^{५.१४१.१}संजय उवाच

^{५.१४१.२}केशवस्य तु तद्वाक्यं कर्णः श्रुत्वा हितं शुभम्
अब्रवीदभिसंपूज्य कृष्णं मधुनिषूदनम्
जानन्मां किं महाबाहो संमोहयितुमिच्छसि

^{५.१४१.३}योऽयं पृथिव्याः कार्त्स्न्येन विनाशः समुपस्थितः
निमित्तं तत्र शकुनिरहं दुःशासनस्तथा
दुर्योधनश्च नृपतिर्धृतराष्ट्रसुतोऽभवत्

^{५.१४१.४}असंशयमिदं कृष्ण महद्युद्धमुपस्थितम्
पाण्डवानां कुरूणां च घोरं रुधिरकर्दमम्

^{५.१४१.५}राजानो राजपुत्राश्च दुर्योधनवशानुगाः
रणे शस्त्राग्निना दग्धाः प्राप्स्यन्ति यमसादनम्

^{५.१४१.६}स्वप्ना हि बहवो घोरा दृश्यन्ते मधुसूदन
निमित्तानि च घोराणि तथोत्पाताः सुदारुणाः

^{५.१४१.७}पराजयं धार्तराष्ट्रे विजयं च युधिष्ठिरे
शंसन्त इव वार्ष्णेय विविधा लोमहर्षणाः

^{५.१४१.८}प्राजापत्यं हि नक्षत्रं ग्रहस्तीक्ष्णो महाद्युतिः
शनैश्चरः पीडयति पीडयन्प्राणिनोऽधिकम्

^{५.१४१.९}कृत्वा चाङ्गारको वक्रं ज्येष्ठायां मधुसूदन
अनुराधां प्रार्थयते मैत्रं संशमयन्निव

^{५.१४१.१०}नूनं महद्भयं कृष्ण कुरूणां समुपस्थितम्
विशेषेण हि वार्ष्णेय चित्रां पीडयते ग्रहः

^{५.१४१.११}सोमस्य लक्ष्म व्यावृत्तं राहुरर्कमुपेष्यति
दिवश्चोल्काः पतन्त्येताः सनिर्घाताः सकम्पनाः

^{५.१४१.१२}निष्टनन्ति च मातङ्गा मुञ्चन्त्यश्रूणि वाजिनः
पानीयं यवसं चापि नाभिनन्दन्ति माधव

^{५.१४१.१३}प्रादुर्भूतेषु चैतेषु भयमाहुरुपस्थितम्
निमित्तेषु महाबाहो दारुणं प्राणिनाशनम्

^{५.१४१.१४}अल्पे भुक्ते पुरीषं च प्रभूतमिह दृश्यते
वाजिनां वारणानां च मनुष्याणां च केशव

^{५.१४१.१५}धार्तराष्ट्रस्य सैन्येषु सर्वेषु मधुसूदन
पराभवस्य तल्लिङ्गमिति प्राहुर्मनीषिणः

^{५.१४१.१६}प्रहृष्टं वाहनं कृष्ण पाण्डवानां प्रचक्षते
प्रदक्षिणा मृगाश्चैव तत्तेषां जयलक्षणम्

^{५.१४१.१७}अपसव्या मृगाः सर्वे धार्तराष्ट्रस्य केशव
वाचश्चाप्यशरीरिण्यस्तत्पराभवलक्षणम्

^{५.१४१.१८}मयूराः पुष्पशकुना हंसाः सारसचातकाः
जीवं जीवकसंघाश्चाप्यनुगच्छन्ति पाण्डवान्

^{५.१४१.१९}गृध्राः काका बडाः श्येना यातुधानाः शलावृकाः
मक्षिकाणां च संघाता अनुगच्छन्ति कौरवान्

^{५.१४१.२०}धार्तराष्ट्रस्य सैन्येषु भेरीणां नास्ति निस्वनः
अनाहताः पाण्डवानां नदन्ति पटहाः किल

^{५.१४१.२१}उदपानाश्च नर्दन्ति यथा गोवृषभास्तथा
धार्तराष्ट्रस्य सैन्येषु तत्पराभवलक्षणम्

^{५.१४१.२२}मांसशोणितवर्षं च वृष्टं देवेन माधव
तथा गन्धर्वनगरं भानुमन्तमुपस्थितम्
सप्राकारं सपरिखं सवप्रं चारुतोरणम्

^{५.१४१.२३}कृष्णश्च परिघस्तत्र भानुमावृत्य तिष्ठति
उदयास्तमये संध्ये वेदयानो महद्भयम्
एका सृग्वाशते घोरं तत्पराभवलक्षणम्

^{५.१४१.२४}कृष्णग्रीवाश्च शकुना लम्बमाना भयानकाः
संध्यामभिमुखा यान्ति तत्पराभवलक्षणम्

^{५.१४१.२५}ब्राह्मणान्प्रथमं द्वेष्टि गुरूंश्च मधुसूदन
भृत्यान्भक्तिमतश्चापि तत्पराभवलक्षणम्

