^{३.१४४.१}वैशंपायन उवाच

^{३.१४४.२}ततः प्रयातमात्रेषु पाण्डवेषु महात्मसु
पद्भ्यामनुचिता गन्तुं द्रौपदी समुपाविशत्

^{३.१४४.३}श्रान्ता दुःखपरीता च वातवर्षेण तेन च
सौकुमार्याच्च पाञ्चाली संमुमोह यशस्विनी

^{३.१४४.४}सा पात्यमाना मोहेन बाहुभ्यामसितेक्षणा
वृत्ताभ्यामनुरूपाभ्यामूरू समवलम्बत

^{३.१४४.५}आलम्बमाना सहितावूरू गजकरोपमौ
पपात सहसा भूमौ वेपन्ती कदली यथा

^{३.१४४.६}तां पतन्तीं वरारोहां सज्जमानां लतामिव
नकुलः समभिद्रुत्य परिजग्राह वीर्यवान्

^{३.१४४.७}नकुल उवाच

^{३.१४४.८}राजन्पाञ्चालराजस्य सुतेयमसितेक्षणा
श्रान्ता निपतिता भूमौ तामवेक्षस्व भारत

^{३.१४४.९}अदुःखार्हा परं दुःखं प्राप्तेयं मृदुगामिनी
आश्वासय महाराज तामिमां श्रमकर्शिताम्

^{३.१४४.१०}वैशंपायन उवाच

^{३.१४४.११}राजा तु वचनात्तस्य भृशं दुःखसमन्वितः
भीमश्च सहदेवश्च सहसा समुपाद्रवन्

^{३.१४४.१२}तामवेक्ष्य तु कौन्तेयो विवर्णवदनां कृशाम्
अङ्कमानीय धर्मात्मा पर्यदेवयदातुरः

^{३.१४४.१३}कथं वेश्मसु गुप्तेषु स्वास्तीर्णशयनोचिता
शेते निपतिता भूमौ सुखार्हा वरवर्णिनी

^{३.१४४.१४}सुकुमारौ कथं पादौ मुखं च कमलप्रभम्
मत्कृतेऽद्य वरार्हायाः श्यामतां समुपागतम्

^{३.१४४.१५}किमिदं द्यूतकामेन मया कृतमबुद्धिना
आदाय कृष्णां चरता वने मृगगणायुते

^{३.१४४.१६}सुखं प्राप्स्यति पाञ्चाली पाण्डवान्प्राप्य वै पतीन्
इति द्रुपदराजेन पित्रा दत्तायतेक्षणा

^{३.१४४.१७}तत्सर्वमनवाप्यैव श्रमशोकाद्धि कर्शिता
शेते निपतिता भूमौ पापस्य मम कर्मभिः

^{३.१४४.१८}तथा लालप्यमाने तु धर्मराजे युधिष्ठिरे
धौम्यप्रभृतयः सर्वे तत्राजग्मुर्द्विजोत्तमाः

^{३.१४४.१९}ते समाश्वासयामासुराशीर्भिश्चाप्यपूजयन्
रक्षोघ्नांश्च तथा मन्त्राञ्जेपुश्चक्रुश्च ते क्रियाः

^{३.१४४.२०}पठ्यमानेषु मन्त्रेषु शान्त्यर्थं परमर्षिभिः
स्पृश्यमाना करैः शीतैः पाण्डवैश्च मुहुर्मुहुः

^{३.१४४.२१}सेव्यमाना च शीतेन जलमिश्रेण वायुना
पाञ्चाली सुखमासाद्य लेभे चेतः शनैः शनैः

^{३.१४४.२२}परिगृह्य च तां दीनां कृष्णामजिनसंस्तरे
तदा विश्रामयामासुर्लब्धसंज्ञां तपस्विनीम्

^{३.१४४.२३}तस्या यमौ रक्ततलौ पादौ पूजितलक्षणौ
कराभ्यां किणजाताभ्यां शनकैः संववाहतुः

^{३.१४४.२४}पर्याश्वासयदप्येनां धर्मराजो युधिष्ठिरः
उवाच च कुरुश्रेष्ठो भीमसेनमिदं वचः

^{३.१४४.२५}बहवः पर्वता भीम विषमा हिमदुर्गमाः
तेषु कृष्णा महाबाहो कथं नु विचरिष्यति

^{३.१४४.२६}भीमसेन उवाच

^{३.१४४.२७}त्वां राजन्राजपुत्रीं च यमौ च पुरुषर्षभौ
स्वयं नेष्यामि राजेन्द्र मा विषादे मनः कृथाः

^{३.१४४.२८}अथ वासौ मया जातो विहगो मद्बलोपमः
वहेदनघ सर्वान्नो वचनात्ते घटोत्कचः

^{३.१४४.२९}वैशंपायन उवाच

^{३.१४४.३०}अनुज्ञातो धर्मराज्ञा पुत्रं सस्मार राक्षसम्
घटोत्कचश्च धर्मात्मा स्मृतमात्रः पितुस्तदा
कृताञ्जलिरुपातिष्ठदभिवाद्याथ पाण्डवान्

^{३.१४४.३१}ब्राह्मणांश्च महाबाहुः स च तैरभिनन्दितः
उवाच भीमसेनं स पितरं सत्यविक्रमः

^{३.१४४.३२}स्मृतोऽस्मि भवता शीघ्रं शुश्रूषुरहमागतः
आज्ञापय महाबाहो सर्वं कर्तास्म्यसंशयम्
तच्छ्रुत्वा भीमसेनस्तु राक्षसं परिषस्वजे