^{३.९४.१}वैशंपायन उवाच

^{३.९४.२}ततः संप्रस्थितो राजा कौन्तेयो भूरिदक्षिणः
अगस्त्याश्रममासाद्य दुर्जयायामुवास ह

^{३.९४.३}तत्र वै लोमशं राजा पप्रच्छ वदतां वरः
अगस्त्येनेह वातापिः किमर्थमुपशामितः

^{३.९४.४}आसीद्वा किंप्रभावश्च स दैत्यो मानवान्तकः
किमर्थं चोद्गतो मन्युरगस्त्यस्य महात्मनः

^{३.९४.५}लोमश उवाच

^{३.९४.६}इल्वलो नाम दैतेय आसीत्कौरवनन्दन
मणिमत्यां पुरि पुरा वातापिस्तस्य चानुजः

^{३.९४.७}स ब्राह्मणं तपोयुक्तमुवाच दितिनन्दनः
पुत्रं मे भगवानेकमिन्द्रतुल्यं प्रयच्छतु

^{३.९४.८}तस्मै स ब्राह्मणो नादात्पुत्रं वासवसंमितम्
चुक्रोध सोऽसुरस्तस्य ब्राह्मणस्य ततो भृशम्

^{३.९४.९}समाह्वयति यं वाचा गतं वैवस्वतक्षयम्
स पुनर्देहमास्थाय जीवन्स्म प्रतिदृश्यते

^{३.९४.१०}ततो वातापिमसुरं छागं कृत्वा सुसंस्कृतम्
तं ब्राह्मणं भोजयित्वा पुनरेव समाह्वयत्

^{३.९४.११}तस्य पार्श्वं विनिर्भिद्य ब्राह्मणस्य महासुरः
वातापिः प्रहसन्राजन्निश्चक्राम विशां पते

^{३.९४.१२}एवं स ब्राह्मणान्राजन्भोजयित्वा पुनः पुनः
हिंसयामास दैतेय इल्वलो दुष्टचेतनः

^{३.९४.१३}अगस्त्यश्चापि भगवानेतस्मिन्काल एव तु
पितॄन्ददर्श गर्ते वै लम्बमानानधोमुखान्

^{३.९४.१४}सोऽपृच्छल्लम्बमानांस्तान्भवन्त इह किंपराः
संतानहेतोरिति ते तमूचुर्ब्रह्मवादिनः

^{३.९४.१५}ते तस्मै कथयामासुर्वयं ते पितरः स्वकाः
गर्तमेतमनुप्राप्ता लम्बामः प्रसवार्थिनः

^{३.९४.१६}यदि नो जनयेथास्त्वमगस्त्यापत्यमुत्तमम्
स्यान्नोऽस्मान्निरयान्मोक्षस्त्वं च पुत्राप्नुया गतिम्

^{३.९४.१७}स तानुवाच तेजस्वी सत्यधर्मपरायणः
करिष्ये पितरः कामं व्येतु वो मानसो ज्वरः

^{३.९४.१८}ततः प्रसवसंतानं चिन्तयन्भगवानृषिः
आत्मनः प्रसवस्यार्थे नापश्यत्सदृशीं स्त्रियम्

^{३.९४.१९}स तस्य तस्य सत्त्वस्य तत्तदङ्गमनुत्तमम्
संभृत्य तत्समैरङ्गैर्निर्ममे स्त्रियमुत्तमाम्

^{३.९४.२०}स तां विदर्भराजाय पुत्रकामाय ताम्यते
निर्मितामात्मनोऽर्थाय मुनिः प्रादान्महातपाः

^{३.९४.२१}सा तत्र जज्ञे सुभगा विद्युत्सौदामिनी यथा
विभ्राजमाना वपुसा व्यवर्धत शुभानना

^{३.९४.२२}जातमात्रां च तां दृष्ट्वा वैदर्भः पृथिवीपतिः
प्रहर्षेण द्विजातिभ्यो न्यवेदयत भारत

^{३.९४.२३}अभ्यनन्दन्त तां सर्वे ब्राह्मणा वसुधाधिप
लोपामुद्रेति तस्याश्च चक्रिरे नाम ते द्विजाः

^{३.९४.२४}ववृधे सा महाराज बिभ्रती रूपमुत्तमम्
अप्स्विवोत्पलिनी शीघ्रमग्नेरिव शिखा शुभा

^{३.९४.२५}तां यौवनस्थां राजेन्द्र शतं कन्याः स्वलंकृताः
दाशीशतं च कल्याणीमुपतस्थुर्वशानुगाः

^{३.९४.२६}सा स्म दासीशतवृता मध्ये कन्याशतस्य च
आस्ते तेजस्विनी कन्या रोहिणीव दिवि प्रभो

^{३.९४.२७}यौवनस्थामपि च तां शीलाचारसमन्विताम्
न वव्रे पुरुषः कश्चिद्भयात्तस्य महात्मनः

^{३.९४.२८}सा तु सत्यवती कन्या रूपेणाप्सरसोऽप्यति
तोषयामास पितरं शीलेन स्वजनं तथा

^{३.९४.२९}वैदर्भीं तु तथायुक्तां युवतीं प्रेक्ष्य वै पिता
मनसा चिन्तयामास कस्मै दद्यां सुतामिति