^{३.२९.१}द्रौपद्युवाच

^{३.२९.२}अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम्
प्रह्लादस्य च संवादं बलेर्वैरोचनस्य च

^{३.२९.३}असुरेन्द्रं महाप्राज्ञं धर्माणामागतागमम्
बलिः पप्रच्छ दैत्येन्द्रं प्रह्लादं पितरं पितुः

^{३.२९.४}क्षमा स्विच्छ्रेयसी तात उताहो तेज इत्युत
एतन्मे संशयं तात यथावद्ब्रूहि पृच्छते

^{३.२९.५}श्रेयो यदत्र धर्मज्ञ ब्रूहि मे तदसंशयम्
करिष्यामि हि तत्सर्वं यथावदनुशासनम्

^{३.२९.६}तस्मै प्रोवाच तत्सर्वमेवं पृष्टः पितामहः
सर्वनिश्चयवित्प्राज्ञः संशयं परिपृच्छते

^{३.२९.७}प्रह्लाद उवाच

^{३.२९.८}न श्रेयः सततं तेजो न नित्यं श्रेयसी क्षमा
इति तात विजानीहि द्वयमेतदसंशयम्

^{३.२९.९}यो नित्यं क्षमते तात बहून्दोषान्स विन्दति
भृत्याः परिभवन्त्येनमुदासीनास्तथैव च

^{३.२९.१०}सर्वभूतानि चाप्यस्य न नमन्ते कदाचन
तस्मान्नित्यं क्षमा तात पण्डितैरपवादिता

^{३.२९.११}अवज्ञाय हि तं भृत्या भजन्ते बहुदोषताम्
आदातुं चास्य वित्तानि प्रार्थयन्तेऽल्पचेतसः

^{३.२९.१२}यानं वस्त्राण्यलंकाराञ्शयनान्यासनानि च
भोजनान्यथ पानानि सर्वोपकरणानि च

^{३.२९.१३}आददीरन्नधिकृता यथाकाममचेतसः
प्रदिष्टानि च देयानि न दद्युर्भर्तृशासनात्

^{३.२९.१४}न चैनं भर्तृपूजाभिः पूजयन्ति कदाचन
अवज्ञानं हि लोकेऽस्मिन्मरणादपि गर्हितम्

^{३.२९.१५}क्षमिणं तादृशं तात ब्रुवन्ति कटुकान्यपि
प्रेष्याः पुत्राश्च भृत्याश्च तथोदासीनवृत्तयः

^{३.२९.१६}अप्यस्य दारानिच्छन्ति परिभूय क्षमावतः
दाराश्चास्य प्रवर्तन्ते यथाकाममचेतसः

^{३.२९.१७}तथा च नित्यमुदिता यदि स्वल्पमपीश्वरात्
दण्डमर्हन्ति दुष्यन्ति दुष्टाश्चाप्यपकुर्वते

^{३.२९.१८}एते चान्ये च बहवो नित्यं दोषाः क्षमावताम्
अथ वैरोचने दोषानिमान्विद्ध्यक्षमावताम्

^{३.२९.१९}अस्थाने यदि वा स्थाने सततं रजसावृतः
क्रुद्धो दण्डान्प्रणयति विविधान्स्वेन तेजसा

^{३.२९.२०}मित्रैः सह विरोधं च प्राप्नुते तेजसावृतः
प्राप्नोति द्वेष्यतां चैव लोकात्स्वजनतस्तथा

^{३.२९.२१}सोऽवमानादर्थहानिमुपालम्भमनादरम्
संतापद्वेषलोभांश्च शत्रूंश्च लभते नरः

^{३.२९.२२}क्रोधाद्दण्डान्मनुष्येषु विविधान्पुरुषो नयन्
भ्रश्यते शीघ्रमैश्वर्यात्प्राणेभ्यः स्वजनादपि

^{३.२९.२३}योऽपकर्तॄंश्च कर्तॄंश्च तेजसैवोपगच्छति
तस्मादुद्विजते लोकः सर्पाद्वेश्मगतादिव

^{३.२९.२४}यस्मादुद्विजते लोकः कथं तस्य भवो भवेत्
अन्तरं ह्यस्य दृष्ट्वैव लोको विकुरुते ध्रुवम्
तस्मान्नात्युत्सृजेत्तेजो न च नित्यं मृदुर्भवेत्

^{३.२९.२५}काले मृदुर्यो भवति काले भवति दारुणः
स वै सुखमवाप्नोति लोकेऽमुष्मिन्निहैव च

^{३.२९.२६}क्षमाकालांस्तु वक्ष्यामि शृणु मे विस्तरेण तान्
ये ते नित्यमसंत्याज्या यथा प्राहुर्मनीषिणः

^{३.२९.२७}पूर्वोपकारी यस्तु स्यादपराधेऽगरीयसि
उपकारेण तत्तस्य क्षन्तव्यमपराधिनः

^{३.२९.२८}अबुद्धिमाश्रितानां च क्षन्तव्यमपराधिनाम्
न हि सर्वत्र पाण्डित्यं सुलभं पुरुषेण वै

^{३.२९.२९}अथ चेद्बुद्धिजं कृत्वा ब्रूयुस्ते तदबुद्धिजम्
पापान्स्वल्पेऽपि तान्हन्यादपराधे तथानृजून्

^{३.२९.३०}सर्वस्यैकोऽपराधस्ते क्षन्तव्यः प्राणिनो भवेत्
द्वितीये सति वध्यस्तु स्वल्पेऽप्यपकृते भवेत्

^{३.२९.३१}अजानता भवेत्कश्चिदपराधः कृतो यदि
क्षन्तव्यमेव तस्याहुः सुपरीक्ष्य परीक्षया

^{३.२९.३२}मृदुना मार्दवं हन्ति मृदुना हन्ति दारुणम्
नासाध्यं मृदुना किंचित्तस्मात्तीक्ष्णतरो मृदुः

^{३.२९.३३}देशकालौ तु संप्रेक्ष्य बलाबलमथात्मनः
नादेशकाले किंचित्स्याद्देशः कालः प्रतीक्ष्यते
तथा लोकभयाच्चैव क्षन्तव्यमपराधिनः

^{३.२९.३४}एत एवंविधाः कालाः क्षमायाः परिकीर्तिताः
अतोऽन्यथानुवर्तत्सु तेजसः काल उच्यते

^{३.२९.३५}द्रौपद्युवाच

^{३.२९.३६}तदहं तेजसः कालं तव मन्ये नराधिप
धार्तराष्ट्रेषु लुब्धेषु सततं चापकारिषु

^{३.२९.३७}न हि कश्चित्क्षमाकालो विद्यतेऽद्य कुरून्प्रति
तेजसश्चागते काले तेज उत्स्रष्टुमर्हसि

^{३.२९.३८}मृदुर्भवत्यवज्ञातस्तीक्ष्णादुद्विजते जनः
काले प्राप्ते द्वयं ह्येतद्यो वेद स महीपतिः