^{१४.४०.१}ब्रह्मोवाच

^{१४.४०.२}अव्यक्तात्पूर्वमुत्पन्नो महानात्मा महामतिः
आदिर्गुणानां सर्वेषां प्रथमः सर्ग उच्यते

^{१४.४०.३}महानात्मा मतिर्विष्णुर्विश्वः शंभुश्च वीर्यवान्
बुद्धिः प्रज्ञोपलब्धिश्च तथा ख्यातिर्धृतिः स्मृतिः

^{१४.४०.४}पर्यायवाचकैः शब्दैर्महानात्मा विभाव्यते
तं जानन्ब्राह्मणो विद्वान्न प्रमोहं निगच्छति

^{१४.४०.५}सर्वतःपाणिपादश्च सर्वतोक्षिशिरोमुखः
सर्वतःश्रुतिमाँल्लोके सर्वं व्याप्य स तिष्ठति

^{१४.४०.६}महाप्रभार्चिः पुरुषः सर्वस्य हृदि निश्रितः
अणिमा लघिमा प्राप्तिरीशानो ज्योतिरव्ययः

^{१४.४०.७}तत्र बुद्धिमतां लोकाः संन्यासनिरताश्च ये
ध्यानिनो नित्ययोगाश्च सत्यसंधा जितेन्द्रियाः

^{१४.४०.८}ज्ञानवन्तश्च ये केचिदलुब्धा जितमन्यवः
प्रसन्नमनसो धीरा निर्ममा निरहंकृताः
विमुक्ताः सर्व एवैते महत्त्वमुपयान्ति वै

^{१४.४०.९}आत्मनो महतो वेद यः पुण्यां गतिमुत्तमाम्
स धीरः सर्वलोकेषु न मोहमधिगच्छति
विष्णुरेवादिसर्गेषु स्वयंभूर्भवति प्रभुः

^{१४.४०.१०}एवं हि यो वेद गुहाशयं प्रभुं; नरः पुराणं पुरुषं विश्वरूपम्
हिरण्मयं बुद्धिमतां परां गतिं; स बुद्धिमान्बुद्धिमतीत्य तिष्ठति