^{३.८१.१}पुलस्त्य उवाच

^{३.८१.२}ततो गच्छेत राजेन्द्र कुरुक्षेत्रमभिष्टुतम्
पापेभ्यो विप्रमुच्यन्ते तद्गताः सर्वजन्तवः

^{३.८१.३}कुरुक्षेत्रं गमिष्यामि कुरुक्षेत्रे वसाम्यहम्
य एवं सततं ब्रूयात्सोऽपि पापैः प्रमुच्यते

^{३.८१.४}तत्र मासं वसेद्वीर सरस्वत्यां युधिष्ठिर
यत्र ब्रह्मादयो देवा ऋषयः सिद्धचारणाः

^{३.८१.५}गन्धर्वाप्सरसो यक्षाः पन्नगाश्च महीपते
ब्रह्मक्षेत्रं महापुण्यमभिगच्छन्ति भारत

^{३.८१.६}मनसाप्यभिकामस्य कुरुक्षेत्रं युधिष्ठिर
पापानि विप्रणश्यन्ति ब्रह्मलोकं च गच्छति

^{३.८१.७}गत्वा हि श्रद्धया युक्तः कुरुक्षेत्रं कुरूद्वह
राजसूयाश्वमेधाभ्यां फलं प्राप्नोति मानवः

^{३.८१.८}ततो मचक्रुकं राजन्द्वारपालं महाबलम्
यक्षं समभिवाद्यैव गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.९}ततो गच्छेत धर्मज्ञ विष्णोः स्थानमनुत्तमम्
सततं नाम राजेन्द्र यत्र संनिहितो हरिः

^{३.८१.१०}तत्र स्नात्वार्चयित्वा च त्रिलोकप्रभवं हरिम्
अश्वमेधमवाप्नोति विष्णुलोकं च गच्छति

^{३.८१.११}ततः पारिप्लवं गच्छेत्तीर्थं त्रैलोक्यविश्रुतम्
अग्निष्टोमातिरात्राभ्यां फलं प्राप्नोति मानवः

^{३.८१.१२}पृथिव्यास्तीर्थमासाद्य गोसहस्रफलं लभेत्
ततः शालूकिनीं गत्वा तीर्थसेवी नराधिप
दशाश्वमेधिके स्नात्वा तदेव लभते फलम्

^{३.८१.१३}सर्पदर्वीं समासाद्य नागानां तीर्थमुत्तमम्
अग्निष्टोममवाप्नोति नागलोकं च विन्दति

^{३.८१.१४}ततो गच्छेत धर्मज्ञ द्वारपालं तरन्तुकम्
तत्रोष्य रजनीमेकां गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.१५}ततः पञ्चनदं गत्वा नियतो नियताशनः
कोटितीर्थमुपस्पृश्य हयमेधफलं लभेत्
अश्विनोस्तीर्थमासाद्य रूपवानभिजायते

^{३.८१.१६}ततो गच्छेत धर्मज्ञ वाराहं तीर्थमुत्तमम्
विष्णुर्वाराहरूपेण पूर्वं यत्र स्थितोऽभवत्
तत्र स्नात्वा नरव्याघ्र अग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.१७}ततो जयन्त्या राजेन्द्र सोमतीर्थं समाविशेत्
स्नात्वा फलमवाप्नोति राजसूयस्य मानवः

^{३.८१.१८}एकहंसे नरः स्नात्वा गोसहस्रफलं लभेत्
कृतशौचं समासाद्य तीर्थसेवी कुरूद्वह
पुण्डरीकमवाप्नोति कृतशौचो भवेन्नरः

^{३.८१.१९}ततो मुञ्जवटं नाम महादेवस्य धीमतः
तत्रोष्य रजनीमेकां गाणपत्यमवाप्नुयात्

^{३.८१.२०}तत्रैव च महाराज यक्षी लोकपरिश्रुता
तां चाभिगम्य राजेन्द्र पुण्याँल्लोकानवाप्नुयात्

^{३.८१.२१}कुरुक्षेत्रस्य तद्द्वारं विश्रुतं भरतर्षभ
प्रदक्षिणमुपावृत्य तीर्थसेवी समाहितः

^{३.८१.२२}संमिते पुष्कराणां च स्नात्वार्च्य पितृदेवताः
जामदग्न्येन रामेण आहृते वै महात्मना
कृतकृत्यो भवेद्राजन्नश्वमेधं च विन्दति

^{३.८१.२३}ततो रामह्रदान्गच्छेत्तीर्थसेवी नराधिप
यत्र रामेण राजेन्द्र तरसा दीप्ततेजसा
क्षत्रमुत्साद्य वीर्येण ह्रदाः पञ्च निवेशिताः

