^{७.२८.१}धृतराष्ट्र उवाच

^{७.२८.२}तथा क्रुद्धः किमकरोद्भगदत्तस्य पाण्डवः
प्राग्ज्योतिषो वा पार्थस्य तन्मे शंस यथातथम्

^{७.२८.३}संजय उवाच

^{७.२८.४}प्राग्ज्योतिषेण संसक्तावुभौ दाशार्हपाण्डवौ
मृत्योरिवान्तिकं प्राप्तौ सर्वभूतानि मेनिरे

^{७.२८.५}तथा हि शरवर्षाणि पातयत्यनिशं प्रभो
भगदत्तो गजस्कन्धात्कृष्णयोः स्यन्दनस्थयोः

^{७.२८.६}अथ कार्ष्णायसैर्बाणैः पूर्णकार्मुकनिःसृतैः
अविध्यद्देवकीपुत्रं हेमपुङ्खैः शिलाशितैः

^{७.२८.७}अग्निस्पर्शसमास्तीक्ष्णा भगदत्तेन चोदिताः
निर्भिद्य देवकीपुत्रं क्षितिं जग्मुः शरास्ततः

^{७.२८.८}तस्य पार्थो धनुश्छित्त्वा शरावापं निहत्य च
लाडयन्निव राजानं भगदत्तमयोधयत्

^{७.२८.९}सोऽर्करश्मिनिभांस्तीक्ष्णांस्तोमरान्वै चतुर्दश
प्रेरयत्सव्यसाची तांस्त्रिधैकैकमथाच्छिनत्

^{७.२८.१०}ततो नागस्य तद्वर्म व्यधमत्पाकशासनिः
शरजालेन स बभौ व्यभ्रः पर्वतराडिव

^{७.२८.११}ततः प्राग्ज्योतिषः शक्तिं हेमदण्डामयस्मयीम्
व्यसृजद्वासुदेवाय द्विधा तामर्जुनोऽच्छिनत्

^{७.२८.१२}ततश्छत्रं ध्वजं चैव छित्त्वा राज्ञोऽर्जुनः शरैः
विव्याध दशभिस्तूर्णमुत्स्मयन्पर्वताधिपम्

^{७.२८.१३}सोऽतिविद्धोऽर्जुनशरैः सुपुङ्खैः कङ्कपत्रिभिः
भगदत्तस्ततः क्रुद्धः पाण्डवस्य महात्मनः

^{७.२८.१४}व्यसृजत्तोमरान्मूर्ध्नि श्वेताश्वस्योन्ननाद च
तैरर्जुनस्य समरे किरीटं परिवर्तितम्

^{७.२८.१५}परिवृत्तं किरीटं तं यमयन्नेव फल्गुनः
सुदृष्टः क्रियतां लोक इति राजानमब्रवीत्

^{७.२८.१६}एवमुक्तस्तु संक्रुद्धः शरवर्षेण पाण्डवम्
अभ्यवर्षत्सगोविन्दं धनुरादाय भास्वरम्

^{७.२८.१७}तस्य पार्थो धनुश्छित्त्वा तूणीरान्संनिकृत्य च
त्वरमाणो द्विसप्तत्या सर्वमर्मस्वताडयत्

^{७.२८.१८}विद्धस्तथाप्यव्यथितो वैष्णवास्त्रमुदीरयन्
अभिमन्त्र्याङ्कुशं क्रुद्धो व्यसृजत्पाण्डवोरसि

^{७.२८.१९}विसृष्टं भगदत्तेन तदस्त्रं सर्वघातकम्
उरसा प्रतिजग्राह पार्थं संछाद्य केशवः

^{७.२८.२०}वैजयन्त्यभवन्माला तदस्त्रं केशवोरसि
ततोऽर्जुनः क्लान्तमनाः केशवं प्रत्यभाषत

^{७.२८.२१}अयुध्यमानस्तुरगान्संयन्तास्मि जनार्दन
इत्युक्त्वा पुण्डरीकाक्ष प्रतिज्ञां स्वां न रक्षसि

^{७.२८.२२}यद्यहं व्यसनी वा स्यामशक्तो वा निवारणे
ततस्त्वयैवं कार्यं स्यान्न तु कार्यं मयि स्थिते

^{७.२८.२३}सबाणः सधनुश्चाहं ससुरासुरमानवान्
शक्तो लोकानिमाञ्जेतुं तच्चापि विदितं तव

