^{९.१७.१}संजय उवाच

^{९.१७.२}शल्ये तु निहते राजन्मद्रराजपदानुगाः
रथाः सप्तशता वीरा निर्ययुर्महतो बलात्

^{९.१७.३}दुर्योधनस्तु द्विरदमारुह्याचलसंनिभम्
छत्रेण ध्रियमाणेन वीज्यमानश्च चामरैः
न गन्तव्यं न गन्तव्यमिति मद्रानवारयत्

^{९.१७.४}दुर्योधनेन ते वीरा वार्यमाणाः पुनः पुनः
युधिष्ठिरं जिघांसन्तः पाण्डूनां प्राविशन्बलम्

^{९.१७.५}ते तु शूरा महाराज कृतचित्ताः स्म योधने
धनुःशब्दं महत्कृत्वा सहायुध्यन्त पाण्डवैः

^{९.१७.६}श्रुत्वा तु निहतं शल्यं धर्मपुत्रं च पीडितम्
मद्रराजप्रिये युक्तैर्मद्रकाणां महारथैः

^{९.१७.७}आजगाम ततः पार्थो गाण्डीवं विक्षिपन्धनुः
पूरयन्रथघोषेण दिशः सर्वा महारथः

^{९.१७.८}ततोऽर्जुनश्च भीमश्च माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ
सात्यकिश्च नरव्याघ्रो द्रौपदेयाश्च सर्वशः

^{९.१७.९}धृष्टद्युम्नः शिखण्डी च पाञ्चालाः सह सोमकैः
युधिष्ठिरं परीप्सन्तः समन्तात्पर्यवारयन्

^{९.१७.१०}ते समन्तात्परिवृताः पाण्डवैः पुरुषर्षभाः
क्षोभयन्ति स्म तां सेनां मकराः सागरं यथा

^{९.१७.११}पुरोवातेन गङ्गेव क्षोभ्यमाना महानदी
अक्षोभ्यत तदा राजन्पाण्डूनां ध्वजिनी पुनः

^{९.१७.१२}प्रस्कन्द्य सेनां महतीं त्यक्तात्मानो महारथाः
वृक्षानिव महावाताः कम्पयन्ति स्म तावकाः

^{९.१७.१३}बहवश्चुक्रुशुस्तत्र क्व स राजा युधिष्ठिरः
भ्रातरो वास्य ते शूरा दृश्यन्ते नेह केचन

^{९.१७.१४}पाञ्चालानां महावीर्याः शिखण्डी च महारथः
धृष्टद्युम्नोऽथ शैनेयो द्रौपदेयाश्च सर्वशः

^{९.१७.१५}एवं तान्वादिनः शूरान्द्रौपदेया महारथाः
अभ्यघ्नन्युयुधानश्च मद्रराजपदानुगान्

^{९.१७.१६}चक्रैर्विमथितैः केचित्केचिच्छिन्नैर्महाध्वजैः
प्रत्यदृश्यन्त समरे तावका निहताः परैः

^{९.१७.१७}आलोक्य पाण्डवान्युद्धे योधा राजन्समन्ततः
वार्यमाणा ययुर्वेगात्तव पुत्रेण भारत

^{९.१७.१८}दुर्योधनस्तु तान्वीरान्वारयामास सान्त्वयन्
न चास्य शासनं कश्चित्तत्र चक्रे महारथः

^{९.१७.१९}ततो गान्धारराजस्य पुत्रः शकुनिरब्रवीत्
दुर्योधनं महाराज वचनं वचनक्षमः

^{९.१७.२०}किं नः संप्रेक्षमाणानां मद्राणां हन्यते बलम्
न युक्तमेतत्समरे त्वयि तिष्ठति भारत

^{९.१७.२१}सहितैर्नाम योद्धव्यमित्येष समयः कृतः
अथ कस्मात्परानेव घ्नतो मर्षयसे नृप