^{३.८१.२४}पूरयित्वा नरव्याघ्र रुधिरेणेति नः श्रुतम्
पितरस्तर्पिताः सर्वे तथैव च पितामहाः
ततस्ते पितरः प्रीता राममूचुर्महीपते

^{३.८१.२५}राम राम महाभाग प्रीताः स्म तव भार्गव
अनया पितृभक्त्या च विक्रमेण च ते विभो
वरं वृणीष्व भद्रं ते किमिच्छसि महाद्युते

^{३.८१.२६}एवमुक्तः स राजेन्द्र रामः प्रहरतां वरः
अब्रवीत्प्राञ्जलिर्वाक्यं पितॄन्स गगने स्थितान्

^{३.८१.२७}भवन्तो यदि मे प्रीता यद्यनुग्राह्यता मयि
पितृप्रसादादिच्छेयं तपसाप्यायनं पुनः

^{३.८१.२८}यच्च रोषाभिभूतेन क्षत्रमुत्सादितं मया
ततश्च पापान्मुच्येयं युष्माकं तेजसा ह्यहम्
ह्रदाश्च तीर्थभूता मे भवेयुर्भुवि विश्रुताः

^{३.८१.२९}एतच्छ्रुत्वा शुभं वाक्यं रामस्य पितरस्तदा
प्रत्यूचुः परमप्रीता रामं हर्षसमन्विताः

^{३.८१.३०}तपस्ते वर्धतां भूयः पितृभक्त्या विशेषतः
यच्च रोषाभिभूतेन क्षत्रमुत्सादितं त्वया

^{३.८१.३१}ततश्च पापान्मुक्तस्त्वं कर्मभिस्ते च पातिताः
ह्रदाश्च तव तीर्थत्वं गमिष्यन्ति न संशयः

^{३.८१.३२}ह्रदेष्वेतेषु यः स्नात्वा पितॄन्संतर्पयिष्यति
पितरस्तस्य वै प्रीता दास्यन्ति भुवि दुर्लभम्
ईप्सितं मनसः कामं स्वर्गलोकं च शाश्वतम्

^{३.८१.३३}एवं दत्त्वा वरान्राजन्रामस्य पितरस्तदा
आमन्त्र्य भार्गवं प्रीतास्तत्रैवान्तर्दधुस्तदा

^{३.८१.३४}एवं रामह्रदाः पुण्या भार्गवस्य महात्मनः
स्नात्वा ह्रदेषु रामस्य ब्रह्मचारी शुभव्रतः
राममभ्यर्च्य राजेन्द्र लभेद्बहु सुवर्णकम्

^{३.८१.३५}वंशमूलकमासाद्य तीर्थसेवी कुरूद्वह
स्ववंशमुद्धरेद्राजन्स्नात्वा वै वंशमूलके

^{३.८१.३६}कायशोधनमासाद्य तीर्थं भरतसत्तम
शरीरशुद्धिः स्नातस्य तस्मिंस्तीर्थे न संशयः
शुद्धदेहश्च संयाति शुभाँल्लोकाननुत्तमान्

^{३.८१.३७}ततो गच्छेत राजेन्द्र तीर्थं त्रैलोक्यविश्रुतम्
लोका यत्रोद्धृताः पूर्वं विष्णुना प्रभविष्णुना

^{३.८१.३८}लोकोद्धारं समासाद्य तीर्थं त्रैलोक्यविश्रुतम्
स्नात्वा तीर्थवरे राजँल्लोकानुद्धरते स्वकान्
श्रीतीर्थं च समासाद्य विन्दते श्रियमुत्तमाम्

^{३.८१.३९}कपिलातीर्थमासाद्य ब्रह्मचारी समाहितः
तत्र स्नात्वार्चयित्वा च दैवतानि पितॄंस्तथा
कपिलानां सहस्रस्य फलं विन्दति मानवः

^{३.८१.४०}सूर्यतीर्थं समासाद्य स्नात्वा नियतमानसः
अर्चयित्वा पितॄन्देवानुपवासपरायणः
अग्निष्टोममवाप्नोति सूर्यलोकं च गच्छति

^{३.८१.४१}गवांभवनमासाद्य तीर्थसेवी यथाक्रमम्
तत्राभिषेकं कुर्वाणो गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.४२}शङ्खिनीं तत्र आसाद्य तीर्थसेवी कुरूद्वह
देव्यास्तीर्थे नरः स्नात्वा लभते रूपमुत्तमम्

^{३.८१.४३}ततो गच्छेत राजेन्द्र द्वारपालमरन्तुकम्
तस्य तीर्थं सरस्वत्यां यक्षेन्द्रस्य महात्मनः
तत्र स्नात्वा नरो राजन्नग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.४४}ततो गच्छेत धर्मज्ञ ब्रह्मावर्तं नराधिप
ब्रह्मावर्ते नरः स्नात्वा ब्रह्मलोकमवाप्नुयात्

