^{५.१६४.१}भीष्म उवाच

^{५.१६४.२}शकुनिर्मातुलस्तेऽसौ रथ एको नराधिप
प्रसज्य पाण्डवैर्वैरं योत्स्यते नात्र संशयः

^{५.१६४.३}एतस्य सैन्या दुर्धर्षाः समरेऽप्रतियायिनः
विकृतायुधभूयिष्ठा वायुवेगसमा जवे

^{५.१६४.४}द्रोणपुत्रो महेष्वासः सर्वेषामति धन्विनाम्
समरे चित्रयोधी च दृढास्त्रश्च महारथः

^{५.१६४.५}एतस्य हि महाराज यथा गाण्डीवधन्वनः
शरासनाद्विनिर्मुक्ताः संसक्ता यान्ति सायकाः

^{५.१६४.६}नैष शक्यो मया वीरः संख्यातुं रथसत्तमः
निर्दहेदपि लोकांस्त्रीनिच्छन्नेष महायशाः

^{५.१६४.७}क्रोधस्तेजश्च तपसा संभृतोऽऽश्रमवासिना
द्रोणेनानुगृहीतश्च दिव्यैरस्त्रैरुदारधीः

^{५.१६४.८}दोषस्त्वस्य महानेको येनैष भरतर्षभ
न मे रथो नातिरथो मतः पार्थिवसत्तम

^{५.१६४.९}जीवितं प्रियमत्यर्थमायुष्कामः सदा द्विजः
न ह्यस्य सदृशः कश्चिदुभयोः सेनयोरपि

^{५.१६४.१०}हन्यादेकरथेनैव देवानामपि वाहिनीम्
वपुष्मांस्तलघोषेण स्फोटयेदपि पर्वतान्

^{५.१६४.११}असंख्येयगुणो वीरः प्रहर्ता दारुणद्युतिः
दण्डपाणिरिवासह्यः कालवत्प्रचरिष्यति

^{५.१६४.१२}युगान्ताग्निसमः क्रोधे सिंहग्रीवो महामतिः
एष भारत युद्धस्य पृष्ठं संशमयिष्यति

^{५.१६४.१३}पिता त्वस्य महातेजा वृद्धोऽपि युवभिर्वरः
रणे कर्म महत्कर्ता तत्र मे नास्ति संशयः

^{५.१६४.१४}अस्त्रवेगानिलोद्धूतः सेनाकक्षेन्धनोत्थितः
पाण्डुपुत्रस्य सैन्यानि प्रधक्ष्यति जये धृतः

^{५.१६४.१५}रथयूथपयूथानां यूथपः स नरर्षभः
भारद्वाजात्मजः कर्ता कर्म तीव्रं हिताय वः

^{५.१६४.१६}सर्वमूर्धाभिषिक्तानामाचार्यः स्थविरो गुरुः
गच्छेदन्तं सृञ्जयानां प्रियस्त्वस्य धनंजयः

^{५.१६४.१७}नैष जातु महेष्वासः पार्थमक्लिष्टकारिणम्
हन्यादाचार्यकं दीप्तं संस्मृत्य गुणनिर्जितम्

^{५.१६४.१८}श्लाघत्येष सदा वीरः पार्थस्य गुणविस्तरैः
पुत्रादभ्यधिकं चैव भारद्वाजोऽनुपश्यति

^{५.१६४.१९}हन्यादेकरथेनैव देवगन्धर्वदानवान्
एकीभूतानपि रणे दिव्यैरस्त्रैः प्रतापवान्

^{५.१६४.२०}पौरवो राजशार्दूलस्तव राजन्महारथः
मतो मम रथो वीर परवीररथारुजः

^{५.१६४.२१}स्वेन सैन्येन सहितः प्रतपञ्शत्रुवाहिनीम्
प्रधक्ष्यति स पाञ्चालान्कक्षं कृष्णगतिर्यथा

^{५.१६४.२२}सत्यव्रतो रथवरो राजपुत्रो महारथः
तव राजन्रिपुबले कालवत्प्रचरिष्यति

^{५.१६४.२३}एतस्य योधा राजेन्द्र विचित्रकवचायुधाः
विचरिष्यन्ति संग्रामे निघ्नन्तः शात्रवांस्तव

^{५.१६४.२४}वृषसेनो रथाग्र्यस्ते कर्णपुत्रो महारथः
प्रधक्ष्यति रिपूणां ते बलानि बलिनां वरः

^{५.१६४.२५}जलसंधो महातेजा राजन्रथवरस्तव
त्यक्ष्यते समरे प्राणान्मागधः परवीरहा

^{५.१६४.२६}एष योत्स्यति संग्रामे गजस्कन्धविशारदः
रथेन वा महाबाहुः क्षपयञ्शत्रुवाहिनीम्

^{५.१६४.२७}रथ एष महाराज मतो मम नरर्षभः
त्वदर्थे त्यक्ष्यति प्राणान्सह सैन्यो महारणे

^{५.१६४.२८}एष विक्रान्तयोधी च चित्रयोधी च संगरे
वीतभीश्चापि ते राजञ्शात्रवैः सह योत्स्यते

^{५.१६४.२९}बाह्लीकोऽतिरथश्चैव समरे चानिवर्तिता
मम राजन्मतो युद्धे शूरो वैवस्वतोपमः

^{५.१६४.३०}न ह्येष समरं प्राप्य निवर्तेत कथंचन
यथा सततगो राजन्नाभिहत्य परान्रणे

^{५.१६४.३१}सेनापतिर्महाराज सत्यवांस्ते महारथः
रणेष्वद्भुतकर्मा च रथः पररथारुजः

^{५.१६४.३२}एतस्य समरं दृष्ट्वा न व्यथास्ति कथंचन
उत्स्मयन्नभ्युपैत्येष परान्रथपथे स्थितान्

^{५.१६४.३३}एष चारिषु विक्रान्तः कर्म सत्पुरुषोचितम्
कर्ता विमर्दे सुमहत्त्वदर्थे पुरुषोत्तमः

^{५.१६४.३४}अलायुधो राक्षसेन्द्रः क्रूरकर्मा महाबलः
हनिष्यति परान्राजन्पूर्ववैरमनुस्मरन्

^{५.१६४.३५}एष राक्षससैन्यानां सर्वेषां रथसत्तमः
मायावी दृढवैरश्च समरे विचरिष्यति

^{५.१६४.३६}प्राग्ज्योतिषाधिपो वीरो भगदत्तः प्रतापवान्
गजाङ्कुशधरश्रेष्ठो रथे चैव विशारदः

^{५.१६४.३७}एतेन युद्धमभवत्पुरा गाण्डीवधन्वनः
दिवसान्सुबहून्राजन्नुभयोर्जयगृद्धिनोः

^{५.१६४.३८}ततः सखायं गान्धारे मानयन्पाकशासनम्
अकरोत्संविदं तेन पाण्डवेन महात्मना

^{५.१६४.३९}एष योत्स्यति संग्रामे गजस्कन्धविशारदः
ऐरावतगतो राजा देवानामिव वासवः