^{५.१४७.१}वासुदेव उवाच

^{५.१४७.२}एवमुक्ते तु गान्धार्या धृतराष्ट्रो जनेश्वरः
दुर्योधनमुवाचेदं नृपमध्ये जनाधिप

^{५.१४७.३}दुर्योधन निबोधेदं यत्त्वां वक्ष्यामि पुत्रक
तथा तत्कुरु भद्रं ते यद्यस्ति पितृगौरवम्

^{५.१४७.४}सोमः प्रजापतिः पूर्वं कुरूणां वंशवर्धनः
सोमाद्बभूव षष्ठो वै ययातिर्नहुषात्मजः

^{५.१४७.५}तस्य पुत्रा बभूवुश्च पञ्च राजर्षिसत्तमाः
तेषां यदुर्महातेजा ज्येष्ठः समभवत्प्रभुः

^{५.१४७.६}पूरुर्यवीयांश्च ततो योऽस्माकं वंशवर्धनः
शर्मिष्ठायाः संप्रसूतो दुहितुर्वृषपर्वणः

^{५.१४७.७}यदुश्च भरतश्रेष्ठ देवयान्याः सुतोऽभवत्
दौहित्रस्तात शुक्रस्य काव्यस्यामिततेजसः

^{५.१४७.८}यादवानां कुलकरो बलवान्वीर्यसंमतः
अवमेने स तु क्षत्रं दर्पपूर्णः सुमन्दधीः

^{५.१४७.९}न चातिष्ठत्पितुः शास्त्रे बलदर्पविमोहितः
अवमेने च पितरं भ्रातॄंश्चाप्यपराजितः

^{५.१४७.१०}पृथिव्यां चतुरन्तायां यदुरेवाभवद्बली
वशे कृत्वा स नृपतीनवसन्नागसाह्वये

^{५.१४७.११}तं पिता परमक्रुद्धो ययातिर्नहुषात्मजः
शशाप पुत्रं गान्धारे राज्याच्च व्यपरोपयत्

^{५.१४७.१२}य चैनमन्ववर्तन्त भ्रातरो बलदर्पितम्
शशाप तानपि क्रुद्धो ययातिस्तनयानथ

^{५.१४७.१३}यवीयांसं ततः पूरुं पुत्रं स्ववशवर्तिनम्
राज्ये निवेशयामास विधेयं नृपसत्तमः

^{५.१४७.१४}एवं ज्येष्ठोऽप्यथोत्सिक्तो न राज्यमभिजायते
यवीयांसोऽभिजायन्ते राज्यं वृद्धोपसेवया

^{५.१४७.१५}तथैव सर्वधर्मज्ञः पितुर्मम पितामहः
प्रतीपः पृथिवीपालस्त्रिषु लोकेषु विश्रुतः

^{५.१४७.१६}तस्य पार्थिवसिंहस्य राज्यं धर्मेण शासतः
त्रयः प्रजज्ञिरे पुत्रा देवकल्पा यशस्विनः

^{५.१४७.१७}देवापिरभवज्ज्येष्ठो बाह्लीकस्तदनन्तरम्
तृतीयः शंतनुस्तात धृतिमान्मे पितामहः

^{५.१४७.१८}देवापिस्तु महातेजास्त्वग्दोषी राजसत्तमः
धार्मिकः सत्यवादी च पितुः शुश्रूषणे रतः

^{५.१४७.१९}पौरजानपदानां च संमतः साधुसत्कृतः
सर्वेषां बालवृद्धानां देवापिर्हृदयंगमः

^{५.१४७.२०}प्राज्ञश्च सत्यसंधश्च सर्वभूतहिते रतः
वर्तमानः पितुः शास्त्रे ब्राह्मणानां तथैव च

^{५.१४७.२१}बाह्लीकस्य प्रियो भ्राता शंतनोश्च महात्मनः
सौभ्रात्रं च परं तेषां सहितानां महात्मनाम्

^{५.१४७.२२}अथ कालस्य पर्याये वृद्धो नृपतिसत्तमः
संभारानभिषेकार्थं कारयामास शास्त्रतः
मङ्गलानि च सर्वाणि कारयामास चाभिभूः

^{५.१४७.२३}तं ब्राह्मणाश्च वृद्धाश्च पौरजानपदैः सह
सर्वे निवारयामासुर्देवापेरभिषेचनम्

^{५.१४७.२४}स तच्छ्रुत्वा तु नृपतिरभिषेकनिवारणम्
अश्रुकण्ठोऽभवद्राजा पर्यशोचत चात्मजम्

^{५.१४७.२५}एवं वदान्यो धर्मज्ञः सत्यसंधश्च सोऽभवत्
प्रियः प्रजानामपि संस्त्वग्दोषेण प्रदूषितः

^{५.१४७.२६}हीनाङ्गं पृथिवीपालं नाभिनन्दन्ति देवताः
इति कृत्वा नृपश्रेष्ठं प्रत्यषेधन्द्विजर्षभाः

^{५.१४७.२७}ततः प्रव्यथितात्मासौ पुत्रशोकसमन्वितः
ममार तं मृतं दृष्ट्वा देवापिः संश्रितो वनम्

^{५.१४७.२८}बाह्लीको मातुलकुले त्यक्त्वा राज्यं व्यवस्थितः
पितृभ्रातॄन्परित्यज्य प्राप्तवान्पुरमृद्धिमत्

^{५.१४७.२९}बाह्लीकेन त्वनुज्ञातः शंतनुर्लोकविश्रुतः
पितर्युपरते राजन्राजा राज्यमकारयत्

^{५.१४७.३०}तथैवाहं मतिमता परिचिन्त्येह पाण्डुना
ज्येष्ठः प्रभ्रंशितो राज्याद्धीनाङ्ग इति भारत

^{५.१४७.३१}पाण्डुस्तु राज्यं संप्राप्तः कनीयानपि सन्नृपः
विनाशे तस्य पुत्राणामिदं राज्यमरिंदम
मय्यभागिनि राज्याय कथं त्वं राज्यमिच्छसि

^{५.१४७.३२}युधिष्ठिरो राजपुत्रो महात्मा; न्यायागतं राज्यमिदं च तस्य
स कौरवस्यास्य जनस्य भर्ता; प्रशासिता चैव महानुभावः

^{५.१४७.३३}स सत्यसंधः सतताप्रमत्तः; शास्त्रे स्थितो बन्धुजनस्य साधुः
प्रियः प्रजानां सुहृदानुकम्पी; जितेन्द्रियः साधुजनस्य भर्ता

^{५.१४७.३४}क्षमा तितिक्षा दम आर्जवं च; सत्यव्रतत्वं श्रुतमप्रमादः
भूतानुकम्पा ह्यनुशासनं च; युधिष्ठिरे राजगुणाः समस्ताः

^{५.१४७.३५}अराजपुत्रस्त्वमनार्यवृत्तो; लुब्धस्तथा बन्धुषु पापबुद्धिः
क्रमागतं राज्यमिदं परेषां; हर्तुं कथं शक्ष्यसि दुर्विनीतः

^{५.१४७.३६}प्रयच्छ राज्यार्धमपेतमोहः; सवाहनं त्वं सपरिच्छदं च
ततोऽवशेषं तव जीवितस्य; सहानुजस्यैव भवेन्नरेन्द्र