^{३.८१.४५}ततो गच्छेत धर्मज्ञ सुतीर्थकमनुत्तमम्
यत्र संनिहिता नित्यं पितरो दैवतैः सह

^{३.८१.४६}तत्राभिषेकं कुर्वीत पितृदेवार्चने रतः
अश्वमेधमवाप्नोति पितृलोकं च गच्छति

^{३.८१.४७}ततोऽम्बुवश्यं धर्मज्ञ समासाद्य यथाक्रमम्
कोशेश्वरस्य तीर्थेषु स्नात्वा भरतसत्तम
सर्वव्याधिविनिर्मुक्तो ब्रह्मलोके महीयते

^{३.८१.४८}मातृतीर्थं च तत्रैव यत्र स्नातस्य भारत
प्रजा विवर्धते राजन्ननन्तां चाश्नुते श्रियम्

^{३.८१.४९}ततः शीतवनं गच्छेन्नियतो नियताशनः
तीर्थं तत्र महाराज महदन्यत्र दुर्लभम्

^{३.८१.५०}पुनाति दर्शनादेव दण्डेनैकं नराधिप
केशानभ्युक्ष्य वै तस्मिन्पूतो भवति भारत

^{३.८१.५१}तीर्थं तत्र महाराज श्वानलोमापहं स्मृतम्
यत्र विप्रा नरव्याघ्र विद्वांसस्तीर्थतत्पराः

^{३.८१.५२}श्वानलोमापनयने तीर्थे भरतसत्तम
प्राणायामैर्निर्हरन्ति श्वलोमानि द्विजोत्तमाः

^{३.८१.५३}पूतात्मानश्च राजेन्द्र प्रयान्ति परमां गतिम्
दशाश्वमेधिकं चैव तस्मिंस्तीर्थे महीपते
तत्र स्नात्वा नरव्याघ्र गच्छेत परमां गतिम्

^{३.८१.५४}ततो गच्छेत राजेन्द्र मानुषं लोकविश्रुतम्
यत्र कृष्णमृगा राजन्व्याधेन परिपीडिताः
अवगाह्य तस्मिन्सरसि मानुषत्वमुपागताः

^{३.८१.५५}तस्मिंस्तीर्थे नरः स्नात्वा ब्रह्मचारी जितेन्द्रियः
सर्वपापविशुद्धात्मा स्वर्गलोके महीयते

^{३.८१.५६}मानुषस्य तु पूर्वेण क्रोशमात्रे महीपते
आपगा नाम विख्याता नदी सिद्धनिषेविता

^{३.८१.५७}श्यामाकभोजनं तत्र यः प्रयच्छति मानवः
देवान्पितॄंश्च उद्दिश्य तस्य धर्मफलं महत्
एकस्मिन्भोजिते विप्रे कोटिर्भवति भोजिता

^{३.८१.५८}तत्र स्नात्वार्चयित्वा च दैवतानि पितॄंस्तथा
उषित्वा रजनीमेकामग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.५९}ततो गच्छेत राजेन्द्र ब्रह्मणः स्थानमुत्तमम्
ब्रह्मोदुम्बरमित्येव प्रकाशं भुवि भारत

^{३.८१.६०}तत्र सप्तर्षिकुण्डेषु स्नातस्य कुरुपुंगव
केदारे चैव राजेन्द्र कपिष्ठलमहात्मनः

^{३.८१.६१}ब्रह्माणमभिगम्याथ शुचिः प्रयतमानसः
सर्वपापविशुद्धात्मा ब्रह्मलोकं प्रपद्यते

^{३.८१.६२}कपिष्ठलस्य केदारं समासाद्य सुदुर्लभम्
अन्तर्धानमवाप्नोति तपसा दग्धकिल्बिषः

^{३.८१.६३}ततो गच्छेत राजेन्द्र सरकं लोकविश्रुतम्
कृष्णपक्षे चतुर्दश्यामभिगम्य वृषध्वजम्
लभते सर्वकामान्हि स्वर्गलोकं च गच्छति

^{३.८१.६४}तिस्रः कोट्यस्तु तीर्थानां सरके कुरुनन्दन
रुद्रकोटिस्तथा कूपे ह्रदेषु च महीपते
इलास्पदं च तत्रैव तीर्थं भरतसत्तम

^{३.८१.६५}तत्र स्नात्वार्चयित्वा च पितॄन्देवांश्च भारत
न दुर्गतिमवाप्नोति वाजपेयं च विन्दति

^{३.८१.६६}किंदाने च नरः स्नात्वा किंजप्ये च महीपते
अप्रमेयमवाप्नोति दानं जप्यं च भारत

^{३.८१.६७}कलश्यां चाप्युपस्पृश्य श्रद्दधानो जितेन्द्रियः
अग्निष्टोमस्य यज्ञस्य फलं प्राप्नोति मानवः

