^{१७.३.१}वैशंपायन उवाच

^{१७.३.२}ततः संनादयञ्शक्रो दिवं भूमिं च सर्वशः
रथेनोपययौ पार्थमारोहेत्यब्रवीच्च तम्

^{१७.३.३}स भ्रातॄन्पतितान्दृष्ट्वा धर्मराजो युधिष्ठिरः
अब्रवीच्छोकसंतप्तः सहस्राक्षमिदं वचः

^{१७.३.४}भ्रातरः पतिता मेऽत्र आगच्छेयुर्मया सह
न विना भ्रातृभिः स्वर्गमिच्छे गन्तुं सुरेश्वर

^{१७.३.५}सुकुमारी सुखार्हा च राजपुत्री पुरंदर
सास्माभिः सह गच्छेत तद्भवाननुमन्यताम्

^{१७.३.६}इन्द्र उवाच

^{१७.३.७}भ्रातॄन्द्रक्ष्यसि पुत्रांस्त्वमग्रतस्त्रिदिवं गतान्
कृष्णया सहितान्सर्वान्मा शुचो भरतर्षभ

^{१७.३.८}निक्षिप्य मानुषं देहं गतास्ते भरतर्षभ
अनेन त्वं शरीरेण स्वर्गं गन्ता न संशयः

^{१७.३.९}युधिष्ठिर उवाच

^{१७.३.१०}अयं श्वा भूतभव्येश भक्तो मां नित्यमेव ह
स गच्छेत मया सार्धमानृशंस्या हि मे मतिः

^{१७.३.११}इन्द्र उवाच

^{१७.३.१२}अमर्त्यत्वं मत्समत्वं च राज;ञ्श्रियं कृत्स्नां महतीं चैव कीर्तिम्
संप्राप्तोऽद्य स्वर्गसुखानि च त्वं; त्यज श्वानं नात्र नृशंसमस्ति

^{१७.३.१३}युधिष्ठिर उवाच

^{१७.३.१४}अनार्यमार्येण सहस्रनेत्र; शक्यं कर्तुं दुष्करमेतदार्य
मा मे श्रिया संगमनं तयास्तु; यस्याः कृते भक्तजनं त्यजेयम्

^{१७.३.१५}इन्द्र उवाच

^{१७.३.१६}स्वर्गे लोके श्ववतां नास्ति धिष्ण्य;मिष्टापूर्तं क्रोधवशा हरन्ति
ततो विचार्य क्रियतां धर्मराज; त्यज श्वानं नात्र नृशंसमस्ति

^{१७.३.१७}युधिष्ठिर उवाच

^{१७.३.१८}भक्तत्यागं प्राहुरत्यन्तपापं; तुल्यं लोके ब्रह्मवध्याकृतेन
तस्मान्नाहं जातु कथंचनाद्य; त्यक्ष्याम्येनं स्वसुखार्थी महेन्द्र

^{१७.३.१९}इन्द्र उवाच

^{१७.३.२०}शुना दृष्टं क्रोधवशा हरन्ति; यद्दत्तमिष्टं विवृतमथो हुतं च
तस्माच्छुनस्त्यागमिमं कुरुष्व; शुनस्त्यागात्प्राप्स्यसे देवलोकम्

^{१७.३.२१}त्यक्त्वा भ्रातॄन्दयितां चापि कृष्णां; प्राप्तो लोकः कर्मणा स्वेन वीर
श्वानं चैनं न त्यजसे कथं नु; त्यागं कृत्स्नं चास्थितो मुह्यसेऽद्य

^{१७.३.२२}युधिष्ठिर उवाच

^{१७.३.२३}न विद्यते संधिरथापि विग्रहो; मृतैर्मर्त्यैरिति लोकेषु निष्ठा
न ते मया जीवयितुं हि शक्या; तस्मात्त्यागस्तेषु कृतो न जीवताम्

^{१७.३.२४}प्रतिप्रदानं शरणागतस्य; स्त्रिया वधो ब्राह्मणस्वापहारः
मित्रद्रोहस्तानि चत्वारि शक्र; भक्तत्यागश्चैव समो मतो मे

