^{३.१६४.१}अर्जुन उवाच

^{३.१६४.२}ततस्तामवसं प्रीतो रजनीं तत्र भारत
प्रसादाद्देवदेवस्य त्र्यम्बकस्य महात्मनः

^{३.१६४.३}व्युषितो रजनीं चाहं कृत्वा पूर्वाह्णिकक्रियाम्
अपश्यं तं द्विजश्रेष्ठं दृष्टवानस्मि यं पुरा

^{३.१६४.४}तस्मै चाहं यथावृत्तं सर्वमेव न्यवेदयम्
भगवन्तं महादेवं समेतोऽस्मीति भारत

^{३.१६४.५}स मामुवाच राजेन्द्र प्रीयमाणो द्विजोत्तमः
दृष्टस्त्वया महादेवो यथा नान्येन केनचित्

^{३.१६४.६}समेत्य लोकपालैस्तु सर्वैर्वैवस्वतादिभिः
द्रष्टास्यनघ देवेन्द्रं स च तेऽस्त्राणि दास्यति

^{३.१६४.७}एवमुक्त्वा स मां राजन्नाश्लिष्य च पुनः पुनः
अगच्छत्स यथाकामं ब्राह्मणः सूर्यसंनिभः

^{३.१६४.८}अथापराह्णे तस्याह्नः प्रावात्पुण्यः समीरणः
पुनर्नवमिमं लोकं कुर्वन्निव सपत्नहन्

^{३.१६४.९}दिव्यानि चैव माल्यानि सुगन्धीनि नवानि च
शैशिरस्य गिरेः पादे प्रादुरासन्समीपतः

^{३.१६४.१०}वादित्राणि च दिव्यानि सुघोषाणि समन्ततः
स्तुतयश्चेन्द्रसंयुक्ता अश्रूयन्त मनोहराः

^{३.१६४.११}गणाश्चाप्सरसां तत्र गन्धर्वाणां तथैव च
पुरस्ताद्देवदेवस्य जगुर्गीतानि सर्वशः

^{३.१६४.१२}मरुतां च गणास्तत्र देवयानैरुपागमन्
महेन्द्रानुचरा ये च देवसद्मनिवासिनः

^{३.१६४.१३}ततो मरुत्वान्हरिभिर्युक्तैर्वाहैः स्वलंकृतैः
शचीसहायस्तत्रायात्सह सर्वैस्तदामरैः

^{३.१६४.१४}एतस्मिन्नेव काले तु कुबेरो नरवाहनः
दर्शयामास मां राजँल्लक्ष्म्या परमया युतः

^{३.१६४.१५}दक्षिणस्यां दिशि यमं प्रत्यपश्यं व्यवस्थितम्
वरुणं देवराजं च यथास्थानमवस्थितम्

^{३.१६४.१६}ते मामूचुर्महाराज सान्त्वयित्वा सुरर्षभाः
सव्यसाचिन्समीक्षस्व लोकपालानवस्थितान्

^{३.१६४.१७}सुरकार्यार्थसिद्ध्यर्थं दृष्टवानसि शंकरम्
अस्मत्तोऽपि गृहाण त्वमस्त्राणीति समन्ततः

^{३.१६४.१८}ततोऽहं प्रयतो भूत्वा प्रणिपत्य सुरर्षभान्
प्रत्यगृह्णं तदास्त्राणि महान्ति विधिवत्प्रभो

^{३.१६४.१९}गृहीतास्त्रस्ततो देवैरनुज्ञातोऽस्मि भारत
अथ देवा ययुः सर्वे यथागतमरिंदम

^{३.१६४.२०}मघवानपि देवेशो रथमारुह्य सुप्रभम्
उवाच भगवान्वाक्यं स्मयन्निव सुरारिहा

^{३.१६४.२१}पुरैवागमनादस्माद्वेदाहं त्वां धनंजय
अतः परं त्वहं वै त्वां दर्शये भरतर्षभ