^{३.८१.६८}सरकस्य तु पूर्वेण नारदस्य महात्मनः
तीर्थं कुरुवरश्रेष्ठ अनाजन्मेति विश्रुतम्

^{३.८१.६९}तत्र तीर्थे नरः स्नात्वा प्राणांश्चोत्सृज्य भारत
नारदेनाभ्यनुज्ञातो लोकान्प्राप्नोति दुर्लभान्

^{३.८१.७०}शुक्लपक्षे दशम्यां तु पुण्डरीकं समाविशेत्
तत्र स्नात्वा नरो राजन्पुण्डरीकफलं लभेत्

^{३.८१.७१}ततस्त्रिविष्टपं गच्छेत्त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्
तत्र वैतरणी पुण्या नदी पापप्रमोचनी

^{३.८१.७२}तत्र स्नात्वार्चयित्वा च शूलपाणिं वृषध्वजम्
सर्वपापविशुद्धात्मा गच्छेत परमां गतिम्

^{३.८१.७३}ततो गच्छेत राजेन्द्र फलकीवनमुत्तमम्
यत्र देवाः सदा राजन्फलकीवनमाश्रिताः
तपश्चरन्ति विपुलं बहुवर्षसहस्रकम्

^{३.८१.७४}दृषद्वत्यां नरः स्नात्वा तर्पयित्वा च देवताः
अग्निष्टोमातिरात्राभ्यां फलं विन्दति भारत

^{३.८१.७५}तीर्थे च सर्वदेवानां स्नात्वा भरतसत्तम
गोसहस्रस्य राजेन्द्र फलं प्राप्नोति मानवः

^{३.८१.७६}पाणिखाते नरः स्नात्वा तर्पयित्वा च देवताः
राजसूयमवाप्नोति ऋषिलोकं च गच्छति

^{३.८१.७७}ततो गच्छेत राजेन्द्र मिश्रकं तीर्थमुत्तमम्
तत्र तीर्थानि राजेन्द्र मिश्रितानि महात्मना

^{३.८१.७८}व्यासेन नृपशार्दूल द्विजार्थमिति नः श्रुतम्
सर्वतीर्थेषु स स्नाति मिश्रके स्नाति यो नरः

^{३.८१.७९}ततो व्यासवनं गच्छेन्नियतो नियताशनः
मनोजवे नरः स्नात्वा गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.८०}गत्वा मधुवटीं चापि देव्यास्तीर्थं नरः शुचिः
तत्र स्नात्वार्चयेद्देवान्पितॄंश्च प्रयतः शुचिः
स देव्या समनुज्ञातो गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.८१}कौशिक्याः संगमे यस्तु दृषद्वत्याश्च भारत
स्नाति वै नियताहारः सर्वपापैः प्रमुच्यते

^{३.८१.८२}ततो व्यासस्थली नाम यत्र व्यासेन धीमता
पुत्रशोकाभितप्तेन देहत्यागार्थनिश्चयः

^{३.८१.८३}कृतो देवैश्च राजेन्द्र पुनरुत्थापितस्तदा
अभिगम्य स्थलीं तस्य गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.८४}किंदत्तं कूपमासाद्य तिलप्रस्थं प्रदाय च
गच्छेत परमां सिद्धिमृणैर्मुक्तः कुरूद्वह

^{३.८१.८५}अहश्च सुदिनं चैव द्वे तीर्थे च सुदुर्लभे
तयोः स्नात्वा नरव्याघ्र सूर्यलोकमवाप्नुयात्

^{३.८१.८६}मृगधूमं ततो गच्छेत्त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्
तत्र गङ्गाह्रदे स्नात्वा समभ्यर्च्य च मानवः
शूलपाणिं महादेवमश्वमेधफलं लभेत्

^{३.८१.८७}देवतीर्थे नरः स्नात्वा गोसहस्रफलं लभेत्
अथ वामनकं गच्छेत्त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्

^{३.८१.८८}तत्र विष्णुपदे स्नात्वा अर्चयित्वा च वामनम्
सर्वपापविशुद्धात्मा विष्णुलोकमवाप्नुयात्

^{३.८१.८९}कुलंपुने नरः स्नात्वा पुनाति स्वकुलं नरः
पवनस्य ह्रदं गत्वा मरुतां तीर्थमुत्तमम्
तत्र स्नात्वा नरव्याघ्र वायुलोके महीयते

^{३.८१.९०}अमराणां ह्रदे स्नात्वा अमरेषु नराधिप
अमराणां प्रभावेन स्वर्गलोके महीयते