^{७.२८.२४}ततोऽर्जुनं वासुदेवः प्रत्युवाचार्थवद्वचः
शृणु गुह्यमिदं पार्थ यथा वृत्तं पुरानघ

^{७.२८.२५}चतुर्मूर्तिरहं शश्वल्लोकत्राणार्थमुद्यतः
आत्मानं प्रविभज्येह लोकानां हितमादधे

^{७.२८.२६}एका मूर्तिस्तपश्चर्यां कुरुते मे भुवि स्थिता
अपरा पश्यति जगत्कुर्वाणं साध्वसाधुनी

^{७.२८.२७}अपरा कुरुते कर्म मानुषं लोकमाश्रिता
शेते चतुर्थी त्वपरा निद्रां वर्षसहस्रिकाम्

^{७.२८.२८}यासौ वर्षसहस्रान्ते मूर्तिरुत्तिष्ठते मम
वरार्हेभ्यो वराञ्श्रेष्ठांस्तस्मिन्काले ददाति सा

^{७.२८.२९}तं तु कालमनुप्राप्तं विदित्वा पृथिवी तदा
प्रायाचत वरं यं मां नरकार्थाय तं शृणु

^{७.२८.३०}देवानामसुराणां च अवध्यस्तनयोऽस्तु मे
उपेतो वैष्णवास्त्रेण तन्मे त्वं दातुमर्हसि

^{७.२८.३१}एवं वरमहं श्रुत्वा जगत्यास्तनये तदा
अमोघमस्त्रमददं वैष्णवं तदहं पुरा

^{७.२८.३२}अवोचं चैतदस्त्रं वै ह्यमोघं भवतु क्षमे
नरकस्याभिरक्षार्थं नैनं कश्चिद्वधिष्यति

^{७.२८.३३}अनेनास्त्रेण ते गुप्तः सुतः परबलार्दनः
भविष्यति दुराधर्षः सर्वलोकेषु सर्वदा

^{७.२८.३४}तथेत्युक्त्वा गता देवी कृतकामा मनस्विनी
स चाप्यासीद्दुराधर्षो नरकः शत्रुतापनः

^{७.२८.३५}तस्मात्प्राग्ज्योतिषं प्राप्तं तदस्त्रं पार्थ मामकम्
नास्यावध्योऽस्ति लोकेषु सेन्द्ररुद्रेषु मारिष

^{७.२८.३६}तन्मया त्वत्कृतेनैतदन्यथा व्यपनाशितम्
वियुक्तं परमास्त्रेण जहि पार्थ महासुरम्

^{७.२८.३७}वैरिणं युधि दुर्धर्षं भगदत्तं सुरद्विषम्
यथाहं जघ्निवान्पूर्वं हितार्थं नरकं तथा

^{७.२८.३८}एवमुक्तस्ततः पार्थः केशवेन महात्मना
भगदत्तं शितैर्बाणैः सहसा समवाकिरत्

^{७.२८.३९}ततः पार्थो महाबाहुरसंभ्रान्तो महामनाः
कुम्भयोरन्तरे नागं नाराचेन समार्पयत्

^{७.२८.४०}समासाद्य तु तं नागं बाणो वज्र इवाचलम्
अभ्यगात्सह पुङ्खेन वल्मीकमिव पन्नगः

^{७.२८.४१}स तु विष्टभ्य गात्राणि दन्ताभ्यामवनिं ययौ
नदन्नार्तस्वरं प्राणानुत्ससर्ज महाद्विपः

^{७.२८.४२}ततश्चन्द्रार्धबिम्बेन शरेण नतपर्वणा
बिभेद हृदयं राज्ञो भगदत्तस्य पाण्डवः

^{७.२८.४३}स भिन्नहृदयो राजा भगदत्तः किरीटिना
शरासनं शरांश्चैव गतासुः प्रमुमोच ह

^{७.२८.४४}शिरसस्तस्य विभ्रष्टः पपात च वराङ्कुशः
नालताडनविभ्रष्टं पलाशं नलिनादिव

^{७.२८.४५}स हेममाली तपनीयभाण्डा;त्पपात नागाद्गिरिसंनिकाशात्
सुपुष्पितो मारुतवेगरुग्णो; महीधराग्रादिव कर्णिकारः

^{७.२८.४६}निहत्य तं नरपतिमिन्द्रविक्रमं; सखायमिन्द्रस्य तथैन्द्रिराहवे
ततोऽपरांस्तव जयकाङ्क्षिणो नरा;न्बभञ्ज वायुर्बलवान्द्रुमानिव