^{१४.७८.१}वैशंपायन उवाच

^{१४.७८.२}श्रुत्वा तु नृपतिर्वीरं पितरं बभ्रुवाहनः
निर्ययौ विनयेनार्यो ब्राह्मणार्घ्यपुरःसरः

^{१४.७८.३}मणिपूरेश्वरं त्वेवमुपयातं धनंजयः
नाभ्यनन्दत मेधावी क्षत्रधर्ममनुस्मरन्

^{१४.७८.४}उवाच चैनं धर्मात्मा समन्युः फल्गुनस्तदा
प्रक्रियेयं न ते युक्ता बहिस्त्वं क्षत्रधर्मतः

^{१४.७८.५}संरक्ष्यमाणं तुरगं यौधिष्ठिरमुपागतम्
यज्ञियं विषयान्ते मां नायोत्सीः किं नु पुत्रक

^{१४.७८.६}धिक्त्वामस्तु सुदुर्बुद्धिं क्षत्रधर्माविशारदम्
यो मां युद्धाय संप्राप्तं साम्नैवाथो त्वमग्रहीः

^{१४.७८.७}न त्वया पुरुषार्थश्च कश्चिदस्तीह जीवता
यस्त्वं स्त्रीवद्युधा प्राप्तं साम्ना मां प्रत्यगृह्णथाः

^{१४.७८.८}यद्यहं न्यस्तशस्त्रस्त्वामागच्छेयं सुदुर्मते
प्रक्रियेयं ततो युक्ता भवेत्तव नराधम

^{१४.७८.९}तमेवमुक्तं भर्त्रा तु विदित्वा पन्नगात्मजा
अमृष्यमाणा भित्त्वोर्वीमुलूपी तमुपागमत्

^{१४.७८.१०}सा ददर्श ततः पुत्रं विमृशन्तमधोमुखम्
संतर्ज्यमानमसकृद्भर्त्रा युद्धार्थिना विभो

^{१४.७८.११}ततः सा चारुसर्वाङ्गी तमुपेत्योरगात्मजा
उलूपी प्राह वचनं क्षत्रधर्मविशारदा

^{१४.७८.१२}उलूपीं मां निबोध त्वं मातरं पन्नगात्मजाम्
कुरुष्व वचनं पुत्र धर्मस्ते भविता परः

^{१४.७८.१३}युध्यस्वैनं कुरुश्रेष्ठं धनंजयमरिंदम
एवमेष हि ते प्रीतो भविष्यति न संशयः

^{१४.७८.१४}एवमुद्धर्षितो मात्रा स राजा बभ्रुवाहनः
मनश्चक्रे महातेजा युद्धाय भरतर्षभ

^{१४.७८.१५}संनह्य काञ्चनं वर्म शिरस्त्राणं च भानुमत्
तूणीरशतसंबाधमारुरोह महारथम्

^{१४.७८.१६}सर्वोपकरणैर्युक्तं युक्तमश्वैर्मनोजवैः
सुचक्रोपस्करं धीमान्हेमभाण्डपरिष्कृतम्

^{१४.७८.१७}परमार्चितमुच्छ्रित्य ध्वजं सिंहं हिरण्मयम्
प्रययौ पार्थमुद्दिश्य स राजा बभ्रुवाहनः

^{१४.७८.१८}ततोऽभ्येत्य हयं वीरो यज्ञियं पार्थरक्षितम्
ग्राहयामास पुरुषैर्हयशिक्षाविशारदैः

^{१४.७८.१९}गृहीतं वाजिनं दृष्ट्वा प्रीतात्मा स धनंजयः
पुत्रं रथस्थं भूमिष्ठः संन्यवारयदाहवे

^{१४.७८.२०}ततः स राजा तं वीरं शरव्रातैः सहस्रशः
अर्दयामास निशितैराशीविषविषोपमैः

^{१४.७८.२१}तयोः समभवद्युद्धं पितुः पुत्रस्य चातुलम्
देवासुररणप्रख्यमुभयोः प्रीयमाणयोः

^{१४.७८.२२}किरीटिनं तु विव्याध शरेण नतपर्वणा
जत्रुदेशे नरव्याघ्रः प्रहसन्बभ्रुवाहनः

^{१४.७८.२३}सोऽभ्यगात्सह पुङ्खेन वल्मीकमिव पन्नगः
विनिर्भिद्य च कौन्तेयं महीतलमथाविशत्

^{१४.७८.२४}स गाढवेदनो धीमानालम्ब्य धनुरुत्तमम्
दिव्यं तेजः समाविश्य प्रमीत इव संबभौ

^{१४.७८.२५}स संज्ञामुपलभ्याथ प्रशस्य पुरुषर्षभः
पुत्रं शक्रात्मजो वाक्यमिदमाह महीपते

^{१४.७८.२६}साधु साधु महाबाहो वत्स चित्राङ्गदात्मज
सदृशं कर्म ते दृष्ट्वा प्रीतिमानस्मि पुत्रक

^{१४.७८.२७}विमुञ्चाम्येष बाणांस्ते पुत्र युद्धे स्थिरो भव
इत्येवमुक्त्वा नाराचैरभ्यवर्षदमित्रहा

^{१४.७८.२८}तान्स गाण्डीवनिर्मुक्तान्वज्राशनिसमप्रभान्
नाराचैरच्छिनद्राजा सर्वानेव त्रिधा त्रिधा

^{१४.७८.२९}तस्य पार्थः शरैर्दिव्यैर्ध्वजं हेमपरिष्कृतम्
सुवर्णतालप्रतिमं क्षुरेणापाहरद्रथात्

^{१४.७८.३०}हयांश्चास्य महाकायान्महावेगपराक्रमान्
चकार राज्ञो निर्जीवान्प्रहसन्पाण्डवर्षभः

^{१४.७८.३१}स रथादवतीर्याशु राजा परमकोपनः
पदातिः पितरं कोपाद्योधयामास पाण्डवम्

^{१४.७८.३२}संप्रीयमाणः पाण्डूनामृषभः पुत्रविक्रमात्
नात्यर्थं पीडयामास पुत्रं वज्रधरात्मजः

^{१४.७८.३३}स हन्यमानो विमुखं पितरं बभ्रुवाहनः
शरैराशीविषाकारैः पुनरेवार्दयद्बली

^{१४.७८.३४}ततः स बाल्यात्पितरं विव्याध हृदि पत्रिणा
निशितेन सुपुङ्खेन बलवद्बभ्रुवाहनः

^{१४.७८.३५}स बाणस्तेजसा दीप्तो ज्वलन्निव हुताशनः
विवेश पाण्डवं राजन्मर्म भित्त्वातिदुःखकृत्

^{१४.७८.३६}स तेनातिभृशं विद्धः पुत्रेण कुरुनन्दनः
महीं जगाम मोहार्तस्ततो राजन्धनंजयः

^{१४.७८.३७}तस्मिन्निपतिते वीरे कौरवाणां धुरंधरे
सोऽपि मोहं जगामाशु ततश्चित्राङ्गदासुतः

^{१४.७८.३८}व्यायम्य संयुगे राजा दृष्ट्वा च पितरं हतम्
पूर्वमेव च बाणौघैर्गाढविद्धोऽर्जुनेन सः

^{१४.७८.३९}भर्तारं निहतं दृष्ट्वा पुत्रं च पतितं भुवि
चित्राङ्गदा परित्रस्ता प्रविवेश रणाजिरम्

^{१४.७८.४०}शोकसंतप्तहृदया रुदती सा ततः शुभा
मणिपूरपतेर्माता ददर्श निहतं पतिम्