^{५.१५६.१}जनमेजय उवाच

^{५.१५६.२}तथा व्यूढेष्वनीकेषु कुरुक्षेत्रे द्विजर्षभ
किमकुर्वन्त कुरवः कालेनाभिप्रचोदिताः

^{५.१५६.३}वैशंपायन उवाच

^{५.१५६.४}तथा व्यूढेष्वनीकेषु यत्तेषु भरतर्षभ
धृतराष्ट्रो महाराज संजयं वाक्यमब्रवीत्

^{५.१५६.५}एहि संजय मे सर्वमाचक्ष्वानवशेषतः
सेनानिवेशे यद्वृत्तं कुरुपाण्डवसेनयोः

^{५.१५६.६}दिष्टमेव परं मन्ये पौरुषं चाप्यनर्थकम्
यदहं जानमानोऽपि युद्धदोषान्क्षयोदयान्

^{५.१५६.७}तथापि निकृतिप्रज्ञं पुत्रं दुर्द्यूतदेविनम्
न शक्नोमि नियन्तुं वा कर्तुं वा हितमात्मनः

^{५.१५६.८}भवत्येव हि मे सूत बुद्धिर्दोषानुदर्शिनी
दुर्योधनं समासाद्य पुनः सा परिवर्तते

^{५.१५६.९}एवं गते वै यद्भावि तद्भविष्यति संजय
क्षत्रधर्मः किल रणे तनुत्यागोऽभिपूजितः

^{५.१५६.१०}संजय उवाच

^{५.१५६.११}त्वद्युक्तोऽयमनुप्रश्नो महाराज यथार्हसि
न तु दुर्योधने दोषमिममासक्तुमर्हसि
शृणुष्वानवशेषेण वदतो मम पार्थिव

^{५.१५६.१२}य आत्मनो दुश्चरितादशुभं प्राप्नुयान्नरः
एनसा न स दैवं वा कालं वा गन्तुमर्हति

^{५.१५६.१३}महाराज मनुष्येषु निन्द्यं यः सर्वमाचरेत्
स वध्यः सर्वलोकस्य निन्दितानि समाचरन्

^{५.१५६.१४}निकारा मनुजश्रेष्ठ पाण्डवैस्त्वत्प्रतीक्षया
अनुभूताः सहामात्यैर्निकृतैरधिदेवने

^{५.१५६.१५}हयानां च गजानां च राज्ञां चामिततेजसाम्
वैशसं समरे वृत्तं यत्तन्मे शृणु सर्वशः

^{५.१५६.१६}स्थिरो भूत्वा महाराज सर्वलोकक्षयोदयम्
यथाभूतं महायुद्धे श्रुत्वा मा विमना भव

^{५.१५६.१७}न ह्येव कर्ता पुरुषः कर्मणोः शुभपापयोः
अस्वतन्त्रो हि पुरुषः कार्यते दारुयन्त्रवत्

^{५.१५६.१८}केचिदीश्वरनिर्दिष्टाः केचिदेव यदृच्छया
पूर्वकर्मभिरप्यन्ये त्रैधमेतद्विकृष्यते