^{३.८१.९१}शालिहोत्रस्य राजेन्द्र शालिशूर्पे यथाविधि
स्नात्वा नरवरश्रेष्ठ गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.९२}श्रीकुञ्जं च सरस्वत्यां तीर्थं भरतसत्तम
तत्र स्नात्वा नरो राजन्नग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.९३}ततो नैमिषकुञ्जं च समासाद्य कुरूद्वह
ऋषयः किल राजेन्द्र नैमिषेयास्तपोधनाः
तीर्थयात्रां पुरस्कृत्य कुरुक्षेत्रं गताः पुरा

^{३.८१.९४}ततः कुञ्जः सरस्वत्यां कृतो भरतसत्तम
ऋषीणामवकाशः स्याद्यथा तुष्टिकरो महान्

^{३.८१.९५}तस्मिन्कुञ्जे नरः स्नात्वा गोसहस्रफलं लभेत्
कन्यातीर्थे नरः स्नात्वा अग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.९६}ततो गच्छेन्नरव्याघ्र ब्रह्मणः स्थानमुत्तमम्
तत्र वर्णावरः स्नात्वा ब्राह्मण्यं लभते नरः
ब्राह्मणश्च विशुद्धात्मा गच्छेत परमां गतिम्

^{३.८१.९७}ततो गच्छेन्नरश्रेष्ठ सोमतीर्थमनुत्तमम्
तत्र स्नात्वा नरो राजन्सोमलोकमवाप्नुयात्

^{३.८१.९८}सप्तसारस्वतं तीर्थं ततो गच्छेन्नराधिप
यत्र मङ्कणकः सिद्धो महर्षिर्लोकविश्रुतः

^{३.८१.९९}पुरा मङ्कणको राजन्कुशाग्रेणेति नः श्रुतम्
क्षतः किल करे राजंस्तस्य शाकरसोऽस्रवत्

^{३.८१.१००}स वै शाकरसं दृष्ट्वा हर्षाविष्टो महातपाः
प्रनृत्तः किल विप्रर्षिर्विस्मयोत्फुल्ललोचनः

^{३.८१.१०१}ततस्तस्मिन्प्रनृत्ते वै स्थावरं जङ्गमं च यत्
प्रनृत्तमुभयं वीर तेजसा तस्य मोहितम्

^{३.८१.१०२}ब्रह्मादिभिः सुरै राजन्नृषिभिश्च तपोधनैः
विज्ञप्तो वै महादेव ऋषेरर्थे नराधिप
नायं नृत्येद्यथा देव तथा त्वं कर्तुमर्हसि

^{३.८१.१०३}ततः प्रनृत्तमासाद्य हर्षाविष्टेन चेतसा
सुराणां हितकामार्थमृषिं देवोऽभ्यभाषत

^{३.८१.१०४}अहो महर्षे धर्मज्ञ किमर्थं नृत्यते भवान्
हर्षस्थानं किमर्थं वा तवाद्य मुनिपुंगव

^{३.८१.१०५}ऋषिरुवाच

^{३.८१.१०६}किं न पश्यसि मे देव कराच्छाकरसं स्रुतम्
यं दृष्ट्वाहं प्रनृत्तो वै हर्षेण महतान्वितः

^{३.८१.१०७}पुलस्त्य उवाच

^{३.८१.१०८}तं प्रहस्याब्रवीद्देवो मुनिं रागेण मोहितम्
अहं वै विस्मयं विप्र न गच्छामीति पश्य माम्

^{३.८१.१०९}एवमुक्त्वा नरश्रेष्ठ महादेवेन धीमता
अङ्गुल्यग्रेण राजेन्द्र स्वाङ्गुष्ठस्ताडितोऽनघ

^{३.८१.११०}ततो भस्म क्षताद्राजन्निर्गतं हिमसंनिभम्
तद्दृष्ट्वा व्रीडितो राजन्स मुनिः पादयोर्गतः

^{३.८१.१११}नान्यं देवमहं मन्ये रुद्रात्परतरं महत्
सुरासुरस्य जगतो गतिस्त्वमसि शूलधृक्

^{३.८१.११२}त्वया सृष्टमिदं विश्वं त्रैलोक्यं सचराचरम्
त्वामेव भगवन्सर्वे प्रविशन्ति युगक्षये

^{३.८१.११३}देवैरपि न शक्यस्त्वं परिज्ञातुं कुतो मया
त्वयि सर्वे च दृश्यन्ते सुरा ब्रह्मादयोऽनघ

^{३.८१.११४}सर्वस्त्वमसि लोकानां कर्ता कारयिता च ह
त्वत्प्रसादात्सुराः सर्वे मोदन्तीहाकुतोभयाः
एवं स्तुत्वा महादेवं स ऋषिः प्रणतोऽभवत्

