^{६.११०.१}संजय उवाच

^{६.११०.२}अर्जुनस्तु रणे शल्यं यतमानं महारथम्
छादयामास समरे शरैः संनतपर्वभिः

^{६.११०.३}सुशर्माणं कृपं चैव त्रिभिस्त्रिभिरविध्यत
प्राग्ज्योतिषं च समरे सैन्धवं च जयद्रथम्

^{६.११०.४}चित्रसेनं विकर्णं च कृतवर्माणमेव च
दुर्मर्षणं च राजेन्द्र आवन्त्यौ च महारथौ

^{६.११०.५}एकैकं त्रिभिरानर्छत्कङ्कबर्हिणवाजितैः
शरैरतिरथो युद्धे पीडयन्वाहिनीं तव

^{६.११०.६}जयद्रथो रणे पार्थं भित्त्वा भारत सायकैः
भीमं विव्याध तरसा चित्रसेनरथे स्थितः

^{६.११०.७}शल्यश्च समरे जिष्णुं कृपश्च रथिनां वरः
विव्यधाते महाबाहुं बहुधा मर्मभेदिभिः

^{६.११०.८}चित्रसेनादयश्चैव पुत्रास्तव विशां पते
पञ्चभिः पञ्चभिस्तूर्णं संयुगे निशितैः शरैः
आजघ्नुरर्जुनं संख्ये भीमसेनं च मारिष

^{६.११०.९}तौ तत्र रथिनां श्रेष्ठौ कौन्तेयौ भरतर्षभौ
अपीडयेतां समरे त्रिगर्तानां महद्बलम्

^{६.११०.१०}सुशर्मापि रणे पार्थं विद्ध्वा बहुभिरायसैः
ननाद बलवन्नादं नादयन्वै नभस्तलम्

^{६.११०.११}अन्ये च रथिनः शूरा भीमसेनधनंजयौ
विव्यधुर्निशितैर्बाणै रुक्मपुङ्खैरजिह्मगैः

^{६.११०.१२}तेषां तु रथिनां मध्ये कौन्तेयौ रथिनां वरौ
क्रीडमानौ रथोदारौ चित्ररूपौ व्यरोचताम्
आमिषेप्सू गवां मध्ये सिंहाविव बलोत्कटौ

^{६.११०.१३}छित्त्वा धनूंषि वीराणां शरांश्च बहुधा रणे
पातयामासतुर्वीरौ शिरांसि शतशो नृणाम्

^{६.११०.१४}रथाश्च बहवो भग्ना हयाश्च शतशो हताः
गजाश्च सगजारोहाः पेतुरुर्व्यां महामृधे

^{६.११०.१५}रथिनः सादिनश्चैव तत्र तत्र निसूदिताः
दृश्यन्ते बहुधा राजन्वेष्टमानाः समन्ततः

^{६.११०.१६}हतैर्गजपदात्योघैर्वाजिभिश्च निसूदितैः
रथैश्च बहुधा भग्नैः समास्तीर्यत मेदिनी

^{६.११०.१७}छत्रैश्च बहुधा छिन्नैर्ध्वजैश्च विनिपातितैः
अङ्कुशैरपविद्धैश्च परिस्तोमैश्च भारत

^{६.११०.१८}केयूरैरङ्गदैर्हारै राङ्कवैर्मृदितैस्तथा
उष्णीषैरपविद्धैश्च चामरव्यजनैरपि

^{६.११०.१९}तत्र तत्रापविद्धैश्च बाहुभिश्चन्दनोक्षितैः
ऊरुभिश्च नरेन्द्राणां समास्तीर्यत मेदिनी

^{६.११०.२०}तत्राद्भुतमपश्याम रणे पार्थस्य विक्रमम्
शरैः संवार्य तान्वीरान्निजघान बलं तव

^{६.११०.२१}पुत्रस्तु तव तं दृष्ट्वा भीमार्जुनसमागमम्
गाङ्गेयस्य रथाभ्याशमुपजग्मे महाभये

^{६.११०.२२}कृपश्च कृतवर्मा च सैन्धवश्च जयद्रथः
विन्दानुविन्दावावन्त्यावाजग्मुः संयुगं तदा

^{६.११०.२३}ततो भीमो महेष्वासः फल्गुनश्च महारथः
कौरवाणां चमूं घोरां भृशं दुद्रुवतू रणे

^{६.११०.२४}ततो बर्हिणवाजानामयुतान्यर्बुदानि च
धनंजयरथे तूर्णं पातयन्ति स्म संयुगे

