^{३.२१.१}वासुदेव उवाच

^{३.२१.२}आनर्तनगरं मुक्तं ततोऽहमगमं तदा
महाक्रतौ राजसूये निवृत्ते नृपते तव

^{३.२१.३}अपश्यं द्वारकां चाहं महाराज हतत्विषम्
निःस्वाध्यायवषट्कारां निर्भूषणवरस्त्रियम्

^{३.२१.४}अनभिज्ञेयरूपाणि द्वारकोपवनानि च
दृष्ट्वा शङ्कोपपन्नोऽहमपृच्छं हृदिकात्मजम्

^{३.२१.५}अस्वस्थनरनारीकमिदं वृष्णिपुरं भृशम्
किमिदं नरशार्दूल श्रोतुमिच्छामहे वयम्

^{३.२१.६}एवमुक्तस्तु स मया विस्तरेणेदमब्रवीत्
रोधं मोक्षं च शाल्वेन हार्दिक्यो राजसत्तम

^{३.२१.७}ततोऽहं कौरवश्रेष्ठ श्रुत्वा सर्वमशेषतः
विनाशे शाल्वराजस्य तदैवाकरवं मतिम्

^{३.२१.८}ततोऽहं भरतश्रेष्ठ समाश्वास्य पुरे जनम्
राजानमाहुकं चैव तथैवानकदुन्दुभिम्
सर्ववृष्णिप्रवीरांश्च हर्षयन्नब्रुवं तदा

^{३.२१.९}अप्रमादः सदा कार्यो नगरे यादवर्षभाः
शाल्वराजविनाशाय प्रयातं मां निबोधत

^{३.२१.१०}नाहत्वा तं निवर्तिष्ये पुरीं द्वारवतीं प्रति
सशाल्वं सौभनगरं हत्वा द्रष्टास्मि वः पुनः
त्रिसामा हन्यतामेषा दुन्दुभिः शत्रुभीषणी

^{३.२१.११}ते मयाश्वासिता वीरा यथावद्भरतर्षभ
सर्वे मामब्रुवन्हृष्टाः प्रयाहि जहि शात्रवान्

^{३.२१.१२}तैः प्रहृष्टात्मभिर्वीरैराशीर्भिरभिनन्दितः
वाचयित्वा द्विजश्रेष्ठान्प्रणम्य शिरसाहुकम्

^{३.२१.१३}सैन्यसुग्रीवयुक्तेन रथेनानादयन्दिशः
प्रध्माप्य शङ्खप्रवरं पाञ्चजन्यमहं नृप

^{३.२१.१४}प्रयातोऽस्मि नरव्याघ्र बलेन महता वृतः
कॢप्तेन चतुरङ्गेण बलेन जितकाशिना

^{३.२१.१५}समतीत्य बहून्देशान्गिरींश्च बहुपादपान्
सरांसि सरितश्चैव मार्त्तिकावतमासदम्

^{३.२१.१६}तत्राश्रौषं नरव्याघ्र शाल्वं नगरमन्तिकात्
प्रयातं सौभमास्थाय तमहं पृष्ठतोऽन्वयाम्

^{३.२१.१७}ततः सागरमासाद्य कुक्षौ तस्य महोर्मिणः
समुद्रनाभ्यां शाल्वोऽभूत्सौभमास्थाय शत्रुहन्

^{३.२१.१८}स समालोक्य दूरान्मां स्मयन्निव युधिष्ठिर
आह्वयामास दुष्टात्मा युद्धायैव मुहुर्मुहुः

^{३.२१.१९}तस्य शार्ङ्गविनिर्मुक्तैर्बहुभिर्मर्मभेदिभिः
पुरं नासाद्यत शरैस्ततो मां रोष आविशत्

^{३.२१.२०}स चापि पापप्रकृतिर्दैतेयापसदो नृप
मय्यवर्षत दुर्धर्षः शरधाराः सहस्रशः

^{३.२१.२१}सैनिकान्मम सूतं च हयांश्च समवाकिरत्
अचिन्तयन्तस्तु शरान्वयं युध्याम भारत

^{३.२१.२२}ततः शतसहस्राणि शराणां नतपर्वणाम्
चिक्षिपुः समरे वीरा मयि शाल्वपदानुगाः

^{३.२१.२३}ते हयान्मे रथं चैव तदा दारुकमेव च
छादयामासुरसुरा बाणैर्मर्मविभेदिभिः

^{३.२१.२४}न हया न रथो वीर न यन्ता मम दारुकः
अदृश्यन्त शरैश्छन्नास्तथाहं सैनिकाश्च मे

^{३.२१.२५}ततोऽहमपि कौरव्य शराणामयुतान्बहून्
अभिमन्त्रितानां धनुषा दिव्येन विधिनाक्षिपम्

^{३.२१.२६}न तत्र विषयस्त्वासीन्मम सैन्यस्य भारत
खे विषक्तं हि तत्सौभं क्रोशमात्र इवाभवत्

^{३.२१.२७}ततस्ते प्रेक्षकाः सर्वे रङ्गवाट इव स्थिताः
हर्षयामासुरुच्चैर्मां सिंहनादतलस्वनैः

^{३.२१.२८}मत्कार्मुकविनिर्मुक्ता दानवानां महारणे
अङ्गेषु रुधिराक्तास्ते विविशुः शलभा इव

^{३.२१.२९}ततो हलहलाशब्दः सौभमध्ये व्यवर्धत
वध्यतां विशिखैस्तीक्ष्णैः पततां च महार्णवे

^{३.२१.३०}ते निकृत्तभुजस्कन्धाः कबन्धाकृतिदर्शनाः
नदन्तो भैरवान्नादन्निपतन्ति स्म दानवाः

^{३.२१.३१}ततो गोक्षीरकुन्देन्दुमृणालरजतप्रभम्
जलजं पाञ्चजन्यं वै प्राणेनाहमपूरयम्

^{३.२१.३२}तान्दृष्ट्वा पतितांस्तत्र शाल्वः सौभपतिस्तदा
मायायुद्धेन महता योधयामास मां युधि

^{३.२१.३३}ततो हुडहुडाः प्रासाः शक्तिशूलपरश्वधाः
पट्टिशाश्च भुशुण्ड्यश्च प्रापतन्ननिशं मयि

^{३.२१.३४}तानहं माययैवाशु प्रतिगृह्य व्यनाशयम्
तस्यां हतायां मायायां गिरिशृङ्गैरयोधयत्

^{३.२१.३५}ततोऽभवत्तम इव प्रभातमिव चाभवत्
दुर्दिनं सुदिनं चैव शीतमुष्णं च भारत

^{३.२१.३६}एवं मायां विकुर्वाणो योधयामास मां रिपुः
विज्ञाय तदहं सर्वं माययैव व्यनाशयम्
यथाकालं तु युद्धेन व्यधमं सर्वतः शरैः

^{३.२१.३७}ततो व्योम महाराज शतसूर्यमिवाभवत्
शतचन्द्रं च कौन्तेय सहस्रायुततारकम्

^{३.२१.३८}ततो नाज्ञायत तदा दिवारात्रं तथा दिशः
ततोऽहं मोहमापन्नः प्रज्ञास्त्रं समयोजयम्
ततस्तदस्त्रमस्त्रेण विधूतं शरतूलवत्

^{३.२१.३९}तथा तदभवद्युद्धं तुमुलं लोमहर्षणम्
लब्धालोकश्च राजेन्द्र पुनः शत्रुमयोधयम्