^{९.१७.२२}दुर्योधन उवाच

^{९.१७.२३}वार्यमाणा मया पूर्वं नैते चक्रुर्वचो मम
एते हि निहताः सर्वे प्रस्कन्नाः पाण्डुवाहिनीम्

^{९.१७.२४}शकुनिरुवाच

^{९.१७.२५}न भर्तुः शासनं वीरा रणे कुर्वन्त्यमर्षिताः
अलं क्रोद्धुं तथैतेषां नायं काल उपेक्षितुम्

^{९.१७.२६}यामः सर्वेऽत्र संभूय सवाजिरथकुञ्जराः
परित्रातुं महेष्वासान्मद्रराजपदानुगान्

^{९.१७.२७}अन्योन्यं परिरक्षामो यत्नेन महता नृप
एवं सर्वेऽनुसंचिन्त्य प्रययुर्यत्र सैनिकाः

^{९.१७.२८}संजय उवाच

^{९.१७.२९}एवमुक्तस्ततो राजा बलेन महता वृतः
प्रययौ सिंहनादेन कम्पयन्वै वसुंधराम्

^{९.१७.३०}हत विध्यत गृह्णीत प्रहरध्वं निकृन्तत
इत्यासीत्तुमुलः शब्दस्तव सैन्यस्य भारत

^{९.१७.३१}पाण्डवास्तु रणे दृष्ट्वा मद्रराजपदानुगान्
सहितानभ्यवर्तन्त गुल्ममास्थाय मध्यमम्

^{९.१७.३२}ते मुहूर्ताद्रणे वीरा हस्ताहस्तं विशां पते
निहताः प्रत्यदृश्यन्त मद्रराजपदानुगाः

^{९.१७.३३}ततो नः संप्रयातानां हतामित्रास्तरस्विनः
हृष्टाः किलकिलाशब्दमकुर्वन्सहिताः परे

^{९.१७.३४}अथोत्थितानि रुण्डानि समदृश्यन्त सर्वशः
पपात महती चोल्का मध्येनादित्यमण्डलम्

^{९.१७.३५}रथैर्भग्नैर्युगाक्षैश्च निहतैश्च महारथैः
अश्वैर्निपतितैश्चैव संछन्नाभूद्वसुंधरा

^{९.१७.३६}वातायमानैस्तुरगैर्युगासक्तैस्तुरंगमैः
अदृश्यन्त महाराज योधास्तत्र रणाजिरे

^{९.१७.३७}भग्नचक्रान्रथान्केचिदवहंस्तुरगा रणे
रथार्धं केचिदादाय दिशो दश विबभ्रमुः
तत्र तत्र च दृश्यन्ते योक्त्रैः श्लिष्टाः स्म वाजिनः

^{९.१७.३८}रथिनः पतमानाश्च व्यदृश्यन्त नरोत्तम
गगनात्प्रच्युताः सिद्धाः पुण्यानामिव संक्षये

^{९.१७.३९}निहतेषु च शूरेषु मद्रराजानुगेषु च
अस्मानापततश्चापि दृष्ट्वा पार्था महारथाः

^{९.१७.४०}अभ्यवर्तन्त वेगेन जयगृध्राः प्रहारिणः
बाणशब्दरवान्कृत्वा विमिश्राञ्शङ्खनिस्वनैः

^{९.१७.४१}अस्मांस्तु पुनरासाद्य लब्धलक्षाः प्रहारिणः
शरासनानि धुन्वानाः सिंहनादान्प्रचुक्रुशुः

^{९.१७.४२}ततो हतमभिप्रेक्ष्य मद्रराजबलं महत्
मद्रराजं च समरे दृष्ट्वा शूरं निपातितम्
दुर्योधनबलं सर्वं पुनरासीत्पराङ्मुखम्

^{९.१७.४३}वध्यमानं महाराज पाण्डवैर्जितकाशिभिः
दिशो भेजेऽथ संभ्रान्तं त्रासितं दृढधन्विभिः