^{३.११५.१}वैशंपायन उवाच

^{३.११५.२}स तत्र तामुषित्वैकां रजनीं पृथिवीपतिः
तापसानां परं चक्रे सत्कारं भ्रातृभिः सह

^{३.११५.३}लोमशश्चास्य तान्सर्वानाचख्यौ तत्र तापसान्
भृगूनङ्गिरसश्चैव वासिष्ठानथ काश्यपान्

^{३.११५.४}तान्समेत्य स राजर्षिरभिवाद्य कृताञ्जलिः
रामस्यानुचरं वीरमपृच्छदकृतव्रणम्

^{३.११५.५}कदा नु रामो भगवांस्तापसान्दर्शयिष्यति
तेनैवाहं प्रसङ्गेन द्रष्टुमिच्छामि भार्गवम्

^{३.११५.६}अकृतव्रण उवाच

^{३.११५.७}आयानेवासि विदितो रामस्य विदितात्मनः
प्रीतिस्त्वयि च रामस्य क्षिप्रं त्वां दर्शयिष्यति

^{३.११५.८}चतुर्दशीमष्टमीं च रामं पश्यन्ति तापसाः
अस्यां रात्र्यां व्यतीतायां भवित्री च चतुर्दशी

^{३.११५.९}युधिष्ठिर उवाच

^{३.११५.१०}भवाननुगतो वीरं जामदग्न्यं महाबलम्
प्रत्यक्षदर्शी सर्वस्य पूर्ववृत्तस्य कर्मणः

^{३.११५.११}स भवान्कथयत्वेतद्यथा रामेण निर्जिताः
आहवे क्षत्रियाः सर्वे कथं केन च हेतुना

^{३.११५.१२}अकृतव्रण उवाच

^{३.११५.१३}कन्यकुब्जे महानासीत्पार्थिवः सुमहाबलः
गाधीति विश्रुतो लोके वनवासं जगाम सः

^{३.११५.१४}वने तु तस्य वसतः कन्या जज्ञेऽप्सरःसमा
ऋचीको भार्गवस्तां च वरयामास भारत

^{३.११५.१५}तमुवाच ततो राजा ब्राह्मणं संशितव्रतम्
उचितं नः कुले किंचित्पूर्वैर्यत्संप्रवर्तितम्

^{३.११५.१६}एकतःश्यामकर्णानां पाण्डुराणां तरस्विनाम्
सहस्रं वाजिनां शुल्कमिति विद्धि द्विजोत्तम

^{३.११५.१७}न चापि भगवान्वाच्यो दीयतामिति भार्गव
देया मे दुहिता चेयं त्वद्विधाय महात्मने

^{३.११५.१८}ऋचीक उवाच

^{३.११५.१९}एकतःश्यामकर्णानां पाण्डुराणां तरस्विनाम्
दास्याम्यश्वसहस्रं ते मम भार्या सुतास्तु ते

^{३.११५.२०}अकृतव्रण उवाच

^{३.११५.२१}स तथेति प्रतिज्ञाय राजन्वरुणमब्रवीत्
एकतःश्यामकर्णानां पाण्डुराणां तरस्विनाम्
सहस्रं वाजिनामेकं शुल्कार्थं मे प्रदीयताम्

^{३.११५.२२}तस्मै प्रादात्सहस्रं वै वाजिनां वरुणस्तदा
तदश्वतीर्थं विख्यातमुत्थिता यत्र ते हयाः

^{३.११५.२३}गङ्गायां कन्यकुब्जे वै ददौ सत्यवतीं तदा
ततो गाधिः सुतां तस्मै जन्याश्चासन्सुरास्तदा
लब्ध्वा हयसहस्रं तु तांश्च दृष्ट्वा दिवौकसः

^{३.११५.२४}धर्मेण लब्ध्वा तां भार्यामृचीको द्विजसत्तमः
यथाकामं यथाजोषं तया रेमे सुमध्यया

^{३.११५.२५}तं विवाहे कृते राजन्सभार्यमवलोककः
आजगाम भृगुश्रेष्ठः पुत्रं दृष्ट्वा ननन्द च

^{३.११५.२६}भार्यापती तमासीनं गुरुं सुरगणार्चितम्
अर्चित्वा पर्युपासीनौ प्राञ्जली तस्थतुस्तदा

^{३.११५.२७}ततः स्नुषां स भगवान्प्रहृष्टो भृगुरब्रवीत्
वरं वृणीष्व सुभगे दाता ह्यस्मि तवेप्सितम्

^{३.११५.२८}सा वै प्रसादयामास तं गुरुं पुत्रकारणात्
आत्मनश्चैव मातुश्च प्रसादं च चकार सः

^{३.११५.२९}भृगुरुवाच

^{३.११५.३०}ऋतौ त्वं चैव माता च स्नाते पुंसवनाय वै
आलिङ्गेतां पृथग्वृक्षौ साश्वत्थं त्वमुदुम्बरम्

^{३.११५.३१}आलिङ्गने तु ते राजंश्चक्रतुः स्म विपर्ययम्
कदाचिद्भृगुरागच्छत्तं च वेद विपर्ययम्

^{३.११५.३२}अथोवाच महातेजा भृगुः सत्यवतीं स्नुषाम्
ब्राह्मणः क्षत्रवृत्तिर्वै तव पुत्रो भविष्यति

^{३.११५.३३}क्षत्रियो ब्राह्मणाचारो मातुस्तव सुतो महान्
भविष्यति महावीर्यः साधूनां मार्गमास्थितः

^{३.११५.३४}ततः प्रसादयामास श्वशुरं सा पुनः पुनः
न मे पुत्रो भवेदीदृक्कामं पौत्रो भवेदिति

^{३.११५.३५}एवमस्त्विति सा तेन पाण्डव प्रतिनन्दिता
जमदग्निं ततः पुत्रं सा जज्ञे काल आगते
तेजसा वर्चसा चैव युक्तं भार्गवनन्दनम्

^{३.११५.३६}स वर्धमानस्तेजस्वी वेदस्याध्ययनेन वै
बहूनृषीन्महातेजाः पाण्डवेयात्यवर्तत

^{३.११५.३७}तं तु कृत्स्नो धनुर्वेदः प्रत्यभाद्भरतर्षभ
चतुर्विधानि चास्त्राणि भास्करोपमवर्चसम्