^{३.८१.११५}ऋषिरुवाच

^{३.८१.११६}त्वत्प्रसादान्महादेव तपो मे न क्षरेत वै

^{३.८१.११७}पुलस्त्य उवाच

^{३.८१.११८}ततो देवः प्रहृष्टात्मा ब्रह्मर्षिमिदमब्रवीत्
तपस्ते वर्धतां विप्र मत्प्रसादात्सहस्रधा

^{३.८१.११९}आश्रमे चेह वत्स्यामि त्वया सार्धं महामुने
सप्तसारस्वते स्नात्वा अर्चयिष्यन्ति ये तु माम्

^{३.८१.१२०}न तेषां दुर्लभं किंचिदिह लोके परत्र च
सारस्वतं च ते लोकं गमिष्यन्ति न संशयः

^{३.८१.१२१}ततस्त्वौशनसं गच्छेत्त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्
यत्र ब्रह्मादयो देवा ऋषयश्च तपोधनाः

^{३.८१.१२२}कार्त्तिकेयश्च भगवांस्त्रिसंध्यं किल भारत
सांनिध्यमकरोत्तत्र भार्गवप्रियकाम्यया

^{३.८१.१२३}कपालमोचनं तीर्थं सर्वपापप्रमोचनम्
तत्र स्नात्वा नरव्याघ्र सर्वपापैः प्रमुच्यते

^{३.८१.१२४}अग्नितीर्थं ततो गच्छेत्तत्र स्नात्वा नरर्षभ
अग्निलोकमवाप्नोति कुलं चैव समुद्धरेत्

^{३.८१.१२५}विश्वामित्रस्य तत्रैव तीर्थं भरतसत्तम
तत्र स्नात्वा महाराज ब्राह्मण्यमभिजायते

^{३.८१.१२६}ब्रह्मयोनिं समासाद्य शुचिः प्रयतमानसः
तत्र स्नात्वा नरव्याघ्र ब्रह्मलोकं प्रपद्यते
पुनात्यासप्तमं चैव कुलं नास्त्यत्र संशयः

^{३.८१.१२७}ततो गच्छेत राजेन्द्र तीर्थं त्रैलोक्यविश्रुतम्
पृथूदकमिति ख्यातं कार्त्तिकेयस्य वै नृप
तत्राभिषेकं कुर्वीत पितृदेवार्चने रतः

^{३.८१.१२८}अज्ञानाज्ज्ञानतो वापि स्त्रिया वा पुरुषेण वा
यत्किंचिदशुभं कर्म कृतं मानुषबुद्धिना

^{३.८१.१२९}तत्सर्वं नश्यते तस्य स्नातमात्रस्य भारत
अश्वमेधफलं चापि स्वर्गलोकं च गच्छति

^{३.८१.१३०}पुण्यमाहुः कुरुक्षेत्रं कुरुक्षेत्रात्सरस्वतीम्
सरस्वत्याश्च तीर्थानि तीर्थेभ्यश्च पृथूदकम्

^{३.८१.१३१}उत्तमे सर्वतीर्थानां यस्त्यजेदात्मनस्तनुम्
पृथूदके जप्यपरो नैनं श्वोमरणं तपेत्

^{३.८१.१३२}गीतं सनत्कुमारेण व्यासेन च महात्मना
वेदे च नियतं राजनभिगच्छेत्पृथूदकम्

^{३.८१.१३३}पृथूदकात्पुण्यतमं नान्यत्तीर्थं नरोत्तम
एतन्मेध्यं पवित्रं च पावनं च न संशयः

^{३.८१.१३४}तत्र स्नात्वा दिवं यान्ति अपि पापकृतो जनाः
पृथूदके नरश्रेष्ठ प्राहुरेवं मनीषिणः

^{३.८१.१३५}मधुस्रवं च तत्रैव तीर्थं भरतसत्तम
तत्र स्नात्वा नरो राजन्गोसहस्रफलं लभेत्

^{३.८१.१३६}ततो गच्छेन्नरश्रेष्ठ तीर्थं देव्या यथाक्रमम्
सरस्वत्यारुणायाश्च संगमं लोकविश्रुतम्

^{३.८१.१३७}त्रिरात्रोपोषितः स्नात्वा मुच्यते ब्रह्महत्यया
अग्निष्टोमातिरात्राभ्यां फलं विन्दति मानवः

^{३.८१.१३८}आसप्तमं कुलं चैव पुनाति भरतर्षभ
अवतीर्णं च तत्रैव तीर्थं कुरुकुलोद्वह
विप्राणामनुकम्पार्थं दर्भिणा निर्मितं पुरा

^{३.८१.१३९}व्रतोपनयनाभ्यां वा उपवासेन वा द्विजः
क्रियामन्त्रैश्च संयुक्तो ब्राह्मणः स्यान्न संशयः

^{३.८१.१४०}क्रियामन्त्रविहीनोऽपि तत्र स्नात्वा नरर्षभ
चीर्णव्रतो भवेद्विप्रो दृष्टमेतत्पुरातने