^{६.११०.२५}ततस्ताञ्शरजालेन संनिवार्य महारथान्
पार्थः समन्तात्समरे प्रेषयामास मृत्यवे

^{६.११०.२६}शल्यस्तु समरे जिष्णुं क्रीडन्निव महारथः
आजघानोरसि क्रुद्धो भल्लैः संनतपर्वभिः

^{६.११०.२७}तस्य पार्थो धनुश्छित्त्वा हस्तावापं च पञ्चभिः
अथैनं सायकैस्तीक्ष्णैर्भृशं विव्याध मर्मणि

^{६.११०.२८}अथान्यद्धनुरादाय समरे भारसाधनम्
मद्रेश्वरो रणे जिष्णुं ताडयामास रोषितः

^{६.११०.२९}त्रिभिः शरैर्महाराज वासुदेवं च पञ्चभिः
भीमसेनं च नवभिर्बाह्वोरुरसि चार्पयत्

^{६.११०.३०}ततो द्रोणो महाराज मागधश्च महारथः
दुर्योधनसमादिष्टौ तं देशमुपजग्मतुः

^{६.११०.३१}यत्र पार्थो महाराज भीमसेनश्च पाण्डवः
कौरव्यस्य महासेनां जघ्नतुस्तौ महारथौ

^{६.११०.३२}जयत्सेनस्तु समरे भीमं भीमायुधं युवा
विव्याध निशितैर्बाणैरष्टभिर्भरतर्षभ

^{६.११०.३३}तं भीमो दशभिर्विद्ध्वा पुनर्विव्याध सप्तभिः
सारथिं चास्य भल्लेन रथनीडादपाहरत्

^{६.११०.३४}उद्भ्रान्तैस्तुरगैः सोऽथ द्रवमाणैः समन्ततः
मागधोऽपहृतो राजा सर्वसैन्यस्य पश्यतः

^{६.११०.३५}द्रोणस्तु विवरं लब्ध्वा भीमसेनं शिलीमुखैः
विव्याध बाणैः सुशितैः पञ्चषष्ट्या तमायसैः

^{६.११०.३६}तं भीमः समरश्लाघी गुरुं पितृसमं रणे
विव्याध नवभिर्भल्लैस्तथा षष्ट्या च भारत

^{६.११०.३७}अर्जुनस्तु सुशर्माणं विद्ध्वा बहुभिरायसैः
व्यधमत्तस्य तत्सैन्यं महाभ्राणि यथानिलः

^{६.११०.३८}ततो भीष्मश्च राजा च सौबलश्च बृहद्बलः
अभ्यद्रवन्त संक्रुद्धा भीमसेनधनंजयौ

^{६.११०.३९}तथैव पाण्डवाः शूरा धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः
अभ्यद्रवन्रणे भीष्मं व्यादितास्यमिवान्तकम्

^{६.११०.४०}शिखण्डी तु समासाद्य भारतानां पितामहम्
अभ्यद्रवत संहृष्टो भयं त्यक्त्वा यतव्रतम्

^{६.११०.४१}युधिष्ठिरमुखाः पार्थाः पुरस्कृत्य शिखण्डिनम्
अयोधयन्रणे भीष्मं संहताः सह सृञ्जयैः

^{६.११०.४२}तथैव तावकाः सर्वे पुरस्कृत्य यतव्रतम्
शिखण्डिप्रमुखान्पार्थान्योधयन्ति स्म संयुगे

^{६.११०.४३}ततः प्रववृते युद्धं कौरवाणां भयावहम्
तत्र पाण्डुसुतैः सार्धं भीष्मस्य विजयं प्रति

^{६.११०.४४}तावकानां रणे भीष्मो ग्लह आसीद्विशां पते
तत्र हि द्यूतमायातं विजयायेतराय वा

^{६.११०.४५}धृष्टद्युम्नो महाराज सर्वसैन्यान्यचोदयत्
अभिद्रवत गाङ्गेयं मा भैष्ट नरसत्तमाः

^{६.११०.४६}सेनापतिवचः श्रुत्वा पाण्डवानां वरूथिनी
भीष्ममेवाभ्ययात्तूर्णं प्राणांस्त्यक्त्वा महाहवे

^{६.११०.४७}भीष्मोऽपि रथिनां श्रेष्ठः प्रतिजग्राह तां चमूम्
आपतन्तीं महाराज वेलामिव महोदधिः