^{५.८९.१}वैशंपायन उवाच

^{५.८९.२}पृथामामन्त्र्य गोविन्दः कृत्वा चापि प्रदक्षिणम्
दुर्योधनगृहं शौरिरभ्यगच्छदरिंदमः

^{५.८९.३}लक्ष्म्या परमया युक्तं पुरंदरगृहोपमम्
तस्य कक्ष्या व्यतिक्रम्य तिस्रो द्वाःस्थैरवारितः

^{५.८९.४}ततोऽभ्रघनसंकाशं गिरिकूटमिवोच्छ्रितम्
श्रिया ज्वलन्तं प्रासादमारुरोह महायशाः

^{५.८९.५}तत्र राजसहस्रैश्च कुरुभिश्चाभिसंवृतम्
धार्तराष्ट्रं महाबाहुं ददर्शासीनमासने

^{५.८९.६}दुःशासनं च कर्णं च शकुनिं चापि सौबलम्
दुर्योधनसमीपे तानासनस्थान्ददर्श सः

^{५.८९.७}अभ्यागच्छति दाशार्हे धार्तराष्ट्रो महायशाः
उदतिष्ठत्सहामात्यः पूजयन्मधुसूदनम्

^{५.८९.८}समेत्य धार्तराष्ट्रेण सहामात्येन केशवः
राजभिस्तत्र वार्ष्णेयः समागच्छद्यथावयः

^{५.८९.९}तत्र जाम्बूनदमयं पर्यङ्कं सुपरिष्कृतम्
विविधास्तरणास्तीर्णमभ्युपाविशदच्युतः

^{५.८९.१०}तस्मिन्गां मधुपर्कं च उपहृत्य जनार्दने
निवेदयामास तदा गृहान्राज्यं च कौरवः

^{५.८९.११}तत्र गोविन्दमासीनं प्रसन्नादित्यवर्चसम्
उपासां चक्रिरे सर्वे कुरवो राजभिः सह

^{५.८९.१२}ततो दुर्योधनो राजा वार्ष्णेयं जयतां वरम्
न्यमन्त्रयद्भोजनेन नाभ्यनन्दच्च केशवः

^{५.८९.१३}ततो दुर्योधनः कृष्णमब्रवीद्राजसंसदि
मृदुपूर्वं शठोदर्कं कर्णमाभाष्य कौरवः

^{५.८९.१४}कस्मादन्नानि पानानि वासांसि शयनानि च
त्वदर्थमुपनीतानि नाग्रहीस्त्वं जनार्दन

^{५.८९.१५}उभयोश्चाददः साह्यमुभयोश्च हिते रतः
संबन्धी दयितश्चासि धृतराष्ट्रस्य माधव

^{५.८९.१६}त्वं हि गोविन्द धर्मार्थौ वेत्थ तत्त्वेन सर्वशः
तत्र कारणमिच्छामि श्रोतुं चक्रगदाधर

^{५.८९.१७}स एवमुक्तो गोविन्दः प्रत्युवाच महामनाः
ओघमेघस्वनः काले प्रगृह्य विपुलं भुजम्

^{५.८९.१८}अनम्बूकृतमग्रस्तमनिरस्तमसंकुलम्
राजीवनेत्रो राजानं हेतुमद्वाक्यमुत्तमम्

^{५.८९.१९}कृतार्था भुञ्जते दूताः पूजां गृह्णन्ति चैव हि
कृतार्थं मां सहामात्यस्त्वमर्चिष्यसि भारत

^{५.८९.२०}एवमुक्तः प्रत्युवाच धार्तराष्ट्रो जनार्दनम्
न युक्तं भवतास्मासु प्रतिपत्तुमसांप्रतम्

^{५.८९.२१}कृतार्थं चाकृतार्थं च त्वां वयं मधुसूदन
यतामहे पूजयितुं गोविन्द न च शक्नुमः

^{५.८९.२२}न च तत्कारणं विद्मो यस्मिन्नो मधुसूदन
पूजां कृतां प्रीयमाणैर्नामंस्थाः पुरुषोत्तम

