^{३.११४.१}वैशंपायन उवाच

^{३.११४.२}ततः प्रयातः कौशिक्याः पाण्डवो जनमेजय
आनुपूर्व्येण सर्वाणि जगामायतनान्युत

^{३.११४.३}स सागरं समासाद्य गङ्गायाः संगमे नृप
नदीशतानां पञ्चानां मध्ये चक्रे समाप्लवम्

^{३.११४.४}ततः समुद्रतीरेण जगाम वसुधाधिपः
भ्रातृभिः सहितो वीरः कलिङ्गान्प्रति भारत

^{३.११४.५}लोमश उवाच

^{३.११४.६}एते कलिङ्गाः कौन्तेय यत्र वैतरणी नदी
यत्रायजत धर्मोऽपि देवाञ्शरणमेत्य वै

^{३.११४.७}ऋषिभिः समुपायुक्तं यज्ञियं गिरिशोभितम्
उत्तरं तीरमेतद्धि सततं द्विजसेवितम्

^{३.११४.८}समेन देवयानेन पथा स्वर्गमुपेयुषः
अत्र वै ऋषयोऽन्येऽपि पुरा क्रतुभिरीजिरे

^{३.११४.९}अत्रैव रुद्रो राजेन्द्र पशुमादत्तवान्मखे
रुद्रः पशुं मानवेन्द्र भागोऽयमिति चाब्रवीत्

^{३.११४.१०}हृते पशौ तदा देवास्तमूचुर्भरतर्षभ
मा परस्वमभिद्रोग्धा मा धर्मान्सकलान्नशीः

^{३.११४.११}ततः कल्याणरूपाभिर्वाग्भिस्ते रुद्रमस्तुवन्
इष्ट्या चैनं तर्पयित्वा मानयां चक्रिरे तदा

^{३.११४.१२}ततः स पशुमुत्सृज्य देवयानेन जग्मिवान्
अत्रानुवंशो रुद्रस्य तं निबोध युधिष्ठिर

^{३.११४.१३}अयातयामं सर्वेभ्यो भागेभ्यो भागमुत्तमम्
देवाः संकल्पयामासुर्भयाद्रुद्रस्य शाश्वतम्

^{३.११४.१४}इमां गाथामत्र गायन्नपः स्पृशति यो नरः
देवयानस्तस्य पन्थाश्चक्षुश्चैव प्रकाशते

^{३.११४.१५}वैशंपायन उवाच

^{३.११४.१६}ततो वैतरणीं सर्वे पाण्डवा द्रौपदी तथा
अवतीर्य महाभागा तर्पयां चक्रिरे पितॄन्

^{३.११४.१७}युधिष्ठिर उवाच

^{३.११४.१८}उपस्पृश्यैव भगवन्नस्यां नद्यां तपोधन
मानुषादस्मि विषयादपेतः पश्य लोमश

^{३.११४.१९}सर्वाँल्लोकान्प्रपश्यामि प्रसादात्तव सुव्रत
वैखानसानां जपतामेष शब्दो महात्मनाम्

^{३.११४.२०}लोमश उवाच

^{३.११४.२१}त्रिशतं वै सहस्राणि योजनानां युधिष्ठिर
यत्र ध्वनिं शृणोष्येनं तूष्णीमास्स्व विशां पते

^{३.११४.२२}एतत्स्वयंभुवो राजन्वनं रम्यं प्रकाशते
यत्रायजत कौन्तेय विश्वकर्मा प्रतापवान्

^{३.११४.२३}यस्मिन्यज्ञे हि भूर्दत्ता कश्यपाय महात्मने
सपर्वतवनोद्देशा दक्षिणा वै स्वयंभुवा

^{३.११४.२४}अवासीदच्च कौन्तेय दत्तमात्रा मही तदा
उवाच चापि कुपिता लोकेश्वरमिदं प्रभुम्

^{३.११४.२५}न मां मर्त्याय भगवन्कस्मैचिद्दातुमर्हसि
प्रदानं मोघमेतत्ते यास्याम्येषा रसातलम्

^{३.११४.२६}विषीदन्तीं तु तां दृष्ट्वा कश्यपो भगवानृषिः
प्रसादयां बभूवाथ ततो भूमिं विशां पते

^{३.११४.२७}ततः प्रसन्ना पृथिवी तपसा तस्य पाण्डव
पुनरुन्मज्ज्य सलिलाद्वेदीरूपा स्थिता बभौ

^{३.११४.२८}सैषा प्रकाशते राजन्वेदी संस्थानलक्षणा
आरुह्यात्र महाराज वीर्यवान्वै भविष्यसि

^{३.११४.२९}अहं च ते स्वस्त्ययनं प्रयोक्ष्ये; यथा त्वमेनामधिरोक्ष्यसेऽद्य
स्पृष्टा हि मर्त्येन ततः समुद्र;मेषा वेदी प्रविशत्याजमीढ

^{३.११४.३०}अग्निर्मित्रो योनिरापोऽथ देव्यो; विष्णो रेतस्त्वममृतस्य नाभिः
एवं ब्रुवन्पाण्डव सत्यवाक्यं; वेदीमिमां त्वं तरसाधिरोह

^{३.११४.३१}वैशंपायन उवाच

^{३.११४.३२}ततः कृतस्वस्त्ययनो महात्मा; युधिष्ठिरः सागरगामगच्छत्
कृत्वा च तच्छासनमस्य सर्वं; महेन्द्रमासाद्य निशामुवास