^{६.९६.१}संजय उवाच

^{६.९६.२}अभिमन्यू रथोदारः पिशङ्गैस्तुरगोत्तमैः
अभिदुद्राव तेजस्वी दुर्योधनबलं महत्
विकिरञ्शरवर्षाणि वारिधारा इवाम्बुदः

^{६.९६.३}न शेकुः समरे क्रुद्धं सौभद्रमरिसूदनम्
शस्त्रौघिणं गाहमानं सेनासागरमक्षयम्
निवारयितुमप्याजौ त्वदीयाः कुरुपुंगवाः

^{६.९६.४}तेन मुक्ता रणे राजञ्शराः शत्रुनिबर्हणाः
क्षत्रियाननयञ्शूरान्प्रेतराजनिवेशनम्

^{६.९६.५}यमदण्डोपमान्घोराञ्ज्वलनाशीविषोपमान्
सौभद्रः समरे क्रुद्धः प्रेषयामास सायकान्

^{६.९६.६}रथिनं च रथात्तूर्णं हयपृष्ठाच्च सादिनम्
गजारोहांश्च सगजान्पातयामास फाल्गुनिः

^{६.९६.७}तस्य तत्कुर्वतः कर्म महत्संख्येऽद्भुतं नृपाः
पूजयां चक्रिरे हृष्टाः प्रशशंसुश्च फाल्गुनिम्

^{६.९६.८}तान्यनीकानि सौभद्रो द्रावयन्बह्वशोभत
तूलराशिमिवाधूय मारुतः सर्वतोदिशम्

^{६.९६.९}तेन विद्राव्यमाणानि तव सैन्यानि भारत
त्रातारं नाध्यगच्छन्त पङ्के मग्ना इव द्विपाः

^{६.९६.१०}विद्राव्य सर्वसैन्यानि तावकानि नरोत्तमः
अभिमन्युः स्थितो राजन्विधूमोऽग्निरिव ज्वलन्

^{६.९६.११}न चैनं तावकाः सर्वे विषेहुररिघातिनम्
प्रदीप्तं पावकं यद्वत्पतंगाः कालचोदिताः

^{६.९६.१२}प्रहरन्सर्वशत्रुभ्यः पाण्डवानां महारथः
अदृश्यत महेष्वासः सवज्र इव वज्रभृत्

^{६.९६.१३}हेमपृष्ठं धनुश्चास्य ददृशे चरतो दिशः
तोयदेषु यथा राजन्भ्राजमानाः शतह्रदाः

^{६.९६.१४}शराश्च निशिताः पीता निश्चरन्ति स्म संयुगे
वनात्फुल्लद्रुमाद्राजन्भ्रमराणामिव व्रजाः

^{६.९६.१५}तथैव चरतस्तस्य सौभद्रस्य महात्मनः
रथेन मेघघोषेण ददृशुर्नान्तरं जनाः

^{६.९६.१६}मोहयित्वा कृपं द्रोणं द्रौणिं च स बृहद्बलम्
सैन्धवं च महेष्वासं व्यचरल्लघु सुष्ठु च

^{६.९६.१७}मण्डलीकृतमेवास्य धनुः पश्याम मारिष
सूर्यमण्डलसंकाशं तपतस्तव वाहिनीम्

^{६.९६.१८}तं दृष्ट्वा क्षत्रियाः शूराः प्रतपन्तं शरार्चिभिः
द्विफल्गुनमिमं लोकं मेनिरे तस्य कर्मभिः

^{६.९६.१९}तेनार्दिता महाराज भारती सा महाचमूः
बभ्राम तत्र तत्रैव योषिन्मदवशादिव

^{६.९६.२०}द्रावयित्वा च तत्सैन्यं कम्पयित्वा महारथान्
नन्दयामास सुहृदो मयं जित्वेव वासवः

^{६.९६.२१}तेन विद्राव्यमाणानि तव सैन्यानि संयुगे
चक्रुरार्तस्वरं घोरं पर्जन्यनिनदोपमम्

^{६.९६.२२}तं श्रुत्वा निनदं घोरं तव सैन्यस्य मारिष
मारुतोद्धूतवेगस्य समुद्रस्येव पर्वणि
दुर्योधनस्तदा राजा आर्श्यशृङ्गिमभाषत

^{६.९६.२३}एष कार्ष्णिर्महेष्वासो द्वितीय इव फल्गुनः
चमूं द्रावयते क्रोधाद्वृत्रो देवचमूमिव

^{६.९६.२४}तस्य नान्यं प्रपश्यामि संयुगे भेषजं महत्
ऋते त्वां राक्षसश्रेष्ठ सर्वविद्यासु पारगम्

^{६.९६.२५}स गत्वा त्वरितं वीरं जहि सौभद्रमाहवे
वयं पार्थान्हनिष्यामो भीष्मद्रोणपुरःसराः

^{६.९६.२६}स एवमुक्तो बलवान्राक्षसेन्द्रः प्रतापवान्
प्रययौ समरे तूर्णं तव पुत्रस्य शासनात्
नर्दमानो महानादं प्रावृषीव बलाहकः

