^{५.४५.१}सनत्सुजात उवाच

^{५.४५.२}यत्तच्छुक्रं महज्ज्योतिर्दीप्यमानं महद्यशः
तद्वै देवा उपासन्ते यस्मादर्को विराजते
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.३}शुक्राद्ब्रह्म प्रभवति ब्रह्म शुक्रेण वर्धते
तच्छुक्रं ज्योतिषां मध्येऽतप्तं तपति तापनम्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.४}आपोऽथ अद्भ्यः सलिलस्य मध्ये; उभौ देवौ शिश्रियातेऽन्तरिक्षे
स सध्रीचीः स विषूचीर्वसाना; उभे बिभर्ति पृथिवीं दिवं च
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.५}उभौ च देवौ पृथिवीं दिवं च; दिशश्च शुक्रं भुवनं बिभर्ति
तस्माद्दिशः सरितश्च स्रवन्ति; तस्मात्समुद्रा विहिता महान्तः
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.६}चक्रे रथस्य तिष्ठन्तं ध्रुवस्याव्ययकर्मणः
केतुमन्तं वहन्त्यश्वास्तं दिव्यमजरं दिवि
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.७}न सादृश्ये तिष्ठति रूपमस्य; न चक्षुषा पश्यति कश्चिदेनम्
मनीषयाथो मनसा हृदा च; य एवं विदुरमृतास्ते भवन्ति
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.८}द्वादशपूगां सरितं देवरक्षितम्
मधु ईशन्तस्तदा संचरन्ति घोरम्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.९}तदर्धमासं पिबति संचित्य भ्रमरो मधु
ईशानः सर्वभूतेषु हविर्भूतमकल्पयत्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१०}हिरण्यपर्णमश्वत्थमभिपत्य अपक्षकाः
ते तत्र पक्षिणो भूत्वा प्रपतन्ति यथादिशम्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.११}पूर्णात्पूर्णान्युद्धरन्ति पूर्णात्पूर्णानि चक्रिरे
हरन्ति पूर्णात्पूर्णानि पूर्णमेवावशिष्यते
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१२}तस्माद्वै वायुरायातस्तस्मिंश्च प्रयतः सदा
तस्मादग्निश्च सोमश्च तस्मिंश्च प्राण आततः

^{५.४५.१३}सर्वमेव ततो विद्यात्तत्तद्वक्तुं न शक्नुमः
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१४}अपानं गिरति प्राणः प्राणं गिरति चन्द्रमाः
आदित्यो गिरते चन्द्रमादित्यं गिरते परः
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१५}एकं पादं नोत्क्षिपति सलिलाद्धंस उच्चरन्
तं चेत्सततमृत्विजं न मृत्युर्नामृतं भवेत्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१६}एवं देवो महात्मा स पावकं पुरुषो गिरन्
यो वै तं पुरुषं वेद तस्येहात्मा न रिष्यते
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१७}यः सहस्रं सहस्राणां पक्षान्संतत्य संपतेत्
मध्यमे मध्य आगच्छेदपि चेत्स्यान्मनोजवः
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१८}न दर्शने तिष्ठति रूपमस्य; पश्यन्ति चैनं सुविशुद्धसत्त्वाः
हितो मनीषी मनसाभिपश्ये;द्ये तं श्रयेयुरमृतास्ते भवन्ति
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.१९}गूहन्ति सर्पा इव गह्वराणि; स्वशिक्षया स्वेन वृत्तेन मर्त्याः
तेषु प्रमुह्यन्ति जना विमूढा; यथाध्वानं मोहयन्ते भयाय
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.२०}सदा सदासत्कृतः स्यान्न मृत्युरमृतं कुतः
सत्यानृते सत्यसमानबन्धने; सतश्च योनिरसतश्चैक एव
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.२१}न साधुना नोत असाधुना वा; समानमेतद्दृश्यते मानुषेषु
समानमेतदमृतस्य विद्या;देवंयुक्तो मधु तद्वै परीप्सेत्
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.२२}नास्यातिवादा हृदयं तापयन्ति; नानधीतं नाहुतमग्निहोत्रम्
मनो ब्राह्मीं लघुतामादधीत; प्रज्ञानमस्य नाम धीरा लभन्ते
योगिनस्तं प्रपश्यन्ति भगवन्तं सनातनम्

^{५.४५.२३}एवं यः सर्वभूतेषु आत्मानमनुपश्यति
अन्यत्रान्यत्र युक्तेषु किं स शोचेत्ततः परम्

^{५.४५.२४}यथोदपाने महति सर्वतः संप्लुतोदके
एवं सर्वेषु वेदेषु ब्राह्मणस्य विजानतः

^{५.४५.२५}अङ्गुष्ठमात्रः पुरुषो महात्मा; न दृश्यतेऽसौ हृदये निविष्टः
अजश्चरो दिवारात्रमतन्द्रितश्च; स तं मत्वा कविरास्ते प्रसन्नः

^{५.४५.२६}अहमेवास्मि वो माता पिता पुत्रोऽस्म्यहं पुनः
आत्माहमपि सर्वस्य यच्च नास्ति यदस्ति च

^{५.४५.२७}पितामहोऽस्मि स्थविरः पिता पुत्रश्च भारत
ममैव यूयमात्मस्था न मे यूयं न वोऽप्यहम्

^{५.४५.२८}आत्मैव स्थानं मम जन्म चात्मा; वेदप्रोक्तोऽहमजरप्रतिष्ठः

^{५.४५.२९}अणोरणीयान्सुमनाः सर्वभूतेषु जागृमि
पितरं सर्वभूतानां पुष्करे निहितं विदुः