^{५.१४१.२६}पूर्वा दिग्लोहिताकारा शस्त्रवर्णा च दक्षिणा
आमपात्रप्रतीकाशा पश्चिमा मधुसूदन

^{५.१४१.२७}प्रदीप्ताश्च दिशः सर्वा धार्तराष्ट्रस्य माधव
महद्भयं वेदयन्ति तस्मिन्नुत्पातलक्षणे

^{५.१४१.२८}सहस्रपादं प्रासादं स्वप्नान्ते स्म युधिष्ठिरः
अधिरोहन्मया दृष्टः सह भ्रातृभिरच्युत

^{५.१४१.२९}श्वेतोष्णीषाश्च दृश्यन्ते सर्वे ते शुक्लवाससः
आसनानि च शुभ्राणि सर्वेषामुपलक्षये

^{५.१४१.३०}तव चापि मया कृष्ण स्वप्नान्ते रुधिराविला
आन्त्रेण पृथिवी दृष्टा परिक्षिप्ता जनार्दन

^{५.१४१.३१}अस्थिसंचयमारूढश्चामितौजा युधिष्ठिरः
सुवर्णपात्र्यां संहृष्टो भुक्तवान्घृतपायसम्

^{५.१४१.३२}युधिष्ठिरो मया दृष्टो ग्रसमानो वसुंधराम्
त्वया दत्तामिमां व्यक्तं भोक्ष्यते स वसुंधराम्

^{५.१४१.३३}उच्चं पर्वतमारूढो भीमकर्मा वृकोदरः
गदापाणिर्नरव्याघ्रो वीक्षन्निव महीमिमाम्

^{५.१४१.३४}क्षपयिष्यति नः सर्वान्स सुव्यक्तं महारणे
विदितं मे हृषीकेश यतो धर्मस्ततो जयः

^{५.१४१.३५}पाण्डुरं गजमारूढो गाण्डीवी स धनंजयः
त्वया सार्धं हृषीकेश श्रिया परमया ज्वलन्

^{५.१४१.३६}यूयं सर्वान्वधिष्यध्वं तत्र मे नास्ति संशयः
पार्थिवान्समरे कृष्ण दुर्योधनपुरोगमान्

^{५.१४१.३७}नकुलः सहदेवश्च सात्यकिश्च महारथः
शुद्धकेयूरकण्ठत्राः शुक्लमाल्याम्बरावृताः

^{५.१४१.३८}अधिरूढा नरव्याघ्रा नरवाहनमुत्तमम्
त्रय एते महामात्राः पाण्डुरच्छत्रवाससः

^{५.१४१.३९}श्वेतोष्णीषाश्च दृश्यन्ते त्रय एव जनार्दन
धार्तराष्ट्रस्य सैन्येषु तान्विजानीहि केशव

^{५.१४१.४०}अश्वत्थामा कृपश्चैव कृतवर्मा च सात्वतः
रक्तोष्णीषाश्च दृश्यन्ते सर्वे माधव पार्थिवाः

^{५.१४१.४१}उष्ट्रयुक्तं समारूढौ भीष्मद्रोणौ जनार्दन
मया सार्धं महाबाहो धार्तराष्ट्रेण चाभिभो

^{५.१४१.४२}अगस्त्यशास्तां च दिशं प्रयाताः स्म जनार्दन
अचिरेणैव कालेन प्राप्स्यामो यमसादनम्

^{५.१४१.४३}अहं चान्ये च राजानो यच्च तत्क्षत्रमण्डलम्
गाण्डीवाग्निं प्रवेक्ष्याम इति मे नास्ति संशयः

^{५.१४१.४४}कृष्ण उवाच

^{५.१४१.४५}उपस्थितविनाशेयं नूनमद्य वसुंधरा
तथा हि मे वचः कर्ण नोपैति हृदयं तव

^{५.१४१.४६}सर्वेषां तात भूतानां विनाशे समुपस्थिते
अनयो नयसंकाशो हृदयान्नापसर्पति

^{५.१४१.४७}कर्ण उवाच

^{५.१४१.४८}अपि त्वा कृष्ण पश्याम जीवन्तोऽस्मान्महारणात्
समुत्तीर्णा महाबाहो वीरक्षयविनाशनात्

^{५.१४१.४९}अथ वा संगमः कृष्ण स्वर्गे नो भविता ध्रुवम्
तत्रेदानीं समेष्यामः पुनः सार्धं त्वयानघ

^{५.१४१.५०}संजय उवाच

^{५.१४१.५१}इत्युक्त्वा माधवं कर्णः परिष्वज्य च पीडितम्
विसर्जितः केशवेन रथोपस्थादवातरत्

^{५.१४१.५२}ततः स्वरथमास्थाय जाम्बूनदविभूषितम्
सहास्माभिर्निववृते राधेयो दीनमानसः

^{५.१४१.५३}ततः शीघ्रतरं प्रायात्केशवः सहसात्यकिः
पुनरुच्चारयन्वाणीं याहि याहीति सारथिम्