^{१४.५४.१}उत्तङ्क उवाच

^{१४.५४.२}अभिजानामि जगतः कर्तारं त्वां जनार्दन
नूनं भवत्प्रसादोऽयमिति मे नास्ति संशयः

^{१४.५४.३}चित्तं च सुप्रसन्नं मे त्वद्भावगतमच्युत
विनिवृत्तश्च मे कोप इति विद्धि परंतप

^{१४.५४.४}यदि त्वनुग्रहं कंचित्त्वत्तोऽर्होऽहं जनार्दन
द्रष्टुमिच्छामि ते रूपमैश्वरं तन्निदर्शय

^{१४.५४.५}वैशंपायन उवाच

^{१४.५४.६}ततः स तस्मै प्रीतात्मा दर्शयामास तद्वपुः
शाश्वतं वैष्णवं धीमान्ददृशे यद्धनंजयः

^{१४.५४.७}स ददर्श महात्मानं विश्वरूपं महाभुजम्
विस्मयं च ययौ विप्रस्तद्दृष्ट्वा रूपमैश्वरम्

^{१४.५४.८}उत्तङ्क उवाच

^{१४.५४.९}विश्वकर्मन्नमस्तेऽस्तु यस्य ते रूपमीदृशम्
पद्भ्यां ते पृथिवी व्याप्ता शिरसा चावृतं नभः

^{१४.५४.१०}द्यावापृथिव्योर्यन्मध्यं जठरेण तदावृतम्
भुजाभ्यामावृताश्चाशास्त्वमिदं सर्वमच्युत

^{१४.५४.११}संहरस्व पुनर्देव रूपमक्षय्यमुत्तमम्
पुनस्त्वां स्वेन रूपेण द्रष्टुमिच्छामि शाश्वतम्

^{१४.५४.१२}वैशंपायन उवाच

^{१४.५४.१३}तमुवाच प्रसन्नात्मा गोविन्दो जनमेजय
वरं वृणीष्वेति तदा तमुत्तङ्कोऽब्रवीदिदम्

^{१४.५४.१४}पर्याप्त एष एवाद्य वरस्त्वत्तो महाद्युते
यत्ते रूपमिदं कृष्ण पश्यामि प्रभवाप्ययम्

^{१४.५४.१५}तमब्रवीत्पुनः कृष्णो मा त्वमत्र विचारय
अवश्यमेतत्कर्तव्यममोघं दर्शनं मम

^{१४.५४.१६}उत्तङ्क उवाच

^{१४.५४.१७}अवश्यकरणीयं वै यद्येतन्मन्यसे विभो
तोयमिच्छामि यत्रेष्टं मरुष्वेतद्धि दुर्लभम्

^{१४.५४.१८}वैशंपायन उवाच

^{१४.५४.१९}ततः संहृत्य तत्तेजः प्रोवाचोत्तङ्कमीश्वरः
एष्टव्ये सति चिन्त्योऽहमित्युक्त्वा द्वारकां ययौ

^{१४.५४.२०}ततः कदाचिद्भगवानुत्तङ्कस्तोयकाङ्क्षया
तृषितः परिचक्राम मरौ सस्मार चाच्युतम्

^{१४.५४.२१}ततो दिग्वाससं धीमान्मातङ्गं मलपङ्किनम्
अपश्यत मरौ तस्मिञ्श्वयूथपरिवारितम्

^{१४.५४.२२}भीषणं बद्धनिस्त्रिंशं बाणकार्मुकधारिणम्
तस्याधः स्रोतसोऽपश्यद्वारि भूरि द्विजोत्तमः

^{१४.५४.२३}स्मरन्नेव च तं प्राह मातङ्गः प्रहसन्निव
एह्युत्तङ्क प्रतीच्छस्व मत्तो वारि भृगूद्वह
कृपा हि मे सुमहती त्वां दृष्ट्वा तृट्समाहतम्

^{१४.५४.२४}इत्युक्तस्तेन स मुनिस्तत्तोयं नाभ्यनन्दत
चिक्षेप च स तं धीमान्वाग्भिरुग्राभिरच्युतम्

^{१४.५४.२५}पुनः पुनश्च मातङ्गः पिबस्वेति तमब्रवीत्
न चापिबत्स सक्रोधः क्षुभितेनान्तरात्मना

^{१४.५४.२६}स तथा निश्चयात्तेन प्रत्याख्यातो महात्मना
श्वभिः सह महाराज तत्रैवान्तरधीयत

^{१४.५४.२७}उत्तङ्कस्तं तथा दृष्ट्वा ततो व्रीडितमानसः
मेने प्रलब्धमात्मानं कृष्णेनामित्रघातिना

^{१४.५४.२८}अथ तेनैव मार्गेण शङ्खचक्रगदाधरः
आजगाम महाबाहुरुत्तङ्कश्चैनमब्रवीत्

^{१४.५४.२९}न युक्तं तादृशं दातुं त्वया पुरुषसत्तम
सलिलं विप्रमुख्येभ्यो मातङ्गस्रोतसा विभो

^{१४.५४.३०}इत्युक्तवचनं धीमान्महाबुद्धिर्जनार्दनः
उत्तङ्कं श्लक्ष्णया वाचा सान्त्वयन्निदमब्रवीत्

^{१४.५४.३१}यादृशेनेह रूपेण योग्यं दातुं वृतेन वै
तादृशं खलु मे दत्तं त्वं तु तन्नावबुध्यसे

^{१४.५४.३२}मया त्वदर्थमुक्तो हि वज्रपाणिः पुरंदरः
उत्तङ्कायामृतं देहि तोयरूपमिति प्रभुः

^{१४.५४.३३}स मामुवाच देवेन्द्रो न मर्त्योऽमर्त्यतां व्रजेत्
अन्यमस्मै वरं देहीत्यसकृद्भृगुनन्दन

^{१४.५४.३४}अमृतं देयमित्येव मयोक्तः स शचीपतिः
स मां प्रसाद्य देवेन्द्रः पुनरेवेदमब्रवीत्

^{१४.५४.३५}यदि देयमवश्यं वै मातङ्गोऽहं महाद्युते
भूत्वामृतं प्रदास्यामि भार्गवाय महात्मने

^{१४.५४.३६}यद्येवं प्रतिगृह्णाति भार्गवोऽमृतमद्य वै
प्रदातुमेष गच्छामि भार्गवायामृतं प्रभो
प्रत्याख्यातस्त्वहं तेन न दद्यामिति भार्गव

^{१४.५४.३७}स तथा समयं कृत्वा तेन रूपेण वासवः
उपस्थितस्त्वया चापि प्रत्याख्यातोऽमृतं ददत्
चण्डालरूपी भगवान्सुमहांस्ते व्यतिक्रमः

^{१४.५४.३८}यत्तु शक्यं मया कर्तुं भूय एव तवेप्सितम्
तोयेप्सां तव दुर्धर्ष करिष्ये सफलामहम्

^{१४.५४.३९}येष्वहःसु तव ब्रह्मन्सलिलेच्छा भविष्यति
तदा मरौ भविष्यन्ति जलपूर्णाः पयोधराः

^{१४.५४.४०}रसवच्च प्रदास्यन्ति ते तोयं भृगुनन्दन
उत्तङ्कमेघा इत्युक्ताः ख्यातिं यास्यन्ति चापि ते

^{१४.५४.४१}इत्युक्तः प्रीतिमान्विप्रः कृष्णेन स बभूव ह
अद्याप्युत्तङ्कमेघाश्च मरौ वर्षन्ति भारत