^{५.८९.२३}वैरं नो नास्ति भवता गोविन्द न च विग्रहः
स भवान्प्रसमीक्ष्यैतन्नेदृशं वक्तुमर्हति

^{५.८९.२४}एवमुक्तः प्रत्युवाच धार्तराष्ट्रं जनार्दनः
अभिवीक्ष्य सहामात्यं दाशार्हः प्रहसन्निव

^{५.८९.२५}नाहं कामान्न संरम्भान्न द्वेषान्नार्थकारणात्
न हेतुवादाल्लोभाद्वा धर्मं जह्यां कथंचन

^{५.८९.२६}संप्रीतिभोज्यान्यन्नानि आपद्भोज्यानि वा पुनः
न च संप्रीयसे राजन्न चाप्यापद्गता वयम्

^{५.८९.२७}अकस्माद्द्विषसे राजञ्जन्मप्रभृति पाण्डवान्
प्रियानुवर्तिनो भ्रातॄन्सर्वैः समुदितान्गुणैः

^{५.८९.२८}अकस्माच्चैव पार्थानां द्वेषणं नोपपद्यते
धर्मे स्थिताः पाण्डवेयाः कस्तान्किं वक्तुमर्हति

^{५.८९.२९}यस्तान्द्वेष्टि स मां द्वेष्टि यस्ताननु स मामनु
ऐकात्म्यं मां गतं विद्धि पाण्डवैर्धर्मचारिभिः

^{५.८९.३०}कामक्रोधानुवर्ती हि यो मोहाद्विरुरुत्सते
गुणवन्तं च यो द्वेष्टि तमाहुः पुरुषाधमम्

^{५.८९.३१}यः कल्याणगुणाञ्ज्ञातीन्मोहाल्लोभाद्दिदृक्षते
सोऽजितात्माजितक्रोधो न चिरं तिष्ठति श्रियम्

^{५.८९.३२}अथ यो गुणसंपन्नान्हृदयस्याप्रियानपि
प्रियेण कुरुते वश्यांश्चिरं यशसि तिष्ठति

^{५.८९.३३}सर्वमेतदभोक्तव्यमन्नं दुष्टाभिसंहितम्
क्षत्तुरेकस्य भोक्तव्यमिति मे धीयते मतिः

^{५.८९.३४}एवमुक्त्वा महाबाहुर्दुर्योधनममर्षणम्
निश्चक्राम ततः शुभ्राद्धार्तराष्ट्रनिवेशनात्

^{५.८९.३५}निर्याय च महाबाहुर्वासुदेवो महामनाः
निवेशाय ययौ वेश्म विदुरस्य महात्मनः

^{५.८९.३६}तमभ्यगच्छद्द्रोणश्च कृपो भीष्मोऽथ बाह्लिकः
कुरवश्च महाबाहुं विदुरस्य गृहे स्थितम्

^{५.८९.३७}तेऽभिगम्याब्रुवंस्तत्र कुरवो मधुसूदनम्
निवेदयामो वार्ष्णेय सरत्नांस्ते गृहान्वयम्

^{५.८९.३८}तानुवाच महातेजाः कौरवान्मधुसूदनः
सर्वे भवन्तो गच्छन्तु सर्वा मेऽपचितिः कृता

^{५.८९.३९}यातेषु कुरुषु क्षत्ता दाशार्हमपराजितम्
अभ्यर्चयामास तदा सर्वकामैः प्रयत्नवान्

^{५.८९.४०}ततः क्षत्तान्नपानानि शुचीनि गुणवन्ति च
उपाहरदनेकानि केशवाय महात्मने

^{५.८९.४१}तैर्तर्पयित्वा प्रथमं ब्राह्मणान्मधुसूदनः
वेदविद्भ्यो ददौ कृष्णः परमद्रविणान्यपि

^{५.८९.४२}ततोऽनुयायिभिः सार्धं मरुद्भिरिव वासवः
विदुरान्नानि बुभुजे शुचीनि गुणवन्ति च