^{६.९६.२७}तस्य शब्देन महता पाण्डवानां महद्बलम्
प्राचलत्सर्वतो राजन्पूर्यमाण इवार्णवः

^{६.९६.२८}बहवश्च नरा राजंस्तस्य नादेन भीषिताः
प्रियान्प्राणान्परित्यज्य निपेतुर्धरणीतले

^{६.९६.२९}कार्ष्णिश्चापि मुदा युक्तः प्रगृहीतशरासनः
नृत्यन्निव रथोपस्थे तद्रक्षः समुपाद्रवत्

^{६.९६.३०}ततः स राक्षसः क्रुद्धः संप्राप्यैवार्जुनिं रणे
नातिदूरे स्थितस्तस्य द्रावयामास वै चमूम्

^{६.९६.३१}सा वध्यमाना समरे पाण्डवानां महाचमूः
प्रत्युद्ययौ रणे रक्षो देवसेना यथा बलिम्

^{६.९६.३२}विमर्दः सुमहानासीत्तस्य सैन्यस्य मारिष
रक्षसा घोररूपेण वध्यमानस्य संयुगे

^{६.९६.३३}ततः शरसहस्रैस्तां पाण्डवानां महाचमूम्
व्यद्रावयद्रणे रक्षो दर्शयद्वै पराक्रमम्

^{६.९६.३४}सा वध्यमाना च तथा पाण्डवानामनीकिनी
रक्षसा घोररूपेण प्रदुद्राव रणे भयात्

^{६.९६.३५}तां प्रमृद्य ततः सेनां पद्मिनीं वारणो यथा
ततोऽभिदुद्राव रणे द्रौपदेयान्महाबलान्

^{६.९६.३६}ते तु क्रुद्धा महेष्वासा द्रौपदेयाः प्रहारिणः
राक्षसं दुद्रुवुः सर्वे ग्रहाः पञ्च यथा रविम्

^{६.९६.३७}वीर्यवद्भिस्ततस्तैस्तु पीडितो राक्षसोत्तमः
यथा युगक्षये घोरे चन्द्रमाः पञ्चभिर्ग्रहैः

^{६.९६.३८}प्रतिविन्ध्यस्ततो रक्षो बिभेद निशितैः शरैः
सर्वपारशवैस्तूर्णमकुण्ठाग्रैर्महाबलः

^{६.९६.३९}स तैर्भिन्नतनुत्राणः शुशुभे राक्षसोत्तमः
मरीचिभिरिवार्कस्य संस्यूतो जलदो महान्

^{६.९६.४०}विषक्तैः स शरैश्चापि तपनीयपरिच्छदैः
आर्श्यशृङ्गिर्बभौ राजन्दीप्तशृङ्ग इवाचलः

^{६.९६.४१}ततस्ते भ्रातरः पञ्च राक्षसेन्द्रं महाहवे
विव्यधुर्निशितैर्बाणैस्तपनीयविभूषितैः

^{६.९६.४२}स निर्भिन्नः शरैर्घोरैर्भुजगैः कोपितैरिव
अलम्बुसो भृशं राजन्नागेन्द्र इव चुक्रुधे

^{६.९६.४३}सोऽतिविद्धो महाराज मुहूर्तमथ मारिष
प्रविवेश तमो दीर्घं पीडितस्तैर्महारथैः

^{६.९६.४४}प्रतिलभ्य ततः संज्ञां क्रोधेन द्विगुणीकृतः
चिच्छेद सायकैस्तेषां ध्वजांश्चैव धनूंषि च

^{६.९६.४५}एकैकं च त्रिभिर्बाणैराजघान स्मयन्निव
अलम्बुसो रथोपस्थे नृत्यन्निव महारथः

^{६.९६.४६}त्वरमाणश्च संक्रुद्धो हयांस्तेषां महात्मनाम्
जघान राक्षसः क्रुद्धः सारथींश्च महाबलः

^{६.९६.४७}बिभेद च सुसंहृष्टः पुनश्चैनान्सुसंशितैः
शरैर्बहुविधाकारैः शतशोऽथ सहस्रशः

^{६.९६.४८}विरथांश्च महेष्वासान्कृत्वा तत्र स राक्षसः
अभिदुद्राव वेगेन हन्तुकामो निशाचरः

^{६.९६.४९}तानर्दितान्रणे तेन राक्षसेन दुरात्मना
दृष्ट्वार्जुनसुतः संख्ये राक्षसं समुपाद्रवत्

^{६.९६.५०}तयोः समभवद्युद्धं वृत्रवासवयोरिव
ददृशुस्तावकाः सर्वे पाण्डवाश्च महारथाः

^{६.९६.५१}तौ समेतौ महायुद्धे क्रोधदीप्तौ परस्परम्
महाबलौ महाराज क्रोधसंरक्तलोचनौ
परस्परमवेक्षेतां कालानलसमौ युधि

^{६.९६.५२}तयोः समागमो घोरो बभूव कटुकोदयः
यथा देवासुरे युद्धे शक्रशम्बरयोरिव