सशब्दं तेऽपतन्हताः

^{८.५९.२८}हत्वा तु तद्गजानीकं भीमसेनो महाबलः
पुनः स्वरथमास्थाय पृष्ठतोऽर्जुनमन्वगात्

^{८.५९.२९}हतं पराङ्मुखप्रायं निरुत्साहं परं बलम्
व्यालम्बत महाराज प्रायशः शस्त्रवेष्टितम्

^{८.५९.३०}विलम्बमानं तत्सैन्यमप्रगल्भमवस्थितम्
दृष्ट्वा प्राच्छादयद्बाणैरर्जुनः प्राणतापनैः

^{८.५९.३१}ततः कुरूणामभवदार्तनादो महामृधे
रथाश्वनागासुहरैर्वध्यतामर्जुनेषुभिः

^{८.५९.३२}हाहाकृतं भृशं तस्थौ लीयमानं परस्परम्
अलातचक्रवत्सैन्यं तदाभ्रमत तावकम्

^{८.५९.३३}आदीप्तं तव तत्सैन्यं शरैश्छिन्नतनुच्छदम्
आसीत्स्वशोणितक्लिन्नं फुल्लाशोकवनं यथा

^{८.५९.३४}तद्दृष्ट्वा कुरवस्तत्र विक्रान्तं सव्यसाचिनः
निराशाः समपद्यन्त सर्वे कर्णस्य जीविते

^{८.५९.३५}अविषह्यं तु पार्थस्य शरसंपातमाहवे
मत्वा न्यवर्तन्कुरवो जिता गाण्डीवधन्वना

^{८.५९.३६}ते हित्वा समरे पार्थं वध्यमानाश्च सायकैः
प्रदुद्रुवुर्दिशो भीताश्चुक्रुशुश्चापि सूतजम्

^{८.५९.३७}अभ्यद्रवत तान्पार्थः किरञ्शरशतान्बहून्
हर्षयन्पाण्डवान्योधान्भीमसेनपुरोगमान्

^{८.५९.३८}पुत्रास्तु ते महाराज जग्मुः कर्णरथं प्रति
अगाधे मज्जतां तेषां द्वीपः कर्णोऽभवत्तदा

^{८.५९.३९}कुरवो हि महाराज निर्विषाः पन्नगा इव
कर्णमेवोपलीयन्त भयाद्गाण्डीवधन्वनः

^{८.५९.४०}यथा सर्वाणि भूतानि मृत्योर्भीतानि भारत
धर्ममेवोपलीयन्ते कर्मवन्ति हि यानि च

^{८.५९.४१}तथा कर्णं महेष्वासं पुत्रास्तव नराधिप
उपालीयन्त संत्रासात्पाण्डवस्य महात्मनः

^{८.५९.४२}ताञ्शोणितपरिक्लिन्नान्विषमस्थाञ्शरातुरान्
मा भैष्टेत्यब्रवीत्कर्णो ह्यभितो मामितेति च

^{८.५९.४३}संभग्नं हि बलं दृष्ट्वा बलात्पार्थेन तावकम्
धनुर्विस्फारयन्कर्णस्तस्थौ शत्रुजिघांसया
पाञ्चालान्पुनराधावत्पश्यतः सव्यसाचिनः

^{८.५९.४४}ततः क्षणेन क्षितिपाः क्षतजप्रतिमेक्षणाः
कर्णं ववर्षुर्बाणौघैर्यथा मेघा महीधरम्

^{८.५९.४५}ततः शरसहस्राणि कर्णमुक्तानि मारिष
व्ययोजयन्त पाञ्चालान्प्राणैः प्राणभृतां वर

^{८.५९.४६}ततो रणो महानासीत्पाञ्चालानां विशां पते
वध्यतां सूतपुत्रेण मित्रार्थेऽमित्रघातिनाम्