^{५.१०३.१}कण्व उवाच

^{५.१०३.२}गरुडस्तत्तु शुश्राव यथावृत्तं महाबलः
आयुःप्रदानं शक्रेण कृतं नागस्य भारत

^{५.१०३.३}पक्षवातेन महता रुद्ध्वा त्रिभुवनं खगः
सुपर्णः परमक्रुद्धो वासवं समुपाद्रवत्

^{५.१०३.४}गरुड उवाच

^{५.१०३.५}भगवन्किमवज्ञानात्क्षुधां प्रति भये मम
कामकारवरं दत्त्वा पुनश्चलितवानसि

^{५.१०३.६}निसर्गात्सर्वभूतानां सर्वभूतेश्वरेण मे
आहारो विहितो धात्रा किमर्थं वार्यते त्वया

^{५.१०३.७}वृतश्चैष महानागः स्थापितः समयश्च मे
अनेन च मया देव भर्तव्यः प्रसवो महान्

^{५.१०३.८}एतस्मिंस्त्वन्यथाभूते नान्यं हिंसितुमुत्सहे
क्रीडसे कामकारेण देवराज यथेच्छकम्

^{५.१०३.९}सोऽहं प्राणान्विमोक्ष्यामि तथा परिजनो मम
ये च भृत्या मम गृहे प्रीतिमान्भव वासव

^{५.१०३.१०}एतच्चैवाहमर्हामि भूयश्च बलवृत्रहन्
त्रैलोक्यस्येश्वरो योऽहं परभृत्यत्वमागतः

^{५.१०३.११}त्वयि तिष्ठति देवेश न विष्णुः कारणं मम
त्रैलोक्यराज राज्यं हि त्वयि वासव शाश्वतम्

^{५.१०३.१२}ममापि दक्षस्य सुता जननी कश्यपः पिता
अहमप्युत्सहे लोकान्समस्तान्वोढुमञ्जसा

^{५.१०३.१३}असह्यं सर्वभूतानां ममापि विपुलं बलम्
मयापि सुमहत्कर्म कृतं दैतेयविग्रहे

^{५.१०३.१४}श्रुतश्रीः श्रुतसेनश्च विवस्वान्रोचनामुखः
प्रसभः कालकाक्षश्च मयापि दितिजा हताः

^{५.१०३.१५}यत्तु ध्वजस्थानगतो यत्नात्परिचराम्यहम्
वहामि चैवानुजं ते तेन मामवमन्यसे

^{५.१०३.१६}कोऽन्यो भारसहो ह्यस्ति कोऽन्योऽस्ति बलवत्तरः
मया योऽहं विशिष्टः सन्वहामीमं सबान्धवम्

^{५.१०३.१७}अवज्ञाय तु यत्तेऽहं भोजनाद्व्यपरोपितः
तेन मे गौरवं नष्टं त्वत्तश्चास्माच्च वासव

^{५.१०३.१८}अदित्यां य इमे जाता बलविक्रमशालिनः
त्वमेषां किल सर्वेषां विशेषाद्बलवत्तरः

^{५.१०३.१९}सोऽहं पक्षैकदेशेन वहामि त्वां गतक्लमः
विमृश त्वं शनैस्तात को न्वत्र बलवानिति

^{५.१०३.२०}कण्व उवाच

^{५.१०३.२१}तस्य तद्वचनं श्रुत्वा खगस्योदर्कदारुणम्
अक्षोभ्यं क्षोभयंस्तार्क्ष्यमुवाच रथचक्रभृत्

^{५.१०३.२२}गरुत्मन्मन्यसेऽऽत्मानं बलवन्तं सुदुर्बलम्
अलमस्मत्समक्षं ते स्तोतुमात्मानमण्डज

^{५.१०३.२३}त्रैलोक्यमपि मे कृत्स्नमशक्तं देहधारणे
अहमेवात्मनात्मानं वहामि त्वां च धारये

^{५.१०३.२४}इमं तावन्ममैकं त्वं बाहुं सव्येतरं वह
यद्येनं धारयस्येकं सफलं ते विकत्थितम्

^{५.१०३.२५}ततः स भगवांस्तस्य स्कन्धे बाहुं समासजत्
निपपात स भारार्तो विह्वलो नष्टचेतनः

^{५.१०३.२६}यावान्हि भारः कृत्स्नायाः पृथिव्याः पर्वतैः सह
एकस्या देहशाखायास्तावद्भारममन्यत

^{५.१०३.२७}न त्वेनं पीडयामास बलेन बलवत्तरः
ततो हि जीवितं तस्य न व्यनीनशदच्युतः

^{५.१०३.२८}विपक्षः स्रस्तकायश्च विचेता विह्वलः खगः
मुमोच पत्राणि तदा गुरुभारप्रपीडितः

^{५.१०३.२९}स विष्णुं शिरसा पक्षी प्रणम्य विनतासुतः
विचेता विह्वलो दीनः किंचिद्वचनमब्रवीत्

^{५.१०३.३०}भगवँल्लोकसारस्य सदृशेन वपुष्मता
भुजेन स्वैरमुक्तेन निष्पिष्टोऽस्मि महीतले

^{५.१०३.३१}क्षन्तुमर्हसि मे देव विह्वलस्याल्पचेतसः
बलदाहविदग्धस्य पक्षिणो ध्वजवासिनः

^{५.१०३.३२}न विज्ञातं बलं देव मया ते परमं विभो
तेन मन्याम्यहं वीर्यमात्मनोऽसदृशं परैः

^{५.१०३.३३}ततश्चक्रे स भगवान्प्रसादं वै गरुत्मतः
मैवं भूय इति स्नेहात्तदा चैनमुवाच ह

^{५.१०३.३४}तथा त्वमपि गान्धारे यावत्पाण्डुसुतान्रणे
नासादयसि तान्वीरांस्तावज्जीवसि पुत्रक

^{५.१०३.३५}भीमः प्रहरतां श्रेष्ठो वायुपुत्रो महाबलः
धनंजयश्चेन्द्रसुतो न हन्यातां तु कं रणे

^{५.१०३.३६}विष्णुर्वायुश्च शक्रश्च धर्मस्तौ चाश्विनावुभौ
एते देवास्त्वया केन हेतुना शक्यमीक्षितुम्

^{५.१०३.३७}तदलं ते विरोधेन शमं गच्छ नृपात्मज
वासुदेवेन तीर्थेन कुलं रक्षितुमर्हसि

^{५.१०३.३८}प्रत्यक्षो ह्यस्य सर्वस्य नारदोऽयं महातपाः
माहात्म्यं यत्तदा विष्णोर्योऽयं चक्रगदाधरः

^{५.१०३.३९}वैशंपायन उवाच

^{५.१०३.४०}दुर्योधनस्तु तच्छ्रुत्वा निःश्वसन्भृकुटीमुखः
राधेयमभिसंप्रेक्ष्य जहास स्वनवत्तदा

^{५.१०३.४१}कदर्थीकृत्य तद्वाक्यमृषेः कण्वस्य दुर्मतिः
ऊरुं गजकराकारं ताडयन्निदमब्रवीत्

^{५.१०३.४२}यथैवेश्वरसृष्टोऽस्मि यद्भावि या च मे गतिः
तथा महर्षे वर्तामि किं प्रलापः करिष्यति