^{५.१५३.१}वैशंपायन उवाच

^{५.१५३.२}ततः शांतनवं भीष्मं प्राञ्जलिर्धृतराष्ट्रजः
सह सर्वैर्महीपालैरिदं वचनमब्रवीत्

^{५.१५३.३}ऋते सेनाप्रणेतारं पृतना सुमहत्यपि
दीर्यते युद्धमासाद्य पिपीलिकपुटं यथा

^{५.१५३.४}न हि जातु द्वयोर्बुद्धिः समा भवति कर्हिचित्
शौर्यं च नाम नेतॄणां स्पर्धते च परस्परम्

^{५.१५३.५}श्रूयते च महाप्राज्ञ हैहयानमितौजसः
अभ्ययुर्ब्राह्मणाः सर्वे समुच्छ्रितकुशध्वजाः

^{५.१५३.६}तानन्वयुस्तदा वैश्याः शूद्राश्चैव पितामह
एकतस्तु त्रयो वर्णा एकतः क्षत्रियर्षभाः

^{५.१५३.७}ते स्म युद्धेष्वभज्यन्त त्रयो वर्णाः पुनः पुनः
क्षत्रियास्तु जयन्त्येव बहुलं चैकतो बलम्

^{५.१५३.८}ततस्ते क्षत्रियानेव पप्रच्छुर्द्विजसत्तमाः
तेभ्यः शशंसुर्धर्मज्ञा याथातथ्यं पितामह

^{५.१५३.९}वयमेकस्य शृणुमो महाबुद्धिमतो रणे
भवन्तस्तु पृथक्सर्वे स्वबुद्धिवशवर्तिनः

^{५.१५३.१०}ततस्ते ब्राह्मणाश्चक्रुरेकं सेनापतिं द्विजम्
नयेषु कुशलं शूरमजयन्क्षत्रियांस्ततः

^{५.१५३.११}एवं ये कुशलं शूरं हिते स्थितमकल्मषम्
सेनापतिं प्रकुर्वन्ति ते जयन्ति रणे रिपून्

^{५.१५३.१२}भवानुशनसा तुल्यो हितैषी च सदा मम
असंहार्यः स्थितो धर्मे स नः सेनापतिर्भव

^{५.१५३.१३}रश्मीवतामिवादित्यो वीरुधामिव चन्द्रमाः
कुबेर इव यक्षाणां मरुतामिव वासवः

^{५.१५३.१४}पर्वतानां यथा मेरुः सुपर्णः पततामिव
कुमार इव भूतानां वसूनामिव हव्यवाट्

^{५.१५३.१५}भवता हि वयं गुप्ताः शक्रेणेव दिवौकसः
अनाधृष्या भविष्यामस्त्रिदशानामपि ध्रुवम्

^{५.१५३.१६}प्रयातु नो भवानग्रे देवानामिव पावकिः
वयं त्वामनुयास्यामः सौरभेया इवर्षभम्

^{५.१५३.१७}भीष्म उवाच

^{५.१५३.१८}एवमेतन्महाबाहो यथा वदसि भारत
यथैव हि भवन्तो मे तथैव मम पाण्डवाः

^{५.१५३.१९}अपि चैव मया श्रेयो वाच्यं तेषां नराधिप
योद्धव्यं तु तवार्थाय यथा स समयः कृतः

^{५.१५३.२०}न तु पश्यामि योद्धारमात्मनः सदृशं भुवि
ऋते तस्मान्नरव्याघ्रात्कुन्तीपुत्राद्धनंजयात्

^{५.१५३.२१}स हि वेद महाबाहुर्दिव्यान्यस्त्राणि सर्वशः
न तु मां विवृतो युद्धे जातु युध्येत पाण्डवः

^{५.१५३.२२}अहं स च क्षणेनैव निर्मनुष्यमिदं जगत्
कुर्यां शस्त्रबलेनैव ससुरासुरराक्षसम्

^{५.१५३.२३}न त्वेवोत्सादनीया मे पाण्डोः पुत्रा नराधिप
तस्माद्योधान्हनिष्यामि प्रयोगेणायुतं सदा

^{५.१५३.२४}एवमेषां करिष्यामि निधनं कुरुनन्दन
न चेत्ते मां हनिष्यन्ति पूर्वमेव समागमे

^{५.१५३.२५}सेनापतिस्त्वहं राजन्समयेनापरेण ते
भविष्यामि यथाकामं तन्मे श्रोतुमिहार्हसि

^{५.१५३.२६}कर्णो वा युध्यतां पूर्वमहं वा पृथिवीपते
स्पर्धते हि सदात्यर्थं सूतपुत्रो मया रणे

^{५.१५३.२७}कर्ण उवाच

^{५.१५३.२८}नाहं जीवति गाङ्गेये योत्स्ये राजन्कथंचन
हते भीष्मे तु योत्स्यामि सह गाण्डीवधन्वना

^{५.१५३.२९}वैशंपायन उवाच

^{५.१५३.३०}ततः सेनापतिं चक्रे विधिवद्भूरिदक्षिणम्
धृतराष्ट्रात्मजो भीष्मं सोऽभिषिक्तो व्यरोचत

^{५.१५३.३१}ततो भेरीश्च शङ्खांश्च शतशश्चैव पुष्करान्
वादयामासुरव्यग्राः पुरुषा राजशासनात्

^{५.१५३.३२}सिंहनादाश्च विविधा वाहनानां च निस्वनाः
प्रादुरासन्ननभ्रे च वर्षं रुधिरकर्दमम्

^{५.१५३.३३}निर्घाताः पृथिवीकम्पा गजबृंहितनिस्वनाः
आसंश्च सर्वयोधानां पातयन्तो मनांस्युत

^{५.१५३.३४}वाचश्चाप्यशरीरिण्यो दिवश्चोल्काः प्रपेदिरे
शिवाश्च भयवेदिन्यो नेदुर्दीप्तस्वरा भृशम्

^{५.१५३.३५}सेनापत्ये यदा राजा गाङ्गेयमभिषिक्तवान्
तदैतान्युग्ररूपाणि अभवञ्शतशो नृप

^{५.१५३.३६}ततः सेनापतिं कृत्वा भीष्मं परबलार्दनम्
वाचयित्वा द्विजश्रेष्ठान्निष्कैर्गोभिश्च भूरिशः

^{५.१५३.३७}वर्धमानो जयाशीर्भिर्निर्ययौ सैनिकैर्वृतः
आपगेयं पुरस्कृत्य भ्रातृभिः सहितस्तदा
स्कन्धावारेण महता कुरुक्षेत्रं जगाम ह

^{५.१५३.३८}परिक्रम्य कुरुक्षेत्रं कर्णेन सह कौरवः
शिबिरं मापयामास समे देशे नराधिपः

^{५.१५३.३९}मधुरानूषरे देशे प्रभूतयवसेन्धने
यथैव हास्तिनपुरं तद्वच्छिबिरमाबभौ