^{३.८१.१४१}समुद्राश्चापि चत्वारः समानीताश्च दर्भिणा
येषु स्नातो नरव्याघ्र न दुर्गतिमवाप्नुयात्
फलानि गोसहस्राणां चतुर्णां विन्दते च सः

^{३.८१.१४२}ततो गच्छेत राजेन्द्र तीर्थं शतसहस्रकम्
साहस्रकं च तत्रैव द्वे तीर्थे लोकविश्रुते

^{३.८१.१४३}उभयोर्हि नरः स्नात्वा गोसहस्रफलं लभेत्
दानं वाप्युपवासो वा सहस्रगुणितं भवेत्

^{३.८१.१४४}ततो गच्छेत राजेन्द्र रेणुकातीर्थमुत्तमम्
तत्राभिषेकं कुर्वीत पितृदेवार्चने रतः
सर्वपापविशुद्धात्मा अग्निष्टोमफलं लभेत्

^{३.८१.१४५}विमोचनमुपस्पृश्य जितमन्युर्जितेन्द्रियः
प्रतिग्रहकृतैर्दोषैः सर्वैः स परिमुच्यते

^{३.८१.१४६}ततः पञ्चवटं गत्वा ब्रह्मचारी जितेन्द्रियः
पुण्येन महता युक्तः सतां लोके महीयते

^{३.८१.१४७}यत्र योगेश्वरः स्थाणुः स्वयमेव वृषध्वजः
तमर्चयित्वा देवेशं गमनादेव सिध्यति

^{३.८१.१४८}औजसं वरुणं तीर्थं दीप्यते स्वेन तेजसा
यत्र ब्रह्मादिभिर्देवैरृषिभिश्च तपोधनैः
सेनापत्येन देवानामभिषिक्तो गुहस्तदा

^{३.८१.१४९}औजसस्य तु पूर्वेण कुरुतीर्थं कुरूद्वह
कुरुतीर्थे नरः स्नात्वा ब्रह्मचारी जितेन्द्रियः
सर्वपापविशुद्धात्मा कुरुलोकं प्रपद्यते

^{३.८१.१५०}स्वर्गद्वारं ततो गच्छेन्नियतो नियताशनः
स्वर्गलोकमवाप्नोति ब्रह्मलोकं च गच्छति

^{३.८१.१५१}ततो गच्छेदनरकं तीर्थसेवी नराधिप
तत्र स्नात्वा नरो राजन्न दुर्गतिमवाप्नुयात्

^{३.८१.१५२}तत्र ब्रह्मा स्वयं नित्यं देवैः सह महीपते
अन्वास्यते नरश्रेष्ठ नारायणपुरोगमैः

^{३.८१.१५३}सांनिध्यं चैव राजेन्द्र रुद्रपत्न्याः कुरूद्वह
अभिगम्य च तां देवीं न दुर्गतिमवाप्नुयात्

^{३.८१.१५४}तत्रैव च महाराज विश्वेश्वरमुमापतिम्
अभिगम्य महादेवं मुच्यते सर्वकिल्बिषैः

^{३.८१.१५५}नारायणं चाभिगम्य पद्मनाभमरिंदमम्
शोभमानो महाराज विष्णुलोकं प्रपद्यते

^{३.८१.१५६}तीर्थे तु सर्वदेवानां स्नातः स पुरुषर्षभ
सर्वदुःखैः परित्यक्तो द्योतते शशिवत्सदा

^{३.८१.१५७}ततः स्वस्तिपुरं गच्छेत्तीर्थसेवी नराधिप
पावनं तीर्थमासाद्य तर्पयेत्पितृदेवताः
अग्निष्टोमस्य यज्ञस्य फलं प्राप्नोति मानवः

^{३.८१.१५८}गङ्गाह्रदश्च तत्रैव कूपश्च भरतर्षभ
तिस्रः कोट्यस्तु तीर्थानां तस्मिन्कूपे महीपते
तत्र स्नात्वा नरो राजन्स्वर्गलोकं प्रपद्यते

^{३.८१.१५९}आपगायां नरः स्नात्वा अर्चयित्वा महेश्वरम्
गाणपत्यमवाप्नोति कुलं चोद्धरते स्वकम्

^{३.८१.१६०}ततः स्थाणुवटं गच्छेत्त्रिषु लोकेषु विश्रुतम्
तत्र स्नात्वा स्थितो रात्रिं रुद्रलोकमवाप्नुयात्

^{३.८१.१६१}बदरीपाचनं गच्छेद्वसिष्ठस्याश्रमं ततः
बदरं भक्षयेत्तत्र त्रिरात्रोपोषितो नरः

