^७.८.१धृतराष्ट्र उवाच

^७.८.२किं कुर्वाणं रणे द्रोणं जघ्नुः पाण्डवसृञ्जयाः
तथा निपुणमस्त्रेषु सर्वशस्त्रभृतामपि

^७.८.३रथभङ्गो बभूवास्य धनुर्वाशीर्यतास्यतः
प्रमत्तो वाभवद्द्रोणस्ततो मृत्युमुपेयिवान्

^७.८.४कथं नु पार्षतस्तात शत्रुभिर्दुष्प्रधर्षणम्
किरन्तमिषुसंघातान्रुक्मपुङ्खाननेकशः

^७.८.५क्षिप्रहस्तं द्विजश्रेष्ठं कृतिनं चित्रयोधिनम्
दूरेषुपातिनं दान्तमस्त्रयुद्धे च पारगम्

^७.८.६पाञ्चालपुत्रो न्यवधीद्दिष्ट्या स वरमच्युतम्
कुर्वाणं दारुणं कर्म रणे यत्तं महारथम्

^७.८.७व्यक्तं दिष्टं हि बलवत्पौरुषादिति मे मतिः
यद्द्रोणो निहतः शूरः पार्षतेन महात्मना

^७.८.८अस्त्रं चतुर्विधं वीरे यस्मिन्नासीत्प्रतिष्ठितम्
तमिष्वस्त्रवराचार्यं द्रोणं शंससि मे हतम्

^७.८.९श्रुत्वा हतं रुक्मरथं वैयाघ्रपरिवारणम्
जातरूपपरिष्कारं नाद्य शोकमपानुदे

^{७.८.१०}न नूनं परदुःखेन कश्चिन्म्रियति संजय
यत्र द्रोणमहं श्रुत्वा हतं जीवामि न म्रिये

^{७.८.११}अश्मसारमयं नूनं हृदयं सुदृढं मम
यच्छ्रुत्वा निहतं द्रोणं शतधा न विदीर्यते

^{७.८.१२}ब्राह्मे वेदे तथेष्वस्त्रे यमुपासन्गुणार्थिनः
ब्राह्मणा राजपुत्राश्च स कथं मृत्युना हतः

^{७.८.१३}शोषणं सागरस्येव मेरोरिव विसर्पणम्
पतनं भास्करस्येव न मृष्ये द्रोणपातनम्

^{७.८.१४}दृप्तानां प्रतिषेद्धासीद्धार्मिकानां च रक्षिता
योऽत्याक्षीत्कृपणस्यार्थे प्राणानपि परंतपः

^{७.८.१५}मन्दानां मम पुत्राणां जयाशा यस्य विक्रमे
बृहस्पत्युशनस्तुल्यो बुद्ध्या स निहतः कथम्

^{७.८.१६}ते च शोणा बृहन्तोऽश्वाः सैन्धवा हेममालिनः
रथे वातजवा युक्ताः सर्वशब्दातिगा रणे

^{७.८.१७}बलिनो घोषिणो दान्ताः सैन्धवाः साधुवाहिनः
दृढाः संग्राममध्येषु कच्चिदासन्न विह्वलाः

^{७.८.१८}करिणां बृंहतां युद्धे शङ्खदुन्दुभिनिस्वनम्
ज्याक्षेपशरवर्षाणां शस्त्राणां च सहिष्णवः

^{७.८.१९}आशंसन्तः पराञ्जेतुं जितश्वासा जितव्यथाः
हयाः प्रजविताः शीघ्रा भारद्वाजरथोद्वहाः

^{७.८.२०}ते स्म रुक्मरथे युक्ता नरवीरसमाहिताः
कथं नाभ्यतरंस्तात पाण्डवानामनीकिनीम्

