^{५.६०.१}वैशंपायन उवाच

^{५.६०.२}पितुरेतद्वचः श्रुत्वा धार्तराष्ट्रोऽत्यमर्षणः
आधाय विपुलं क्रोधं पुनरेवेदमब्रवीत्

^{५.६०.३}अशक्या देवसचिवाः पार्थाः स्युरिति यद्भवान्
मन्यते तद्भयं व्येतु भवतो राजसत्तम

^{५.६०.४}अकामद्वेषसंयोगाद्द्रोहाल्लोभाच्च भारत
उपेक्षया च भावानां देवा देवत्वमाप्नुवन्

^{५.६०.५}इति द्वैपायनो व्यासो नारदश्च महातपाः
जामदग्न्यश्च रामो नः कथामकथयत्पुरा

^{५.६०.६}नैव मानुषवद्देवाः प्रवर्तन्ते कदाचन
कामाल्लोभादनुक्रोशाद्द्वेषाच्च भरतर्षभ

^{५.६०.७}यदि ह्यग्निश्च वायुश्च धर्म इन्द्रोऽश्विनावपि
कामयोगात्प्रवर्तेरन्न पार्था दुःखमाप्नुयुः

^{५.६०.८}तस्मान्न भवता चिन्ता कार्यैषा स्यात्कदाचन
दैवेष्वपेक्षका ह्येते शश्वद्भावेषु भारत

^{५.६०.९}अथ चेत्कामसंयोगाद्द्वेषाल्लोभाच्च लक्ष्यते
देवेषु देवप्रामाण्यं नैव तद्विक्रमिष्यति

^{५.६०.१०}मयाभिमन्त्रितः शश्वज्जातवेदाः प्रशंसति
दिधक्षुः सकलाँल्लोकान्परिक्षिप्य समन्ततः

^{५.६०.११}यद्वा परमकं तेजो येन युक्ता दिवौकसः
ममाप्यनुपमं भूयो देवेभ्यो विद्धि भारत

^{५.६०.१२}प्रदीर्यमाणां वसुधां गिरीणां शिखराणि च
लोकस्य पश्यतो राजन्स्थापयाम्यभिमन्त्रणात्

^{५.६०.१३}चेतनाचेतनस्यास्य जङ्गमस्थावरस्य च
विनाशाय समुत्पन्नं महाघोरं महास्वनम्

^{५.६०.१४}अश्मवर्षं च वायुं च शमयामीह नित्यशः
जगतः पश्यतोऽभीक्ष्णं भूतानामनुकम्पया

^{५.६०.१५}स्तम्भितास्वप्सु गच्छन्ति मया रथपदातयः
देवासुराणां भावानामहमेकः प्रवर्तिता

^{५.६०.१६}अक्षौहिणीभिर्यान्देशान्यामि कार्येण केनचित्
तत्रापो मे प्रवर्तन्ते यत्र यत्राभिकामये

^{५.६०.१७}भयानि विषये राजन्व्यालादीनि न सन्ति मे
मत्तः सुप्तानि भूतानि न हिंसन्ति भयंकराः

^{५.६०.१८}निकामवर्षी पर्जन्यो राजन्विषयवासिनाम्
धर्मिष्ठाश्च प्रजाः सर्वा ईतयश्च न सन्ति मे

^{५.६०.१९}अश्विनावथ वाय्वग्नी मरुद्भिः सह वृत्रहा
धर्मश्चैव मया द्विष्टान्नोत्सहन्तेऽभिरक्षितुम्

^{५.६०.२०}यदि ह्येते समर्थाः स्युर्मद्द्विषस्त्रातुमोजसा
न स्म त्रयोदश समाः पार्था दुःखमवाप्नुयुः

^{५.६०.२१}नैव देवा न गन्धर्वा नासुरा न च राक्षसाः
शक्तास्त्रातुं मया द्विष्टं सत्यमेतद्ब्रवीमि ते

^{५.६०.२२}यदभिध्याम्यहं शश्वच्छुभं वा यदि वाशुभम्
नैतद्विपन्नपूर्वं मे मित्रेष्वरिषु चोभयोः

^{५.६०.२३}भविष्यतीदमिति वा यद्ब्रवीमि परंतप
नान्यथा भूतपूर्वं तत्सत्यवागिति मां विदुः

^{५.६०.२४}लोकसाक्षिकमेतन्मे माहात्म्यं दिक्षु विश्रुतम्
आश्वासनार्थं भवतः प्रोक्तं न श्लाघया नृप

^{५.६०.२५}न ह्यहं श्लाघनो राजन्भूतपूर्वः कदाचन
असदाचरितं ह्येतद्यदात्मानं प्रशंसति

^{५.६०.२६}पाण्डवांश्चैव मत्स्यांश्च पाञ्चालान्केकयैः सह
सात्यकिं वासुदेवं च श्रोतासि विजितान्मया

^{५.६०.२७}सरितः सागरं प्राप्य यथा नश्यन्ति सर्वशः
तथैव ते विनङ्क्ष्यन्ति मामासाद्य सहान्वयाः

^{५.६०.२८}परा बुद्धिः परं तेजो वीर्यं च परमं मयि
परा विद्या परो योगो मम तेभ्यो विशिष्यते

^{५.६०.२९}पितामहश्च द्रोणश्च कृपः शल्यः शलस्तथा
अस्त्रेषु यत्प्रजानन्ति सर्वं तन्मयि विद्यते

^{५.६०.३०}इत्युक्त्वा संजयं भूयः पर्यपृच्छत भारत
ज्ञात्वा युयुत्सुः कार्याणि प्राप्तकालमरिंदम