^{१४.५३.१}उत्तङ्क उवाच

^{१४.५३.२}ब्रूहि केशव तत्त्वेन त्वमध्यात्ममनिन्दितम्
श्रुत्वा श्रेयोऽभिधास्यामि शापं वा ते जनार्दन

^{१४.५३.३}वासुदेव उवाच

^{१४.५३.४}तमो रजश्च सत्त्वं च विद्धि भावान्मदाश्रयान्
तथा रुद्रान्वसूंश्चापि विद्धि मत्प्रभवान्द्विज

^{१४.५३.५}मयि सर्वाणि भूतानि सर्वभूतेषु चाप्यहम्
स्थित इत्यभिजानीहि मा तेऽभूदत्र संशयः

^{१४.५३.६}तथा दैत्यगणान्सर्वान्यक्षराक्षसपन्नगान्
गन्धर्वाप्सरसश्चैव विद्धि मत्प्रभवान्द्विज

^{१४.५३.७}सदसच्चैव यत्प्राहुरव्यक्तं व्यक्तमेव च
अक्षरं च क्षरं चैव सर्वमेतन्मदात्मकम्

^{१४.५३.८}ये चाश्रमेषु वै धर्माश्चतुर्षु विहिता मुने
दैवानि चैव कर्माणि विद्धि सर्वं मदात्मकम्

^{१४.५३.९}असच्च सदसच्चैव यद्विश्वं सदसतः परम्
ततः परं नास्ति चैव देवदेवात्सनातनात्

^{१४.५३.१०}ओंकारप्रभवान्वेदान्विद्धि मां त्वं भृगूद्वह
यूपं सोमं तथैवेह त्रिदशाप्यायनं मखे

^{१४.५३.११}होतारमपि हव्यं च विद्धि मां भृगुनन्दन
अध्वर्युः कल्पकश्चापि हविः परमसंस्कृतम्

^{१४.५३.१२}उद्गाता चापि मां स्तौति गीतघोषैर्महाध्वरे
प्रायश्चित्तेषु मां ब्रह्मञ्शान्तिमङ्गलवाचकाः
स्तुवन्ति विश्वकर्माणं सततं द्विजसत्तमाः

^{१४.५३.१३}विद्धि मह्यं सुतं धर्ममग्रजं द्विजसत्तम
मानसं दयितं विप्र सर्वभूतदयात्मकम्

^{१४.५३.१४}तत्राहं वर्तमानैश्च निवृत्तैश्चैव मानवैः
बह्वीः संसरमाणो वै योनीर्हि द्विजसत्तम

^{१४.५३.१५}धर्मसंरक्षणार्थाय धर्मसंस्थापनाय च
तैस्तैर्वेषैश्च रूपैश्च त्रिषु लोकेषु भार्गव

^{१४.५३.१६}अहं विष्णुरहं ब्रह्मा शक्रोऽथ प्रभवाप्ययः
भूतग्रामस्य सर्वस्य स्रष्टा संहार एव च

^{१४.५३.१७}अधर्मे वर्तमानानां सर्वेषामहमप्युत
धर्मस्य सेतुं बध्नामि चलिते चलिते युगे
तास्ता योनीः प्रविश्याहं प्रजानां हितकाम्यया

^{१४.५३.१८}यदा त्वहं देवयोनौ वर्तामि भृगुनन्दन
तदाहं देववत्सर्वमाचरामि न संशयः

^{१४.५३.१९}यदा गन्धर्वयोनौ तु वर्तामि भृगुनन्दन
तदा गन्धर्ववच्चेष्टाः सर्वाश्चेष्टामि भार्गव

^{१४.५३.२०}नागयोनौ यदा चैव तदा वर्तामि नागवत्
यक्षराक्षसयोनीश्च यथावद्विचराम्यहम्

^{१४.५३.२१}मानुष्ये वर्तमाने तु कृपणं याचिता मया
न च ते जातसंमोहा वचो गृह्णन्ति मे हितम्

^{१४.५३.२२}भयं च महदुद्दिश्य त्रासिताः कुरवो मया
क्रुद्धेव भूत्वा च पुनर्यथावदनुदर्शिताः

^{१४.५३.२३}तेऽधर्मेणेह संयुक्ताः परीताः कालधर्मणा
धर्मेण निहता युद्धे गताः स्वर्गं न संशयः

^{१४.५३.२४}लोकेषु पाण्डवाश्चैव गताः ख्यातिं द्विजोत्तम
एतत्ते सर्वमाख्यातं यन्मां त्वं परिपृच्छसि