^{१३.१२५.१}युधिष्ठिर उवाच

^{१३.१२५.२}साम्ना वापि प्रदाने वा ज्यायः किं भवतो मतम्
प्रब्रूहि भरतश्रेष्ठ यदत्र व्यतिरिच्यते

^{१३.१२५.३}भीष्म उवाच

^{१३.१२५.४}साम्ना प्रसाद्यते कश्चिद्दानेन च तथापरः
पुरुषः प्रकृतिं ज्ञात्वा तयोरेकतरं भजेत्

^{१३.१२५.५}गुणांस्तु शृणु मे राजन्सान्त्वस्य भरतर्षभ
दारुणान्यपि भूतानि सान्त्वेनाराधयेद्यथा

^{१३.१२५.६}अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम्
गृहीत्वा रक्षसा मुक्तो द्विजातिः कानने यथा

^{१३.१२५.७}कश्चित्तु बुद्धिसंपन्नो ब्राह्मणो विजने वने
गृहीतः कृच्छ्रमापन्नो रक्षसा भक्षयिष्यता

^{१३.१२५.८}स बुद्धिश्रुतसंपन्नस्तं दृष्ट्वातीव भीषणम्
सामैवास्मिन्प्रयुयुजे न मुमोह न विव्यथे

^{१३.१२५.९}रक्षस्तु वाचा संपूज्य प्रश्नं पप्रच्छ तं द्विजम्
मोक्ष्यसे ब्रूहि मे प्रश्नं केनास्मि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१०}मुहूर्तमथ संचिन्त्य ब्राह्मणस्तस्य रक्षसः
आभिर्गाथाभिरव्यग्रः प्रश्नं प्रतिजगाद ह

^{१३.१२५.११}विदेशस्थो विलोकस्थो विना नूनं सुहृज्जनैः
विषयानतुलान्भुङ्क्षे तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१२}नूनं मित्राणि ते रक्षः साधूपचरितान्यपि
स्वदोषादपरज्यन्ते तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१३}धनैश्वर्याधिकाः स्तब्धास्त्वद्गुणैः परमावराः
अवजानन्ति नूनं त्वां तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१४}गुणवान्विगुणानन्यान्नूनं पश्यसि सत्कृतान्
प्राज्ञोऽप्राज्ञान्विनीतात्मा तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१५}अवृत्त्या क्लिश्यमानोऽपि वृत्त्युपायान्विगर्हयन्
माहात्म्याद्व्यथसे नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१६}संपीड्यात्मानमार्यत्वात्त्वया कश्चिदुपस्कृतः
जितं त्वां मन्यते साधो तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१७}क्लिश्यमानान्विमार्गेषु कामक्रोधावृतात्मनः
मन्ये नु ध्यायसि जनांस्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१८}प्राज्ञैः संभावितो नूनं नप्राज्ञैरुपसंहितः
ह्रीमानमर्षी दुर्वृत्तैस्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.१९}नूनं मित्रमुखः शत्रुः कश्चिदार्यवदाचरन्
वञ्चयित्वा गतस्त्वां वै तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२०}प्रकाशार्थगतिर्नूनं रहस्यकुशलः कृती
तज्ज्ञैर्न पूज्यसे नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२१}असत्स्वभिनिविष्टेषु ब्रुवतो मुक्तसंशयम्
गुणास्ते न विराजन्ते तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२२}धनबुद्धिश्रुतैर्हीनः केवलं तेजसान्वितः
महत्प्रार्थयसे नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२३}तपःप्रणिहितात्मानं मन्ये त्वारण्यकाङ्क्षिणम्
बन्धुवर्गो न गृह्णाति तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२४}नूनमर्थवतां मध्ये तव वाक्यमनुत्तमम्
न भाति कालेऽभिहितं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२५}दृढपूर्वश्रुतं मूर्खं कुपितं हृदयप्रियम्
अनुनेतुं न शक्नोषि तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२६}नूनमासंजयित्वा ते कृत्ये कस्मिंश्चिदीप्सिते
कश्चिदर्थयतेऽत्यर्थं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२७}नूनं त्वा स्वगुणापेक्षं पूजयानं सुहृद्ध्रुवम्
मयार्थ इति जानाति तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२८}अन्तर्गतमभिप्रायं न नूनं लज्जयेच्छसि
विवक्तुं प्राप्तिशैथिल्यात्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.२९}नानाबुद्धिरुचीँल्लोके मनुष्यान्नूनमिच्छसि
ग्रहीतुं स्वगुणैः सर्वांस्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३०}अविद्वान्भीरुरल्पार्थो विद्याविक्रमदानजम्
यशः प्रार्थयसे नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३१}चिराभिलषितं किंचित्फलमप्राप्तमेव ते
कृतमन्यैरपहृतं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३२}नूनमात्मकृतं दोषमपश्यन्किंचिदात्मनि
अकारणेऽभिशस्तोऽसि तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३३}सुहृदामप्रमत्तानामप्रमोक्ष्यार्थहानिजम्
दुःखमर्थगुणैर्हीनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३४}साधून्गृहस्थान्दृष्ट्वा च तथासाधून्वनेचरान्
मुक्तांश्चावसथे सक्तांस्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३५}धर्म्यमर्थं च काले च देशे चाभिहितं वचः
न प्रतिष्ठति ते नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३६}दत्तानकुशलैरर्थान्मनीषी संजिजीविषुः
प्राप्य वर्तयसे नूनं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३७}पापान्विवर्धतो दृष्ट्वा कल्याणांश्चावसीदतः
ध्रुवं मृगयसे योग्यं तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३८}परस्परविरुद्धानां प्रियं नूनं चिकीर्षसि
सुहृदामविरोधेन तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.३९}श्रोत्रियांश्च विकर्मस्थान्प्राज्ञांश्चाप्यजितेन्द्रियान्
मन्येऽनुध्यायसि जनांस्तेनासि हरिणः कृशः

^{१३.१२५.४०}एवं संपूजितं रक्षो विप्रं तं प्रत्यपूजयत्
सखायमकरोच्चैनं संयोज्यार्थैर्मुमोच ह