^{१७.३.२५}वैशंपायन उवाच

^{१७.३.२६}तद्धर्मराजस्य वचो निशम्य; धर्मस्वरूपी भगवानुवाच
युधिष्ठिरं प्रीतियुक्तो नरेन्द्रं; श्लक्ष्णैर्वाक्यैः संस्तवसंप्रयुक्तैः

^{१७.३.२७}अभिजातोऽसि राजेन्द्र पितुर्वृत्तेन मेधया
अनुक्रोशेन चानेन सर्वभूतेषु भारत

^{१७.३.२८}पुरा द्वैतवने चासि मया पुत्र परीक्षितः
पानीयार्थे पराक्रान्ता यत्र ते भ्रातरो हताः

^{१७.३.२९}भीमार्जुनौ परित्यज्य यत्र त्वं भ्रातरावुभौ
मात्रोः साम्यमभीप्सन्वै नकुलं जीवमिच्छसि

^{१७.३.३०}अयं श्वा भक्त इत्येव त्यक्तो देवरथस्त्वया
तस्मात्स्वर्गे न ते तुल्यः कश्चिदस्ति नराधिप

^{१७.३.३१}अतस्तवाक्षया लोकाः स्वशरीरेण भारत
प्राप्तोऽसि भरतश्रेष्ठ दिव्यां गतिमनुत्तमाम्

^{१७.३.३२}ततो धर्मश्च शक्रश्च मरुतश्चाश्विनावपि
देवा देवर्षयश्चैव रथमारोप्य पाण्डवम्

^{१७.३.३३}प्रययुः स्वैर्विमानैस्ते सिद्धाः कामविहारिणः
सर्वे विरजसः पुण्याः पुण्यवाग्बुद्धिकर्मिणः

^{१७.३.३४}स तं रथं समास्थाय राजा कुरुकुलोद्वहः
ऊर्ध्वमाचक्रमे शीघ्रं तेजसावृत्य रोदसी

^{१७.३.३५}ततो देवनिकायस्थो नारदः सर्वलोकवित्
उवाचोच्चैस्तदा वाक्यं बृहद्वादी बृहत्तपाः

^{१७.३.३६}येऽपि राजर्षयः सर्वे ते चापि समुपस्थिताः
कीर्तिं प्रच्छाद्य तेषां वै कुरुराजोऽधितिष्ठति

^{१७.३.३७}लोकानावृत्य यशसा तेजसा वृत्तसंपदा
स्वशरीरेण संप्राप्तं नान्यं शुश्रुम पाण्डवात्

^{१७.३.३८}नारदस्य वचः श्रुत्वा राजा वचनमब्रवीत्
देवानामन्त्र्य धर्मात्मा स्वपक्षांश्चैव पार्थिवान्

^{१७.३.३९}शुभं वा यदि वा पापं भ्रातॄणां स्थानमद्य मे
तदेव प्राप्तुमिच्छामि लोकानन्यान्न कामये

^{१७.३.४०}राज्ञस्तु वचनं श्रुत्वा देवराजः पुरंदरः
आनृशंस्यसमायुक्तं प्रत्युवाच युधिष्ठिरम्

^{१७.३.४१}स्थानेऽस्मिन्वस राजेन्द्र कर्मभिर्निर्जिते शुभैः
किं त्वं मानुष्यकं स्नेहमद्यापि परिकर्षसि

^{१७.३.४२}सिद्धिं प्राप्तोऽसि परमां यथा नान्यः पुमान्क्वचित्
नैव ते भ्रातरः स्थानं संप्राप्ताः कुरुनन्दन

^{१७.३.४३}अद्यापि मानुषो भावः स्पृशते त्वां नराधिप
स्वर्गोऽयं पश्य देवर्षीन्सिद्धांश्च त्रिदिवालयान्

^{१७.३.४४}युधिष्ठिरस्तु देवेन्द्रमेवंवादिनमीश्वरम्
पुनरेवाब्रवीद्धीमानिदं वचनमर्थवत्

^{१७.३.४५}तैर्विना नोत्सहे वस्तुमिह दैत्यनिबर्हण
गन्तुमिच्छामि तत्राहं यत्र मे भ्रातरो गताः

^{१७.३.४६}यत्र सा बृहती श्यामा बुद्धिसत्त्वगुणान्विता
द्रौपदी योषितां श्रेष्ठा यत्र चैव प्रिया मम