^{३.१६४.२२}त्वया हि तीर्थेषु पुरा समाप्लावः कृतोऽसकृत्
तपश्चेदं पुरा तप्तं स्वर्गं गन्तासि पाण्डव

^{३.१६४.२३}भूयश्चैव तु तप्तव्यं तपः परमदारुणम्
उवाच भगवान्सर्वं तपसश्चोपपादनम्

^{३.१६४.२४}मातलिर्मन्नियोगात्त्वां त्रिदिवं प्रापयिष्यति
विदितस्त्वं हि देवानामृषीणां च महात्मनाम्

^{३.१६४.२५}ततोऽहमब्रुवं शक्रं प्रसीद भगवन्मम
आचार्यं वरये त्वाहमस्त्रार्थं त्रिदशेश्वर

^{३.१६४.२६}इन्द्र उवाच

^{३.१६४.२७}क्रूरं कर्मास्त्रवित्तात करिष्यसि परंतप
यदर्थमस्त्राणीप्सुस्त्वं तं कामं पाण्डवाप्नुहि

^{३.१६४.२८}अर्जुन उवाच

^{३.१६४.२९}ततोऽहमब्रुवं नाहं दिव्यान्यस्त्राणि शत्रुहन्
मानुषेषु प्रयोक्ष्यामि विनास्त्रप्रतिघातनम्

^{३.१६४.३०}तानि दिव्यानि मेऽस्त्राणि प्रयच्छ विबुधाधिप
लोकांश्चास्त्रजितान्पश्चाल्लभेयं सुरपुंगव

^{३.१६४.३१}इन्द्र उवाच

^{३.१६४.३२}परीक्षार्थं मयैतत्ते वाक्यमुक्तं धनंजय
ममात्मजस्य वचनं सूपपन्नमिदं तव

^{३.१६४.३३}शिक्ष मे भवनं गत्वा सर्वाण्यस्त्राणि भारत
वायोरग्नेर्वसुभ्योऽथ वरुणात्समरुद्गणात्

^{३.१६४.३४}साध्यं पैतामहं चैव गन्धर्वोरगरक्षसाम्
वैष्णवानि च सर्वाणि नैरृतानि तथैव च
मद्गतानि च यानीह सर्वास्त्राणि कुरूद्वह

^{३.१६४.३५}अर्जुन उवाच

^{३.१६४.३६}एवमुक्त्वा तु मां शक्रस्तत्रैवान्तरधीयत
अथापश्यं हरियुजं रथमैन्द्रमुपस्थितम्
दिव्यं मायामयं पुण्यं यत्तं मातलिना नृप

^{३.१६४.३७}लोकपालेषु यातेषु मामुवाचाथ मातलिः
द्रष्टुमिच्छति शक्रस्त्वां देवराजो महाद्युते

^{३.१६४.३८}संसिद्धस्त्वं महाबाहो कुरु कार्यमनुत्तमम्
पश्य पुण्यकृतां लोकान्सशरीरो दिवं व्रज

^{३.१६४.३९}इत्युक्तोऽहं मातलिना गिरिमामन्त्र्य शैशिरम्
प्रदक्षिणमुपावृत्य समारोहं रथोत्तमम्

^{३.१६४.४०}चोदयामास स हयान्मनोमारुतरंहसः
मातलिर्हयशास्त्रज्ञो यथावद्भूरिदक्षिणः

^{३.१६४.४१}अवैक्षत च मे वक्त्रं स्थितस्याथ स सारथिः
तथा भ्रान्ते रथे राजन्विस्मितश्चेदमब्रवीत्

^{३.१६४.४२}अत्यद्भुतमिदं मेऽद्य विचित्रं प्रतिभाति माम्
यदास्थितो रथं दिव्यं पदा न चलितो भवान्

^{३.१६४.४३}देवराजोऽपि हि मया नित्यमत्रोपलक्षितः
विचलन्प्रथमोत्पाते हयानां भरतर्षभ

