^{५.५३.१}संजय उवाच

^{५.५३.२}एवमेतन्महाराज यथा वदसि भारत
युद्धे विनाशः क्षत्रस्य गाण्डीवेन प्रदृश्यते

^{५.५३.३}इदं तु नाभिजानामि तव धीरस्य नित्यशः
यत्पुत्रवशमागच्छेः सत्त्वज्ञः सव्यसाचिनः

^{५.५३.४}नैष कालो महाराज तव शश्वत्कृतागसः
त्वया ह्येवादितः पार्था निकृता भरतर्षभ

^{५.५३.५}पिता श्रेष्ठः सुहृद्यश्च सम्यक्प्रणिहितात्मवान्
आस्थेयं हि हितं तेन न द्रोग्धा गुरुरुच्यते

^{५.५३.६}इदं जितमिदं लब्धमिति श्रुत्वा पराजितान्
द्यूतकाले महाराज स्मयसे स्म कुमारवत्

^{५.५३.७}परुषाण्युच्यमानान्स्म पुरा पार्थानुपेक्षसे
कृत्स्नं राज्यं जयन्तीति प्रपातं नानुपश्यसि

^{५.५३.८}पित्र्यं राज्यं महाराज कुरवस्ते सजाङ्गलाः
अथ वीरैर्जितां भूमिमखिलां प्रत्यपद्यथाः

^{५.५३.९}बाहुवीर्यार्जिता भूमिस्तव पार्थैर्निवेदिता
मयेदं कृतमित्येव मन्यसे राजसत्तम

^{५.५३.१०}ग्रस्तान्गन्धर्वराजेन मज्जतो ह्यप्लवेऽम्भसि
आनिनाय पुनः पार्थः पुत्रांस्ते राजसत्तम

^{५.५३.११}कुमारवच्च स्मयसे द्यूते विनिकृतेषु यत्
पाण्डवेषु वनं राजन्प्रव्रजत्सु पुनः पुनः

^{५.५३.१२}प्रवर्षतः शरव्रातानर्जुनस्य शितान्बहून्
अप्यर्णवा विशुष्येयुः किं पुनर्मांसयोनयः

^{५.५३.१३}अस्यतां फल्गुनः श्रेष्ठो गाण्डीवं धनुषां वरम्
केशवः सर्वभूतानां चक्राणां च सुदर्शनम्

^{५.५३.१४}वानरो रोचमानश्च केतुः केतुमतां वरः
एवमेतानि सरथो वहञ्श्वेतहयो रणे
क्षपयिष्यति नो राजन्कालचक्रमिवोद्यतम्

^{५.५३.१५}तस्याद्य वसुधा राजन्निखिला भरतर्षभ
यस्य भीमार्जुनौ योधौ स राजा राजसत्तम

^{५.५३.१६}तथा भीमहतप्रायां मज्जन्तीं तव वाहिनीम्
दुर्योधनमुखा दृष्ट्वा क्षयं यास्यन्ति कौरवाः

^{५.५३.१७}न हि भीमभयाद्भीता लप्स्यन्ते विजयं विभो
तव पुत्रा महाराज राजानश्चानुसारिणः

^{५.५३.१८}मत्स्यास्त्वामद्य नार्चन्ति पाञ्चालाश्च सकेकयाः
शाल्वेयाः शूरसेनाश्च सर्वे त्वामवजानते
पार्थं ह्येते गताः सर्वे वीर्यज्ञास्तस्य धीमतः

^{५.५३.१९}अनर्हानेव तु वधे धर्मयुक्तान्विकर्मणा
सर्वोपायैर्नियन्तव्यः सानुगः पापपूरुषः
तव पुत्रो महाराज नात्र शोचितुमर्हसि

^{५.५३.२०}द्यूतकाले मया चोक्तं विदुरेण च धीमता
यदिदं ते विलपितं पाण्डवान्प्रति भारत
अनीशेनेव राजेन्द्र सर्वमेतन्निरर्थकम्