^{७.८.२१}जातरूपपरिष्कारमास्थाय रथमुत्तमम्
भारद्वाजः किमकरोच्छूरः संक्रन्दनो युधि

^{७.८.२२}विद्यां यस्योपजीवन्ति सर्वलोकधनुर्भृतः
स सत्यसंधो बलवान्द्रोणः किमकरोद्युधि

^{७.८.२३}दिवि शक्रमिव श्रेष्ठं महामात्रं धनुर्भृताम्
के नु तं रौद्रकर्माणं युद्धे प्रत्युद्ययू रथाः

^{७.८.२४}ननु रुक्मरथं दृष्ट्वा प्रद्रवन्ति स्म पाण्डवाः
दिव्यमस्त्रं विकुर्वाणं सेनां क्षिण्वन्तमव्ययम्

^{७.८.२५}उताहो सर्वसैन्येन धर्मराजः सहानुजः
पाञ्चाल्यप्रग्रहो द्रोणं सर्वतः समवारयत्

^{७.८.२६}नूनमावारयत्पार्थो रथिनोऽन्यानजिह्मगैः
ततो द्रोणं समारोहत्पार्षतः पापकर्मकृत्

^{७.८.२७}न ह्यन्यं परिपश्यामि वधे कंचन शुष्मिणः
धृष्टद्युम्नादृते रौद्रात्पाल्यमानात्किरीटिना

^{७.८.२८}तैर्वृतः सर्वतः शूरैः पाञ्चाल्यापसदस्ततः
केकयैश्चेदिकारूषैर्मत्स्यैरन्यैश्च भूमिपैः

^{७.८.२९}व्याकुलीकृतमाचार्यं पिपीलैरुरगं यथा
कर्मण्यसुकरे सक्तं जघानेति मतिर्मम

^{७.८.३०}योऽधीत्य चतुरो वेदान्सर्वानाख्यानपञ्चमान्
ब्राह्मणानां प्रतिष्ठासीत्स्रोतसामिव सागरः
स कथं ब्राह्मणो वृद्धः शस्त्रेण वधमाप्तवान्

^{७.८.३१}अमर्षणो मर्षितवान्क्लिश्यमानः सदा मया
अनर्हमाणः कौन्तेयः कर्मणस्तस्य तत्फलम्

^{७.८.३२}यस्य कर्मानुजीवन्ति लोके सर्वधनुर्भृतः
स सत्यसंधः सुकृती श्रीकामैर्निहतः कथम्

^{७.८.३३}दिवि शक्र इव श्रेष्ठो महासत्त्वो महाबलः
स कथं निहतः पार्थैः क्षुद्रमत्स्यैर्यथा तिमिः

^{७.८.३४}क्षिप्रहस्तश्च बलवान्दृढधन्वारिमर्दनः
न यस्य जीविताकाङ्क्षी विषयं प्राप्य जीवति

^{७.८.३५}यं द्वौ न जहतः शब्दौ जीवमानं कदाचन
ब्राह्मश्च वेदकामानां ज्याघोषश्च धनुर्भृताम्

^{७.८.३६}नाहं मृष्ये हतं द्रोणं सिंहद्विरदविक्रमम्
कथं संजय दुर्धर्षमनाधृष्ययशोबलम्

^{७.८.३७}केऽरक्षन्दक्षिणं चक्रं सव्यं के च महात्मनः
पुरस्तात्के च वीरस्य युध्यमानस्य संयुगे

^{७.८.३८}के च तत्र तनुं त्यक्त्वा प्रतीपं मृत्युमाव्रजन्
द्रोणस्य समरे वीराः केऽकुर्वन्त परां धृतिम्

^{७.८.३९}एतदार्येण कर्तव्यं कृच्छ्रास्वापत्सु संजय
पराक्रमेद्यथाशक्त्या तच्च तस्मिन्प्रतिष्ठितम्

^{७.८.४०}मुह्यते मे मनस्तात कथा तावन्निवर्त्यताम्
भूयस्तु लब्धसंज्ञस्त्वा परिप्रक्ष्यामि संजय