^{५.१७५.१}होत्रवाहन उवाच

^{५.१७५.२}रामं द्रक्ष्यसि वत्से त्वं जामदग्न्यं महावने
उग्रे तपसि वर्तन्तं सत्यसंधं महाबलम्

^{५.१७५.३}महेन्द्रे वै गिरिश्रेष्ठे रामं नित्यमुपासते
ऋषयो वेदविदुषो गन्धर्वाप्सरसस्तथा

^{५.१७५.४}तत्र गच्छस्व भद्रं ते ब्रूयाश्चैनं वचो मम
अभिवाद्य पूर्वं शिरसा तपोवृद्धं दृढव्रतम्

^{५.१७५.५}ब्रूयाश्चैनं पुनर्भद्रे यत्ते कार्यं मनीषितम्
मयि संकीर्तिते रामः सर्वं तत्ते करिष्यति

^{५.१७५.६}मम रामः सखा वत्से प्रीतियुक्तः सुहृच्च मे
जमदग्निसुतो वीरः सर्वशस्त्रभृतां वरः

^{५.१७५.७}एवं ब्रुवति कन्यां तु पार्थिवे होत्रवाहने
अकृतव्रणः प्रादुरासीद्रामस्यानुचरः प्रियः

^{५.१७५.८}ततस्ते मुनयः सर्वे समुत्तस्थुः सहस्रशः
स च राजा वयोवृद्धः सृञ्जयो होत्रवाहनः

^{५.१७५.९}ततः पृष्ट्वा यथान्यायमन्योन्यं ते वनौकसः
सहिता भरतश्रेष्ठ निषेदुः परिवार्य तम्

^{५.१७५.१०}ततस्ते कथयामासुः कथास्तास्ता मनोरमाः
कान्ता दिव्याश्च राजेन्द्र प्रीतिहर्षमुदा युताः

^{५.१७५.११}ततः कथान्ते राजर्षिर्महात्मा होत्रवाहनः
रामं श्रेष्ठं महर्षीणामपृच्छदकृतव्रणम्

^{५.१७५.१२}क्व संप्रति महाबाहो जामदग्न्यः प्रतापवान्
अकृतव्रण शक्यो वै द्रष्टुं वेदविदां वरः

^{५.१७५.१३}अकृतव्रण उवाच

^{५.१७५.१४}भवन्तमेव सततं रामः कीर्तयति प्रभो
सृञ्जयो मे प्रियसखो राजर्षिरिति पार्थिव

^{५.१७५.१५}इह रामः प्रभाते श्वो भवितेति मतिर्मम
द्रष्टास्येनमिहायान्तं तव दर्शनकाङ्क्षया

^{५.१७५.१६}इयं च कन्या राजर्षे किमर्थं वनमागता
कस्य चेयं तव च का भवतीच्छामि वेदितुम्

^{५.१७५.१७}होत्रवाहन उवाच

^{५.१७५.१८}दौहित्रीयं मम विभो काशिराजसुता शुभा
ज्येष्ठा स्वयंवरे तस्थौ भगिनीभ्यां सहानघ

^{५.१७५.१९}इयमम्बेति विख्याता ज्येष्ठा काशिपतेः सुता
अम्बिकाम्बालिके त्वन्ये यवीयस्यौ तपोधन

^{५.१७५.२०}समेतं पार्थिवं क्षत्रं काशिपुर्यां ततोऽभवत्
कन्यानिमित्तं ब्रह्मर्षे तत्रासीदुत्सवो महान्

^{५.१७५.२१}ततः किल महावीर्यो भीष्मः शांतनवो नृपान्
अवाक्षिप्य महातेजास्तिस्रः कन्या जहार ताः

^{५.१७५.२२}निर्जित्य पृथिवीपालानथ भीष्मो गजाह्वयम्
आजगाम विशुद्धात्मा कन्याभिः सह भारत

^{५.१७५.२३}सत्यवत्यै निवेद्याथ विवाहार्थमनन्तरम्
भ्रातुर्विचित्रवीर्यस्य समाज्ञापयत प्रभुः

^{५.१७५.२४}ततो वैवाहिकं दृष्ट्वा कन्येयं समुपार्जितम्
अब्रवीत्तत्र गाङ्गेयं मन्त्रिमध्ये द्विजर्षभ

^{५.१७५.२५}मया शाल्वपतिर्वीर मनसाभिवृतः पतिः
न मामर्हसि धर्मज्ञ परचित्तां प्रदापितुम्

^{५.१७५.२६}तच्छ्रुत्वा वचनं भीष्मः संमन्त्र्य सह मन्त्रिभिः
निश्चित्य विससर्जेमां सत्यवत्या मते स्थितः

^{५.१७५.२७}अनुज्ञाता तु भीष्मेण शाल्वं सौभपतिं ततः
कन्येयं मुदिता विप्र काले वचनमब्रवीत्

^{५.१७५.२८}विसर्जितास्मि भीष्मेण धर्मं मां प्रतिपादय
मनसाभिवृतः पूर्वं मया त्वं पार्थिवर्षभ

^{५.१७५.२९}प्रत्याचख्यौ च शाल्वोऽपि चारित्रस्याभिशङ्कितः
सेयं तपोवनं प्राप्ता तापस्येऽभिरता भृशम्

^{५.१७५.३०}मया च प्रत्यभिज्ञाता वंशस्य परिकीर्तनात्
अस्य दुःखस्य चोत्पत्तिं भीष्ममेवेह मन्यते

^{५.१७५.३१}अम्बोवाच

^{५.१७५.३२}भगवन्नेवमेवैतद्यथाह पृथिवीपतिः
शरीरकर्ता मातुर्मे सृञ्जयो होत्रवाहनः

^{५.१७५.३३}न ह्युत्सहे स्वनगरं प्रतियातुं तपोधन
अवमानभयाच्चैव व्रीडया च महामुने

^{५.१७५.३४}यत्तु मां भगवान्रामो वक्ष्यति द्विजसत्तम
तन्मे कार्यतमं कार्यमिति मे भगवन्मतिः