^{३.१६४.४४}त्वं पुनः स्थित एवात्र रथे भ्रान्ते कुरूद्वह
अतिशक्रमिदं सत्त्वं तवेति प्रतिभाति मे

^{३.१६४.४५}इत्युक्त्वाकाशमाविश्य मातलिर्विबुधालयान्
दर्शयामास मे राजन्विमानानि च भारत

^{३.१६४.४६}नन्दनादीनि देवानां वनानि बहुलान्युत
दर्शयामास मे प्रीत्या मातलिः शक्रसारथिः

^{३.१६४.४७}ततः शक्रस्य भवनमपश्यममरावतीम्
दिव्यैः कामफलैर्वृक्षै रत्नैश्च समलंकृताम्

^{३.१६४.४८}न तां भासयते सूर्यो न शीतोष्णे न च क्लमः
रजः पङ्को न च तमस्तत्रास्ति न जरा नृप

^{३.१६४.४९}न तत्र शोको दैन्यं वा वैवर्ण्यं चोपलक्ष्यते
दिवौकसां महाराज न च ग्लानिररिंदम

^{३.१६४.५०}न क्रोधलोभौ तत्रास्तामशुभं च विशां पते
नित्यतुष्टाश्च हृष्टाश्च प्राणिनः सुरवेश्मनि

^{३.१६४.५१}नित्यपुष्पफलास्तत्र पादपा हरितच्छदाः
पुष्करिण्यश्च विविधाः पद्मसौगन्धिकायुताः

^{३.१६४.५२}शीतस्तत्र ववौ वायुः सुगन्धो जीवनः शुचिः
सर्वरत्नविचित्रा च भूमिः पुष्पविभूषिता

^{३.१६४.५३}मृगद्विजाश्च बहवो रुचिरा मधुरस्वराः
विमानयायिनश्चात्र दृश्यन्ते बहवोऽमराः

^{३.१६४.५४}ततोऽपश्यं वसून्रुद्रान्साध्यांश्च समरुद्गणान्
आदित्यानश्विनौ चैव तान्सर्वान्प्रत्यपूजयम्

^{३.१६४.५५}ते मां वीर्येण यशसा तेजसा च बलेन च
अस्त्रैश्चाप्यन्वजानन्त संग्रामविजयेन च

^{३.१६४.५६}प्रविश्य तां पुरीं रम्यां देवगन्धर्वसेविताम्
देवराजं सहस्राक्षमुपातिष्ठं कृताञ्जलिः

^{३.१६४.५७}ददावर्धासनं प्रीतः शक्रो मे ददतां वरः
बहुमानाच्च गात्राणि पस्पर्श मम वासवः

^{३.१६४.५८}तत्राहं देवगन्धर्वैः सहितो भूरिदक्षिण
अस्त्रार्थमवसं स्वर्गे कुर्वाणोऽस्त्राणि भारत

^{३.१६४.५९}विश्वावसोश्च मे पुत्रश्चित्रसेनोऽभवत्सखा
स च गान्धर्वमखिलं ग्राहयामास मां नृप

^{३.१६४.६०}ततोऽहमवसं राजन्गृहीतास्त्रः सुपूजितः
सुखं शक्रस्य भवने सर्वकामसमन्वितः

^{३.१६४.६१}शृण्वन्वै गीतशब्दं च तूर्यशब्दं च पुष्कलम्
पश्यंश्चाप्सरसः श्रेष्ठा नृत्यमानाः परंतप

^{३.१६४.६२}तत्सर्वमनवज्ञाय तथ्यं विज्ज्ञाय भारत
अत्यर्थं प्रतिगृह्याहमस्त्रेष्वेव व्यवस्थितः

^{३.१६४.६३}ततोऽतुष्यत्सहस्राक्षस्तेन कामेन मे विभुः
एवं मे वसतो राजन्नेष कालोऽत्यगाद्दिवि