^{३.८१.१६२}सम्यग्द्वादश वर्षाणि बदरान्भक्षयेत्तु यः
त्रिरात्रोपोषितश्चैव भवेत्तुल्यो नराधिप

^{३.८१.१६३}इन्द्रमार्गं समासाद्य तीर्थसेवी नराधिप
अहोरात्रोपवासेन शक्रलोके महीयते

^{३.८१.१६४}एकरात्रं समासाद्य एकरात्रोषितो नरः
नियतः सत्यवादी च ब्रह्मलोके महीयते

^{३.८१.१६५}ततो गच्छेत धर्मज्ञ तीर्थं त्रैलोक्यविश्रुतम्
आदित्यस्याश्रमो यत्र तेजोराशेर्महात्मनः

^{३.८१.१६६}तस्मिंस्तीर्थे नरः स्नात्वा पूजयित्वा विभावसुम्
आदित्यलोकं व्रजति कुलं चैव समुद्धरेत्

^{३.८१.१६७}सोमतीर्थे नरः स्नात्वा तीर्थसेवी कुरूद्वह
सोमलोकमवाप्नोति नरो नास्त्यत्र संशयः

^{३.८१.१६८}ततो गच्छेत धर्मज्ञ दधीचस्य महात्मनः
तीर्थं पुण्यतमं राजन्पावनं लोकविश्रुतम्

^{३.८१.१६९}यत्र सारस्वतो राजन्सोऽङ्गिरास्तपसो निधिः
तस्मिंस्तीर्थे नरः स्नात्वा वाजपेयफलं लभेत्
सारस्वतीं गतिं चैव लभते नात्र संशयः

^{३.८१.१७०}ततः कन्याश्रमं गच्छेन्नियतो ब्रह्मचर्यवान्
त्रिरात्रोपोषितो राजन्नुपवासपरायणः
लभेत्कन्याशतं दिव्यं ब्रह्मलोकं च गच्छति

^{३.८१.१७१}ततो गच्छेत धर्मज्ञ तीर्थं संनिहितीमपि
यत्र ब्रह्मादयो देवा ऋषयश्च तपोधनाः
मासि मासि समायान्ति पुण्येन महतान्विताः

^{३.८१.१७२}संनिहित्यामुपस्पृश्य राहुग्रस्ते दिवाकरे
अश्वमेधशतं तेन इष्टं भवति शाश्वतम्

^{३.८१.१७३}पृथिव्यां यानि तीर्थानि अन्तरिक्षचराणि च
नद्यो नदास्तडागाश्च सर्वप्रस्रवणानि च

^{३.८१.१७४}उदपानाश्च वप्राश्च पुण्यान्यायतनानि च
मासि मासि समायान्ति संनिहित्यां न संशयः

^{३.८१.१७५}यत्किंचिद्दुष्कृतं कर्म स्त्रिया वा पुरुषस्य वा
स्नातमात्रस्य तत्सर्वं नश्यते नात्र संशयः
पद्मवर्णेन यानेन ब्रह्मलोकं स गच्छति

^{३.८१.१७६}अभिवाद्य ततो यक्षं द्वारपालमरन्तुकम्
कोटिरूपमुपस्पृश्य लभेद्बहु सुवर्णकम्

^{३.८१.१७७}गङ्गाह्रदश्च तत्रैव तीर्थं भरतसत्तम
तत्र स्नातस्तु धर्मज्ञ ब्रह्मचारी समाहितः
राजसूयाश्वमेधाभ्यां फलं विन्दति शाश्वतम्

^{३.८१.१७८}पृथिव्यां नैमिषं पुण्यमन्तरिक्षे च पुष्करम्
त्रयाणामपि लोकानां कुरुक्षेत्रं विशिष्यते

^{३.८१.१७९}पांसवोऽपि कुरुक्षेत्रे वायुना समुदीरिताः
अपि दुष्कृतकर्माणं नयन्ति परमां गतिम्

^{३.८१.१८०}दक्षिणेन सरस्वत्या उत्तरेण दृषद्वतीम्
ये वसन्ति कुरुक्षेत्रे ते वसन्ति त्रिविष्टपे

^{३.८१.१८१}कुरुक्षेत्रं गमिष्यामि कुरुक्षेत्रे वसाम्यहम्
अप्येकां वाचमुत्सृज्य सर्वपापैः प्रमुच्यते

^{३.८१.१८२}ब्रह्मवेदी कुरुक्षेत्रं पुण्यं ब्रह्मर्षिसेवितम्
तदावसन्ति ये राजन्न ते शोच्याः कथंचन

^{३.८१.१८३}तरन्तुकारन्तुकयोर्यदन्तरं; रामह्रदानां च मचक्रुकस्य
एतत्कुरुक्षेत्रसमन्तपञ्चकं; पितामहस्योत्तरवेदिरुच्यते